Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SƏMƏRƏSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfHeç bir seme-resi, faydası, neticesi olmayan, meqsedeuy-ğun olmayan, faydasız, xeyirsiz. Kosa gah koridora daxil olur, gah balkona çıxıb gəzirdi. Onun əziyyətləri səmərəsiz qalırdı. S.Re-himov. Şirzad bilirdi ki, yazda səmərəsiz ke-çən hər saat, yaxud vaxtında görülməyən ən xırda iş tonlarla məhsulun itməsi deməkdir. M.İbrahimov.

SƏMƏRƏSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Semeresiz olma, fay-
dasızlıq, neticesizlik.

SƏMIMI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] ürekden gelen; deruni, heqiqi, xalis, ciddi, riyasız. Səmimi söz. Sə-mimi dostluq.
O, çox mehriban, səmimi bir təbəssümlə gülümsündü. M.Rzaquluzade. // Heqiqi, doğru, en yaxın, qelben bağlı. Sə-mimi dost. Səmimi adam.
Xədicə ilə yalnız barışmaqla qalmayıb səmimi bir arqadaş ol-duq. S.Hüseyn. Bu dəqiqə [Xasay] bayaq-dan bəri daldığı şirin düşüncələrdən, səmimi cəbhə yoldaşlarından aralanmaq istəmirdi. Ə.Veliyev. // Zərf mənasında. Temiz ürekle, candan, qelben. Səmimi qarşılamaq. Səmimi danışmaq.

SƏMIMI-QƏLBDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf ürekden, qel-ben. Səmimi-qəlbdən təşəkkür etmək. Səmimi-qəlbdən təbrik etmək.

SƏMIMILƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Semimileşmek"den f.is.

SƏMIMILƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir-birine daha da yaxın olmaq, semimi olmaq, mehribanlaş-maq. [Hüseyn:] Qızla yenə yolumuza baş-ladıq. Bu dəfə müsahibəmiz bir qədər daha səmimiləşmişdi. S.Hüseyn.

SƏMIMILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax səmimiyyət
ci me-nada. [Daşdemirin] gözlərində və sözlərində elə bir sadəlik və səmimilik vardı ki, bu, din-ləyənlərə də sirayət edirdi. M.Rzaquluzade. çiçək Umidin danışığına, sifətindəki uşaq-lıq və səmimilik əlamətlərinə diqqət elədi. B.Bayramov.

SƏMIMIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Semimilik, açıq-üreklilik; semimi münasibet. Ailədəki səmi-miyyət. Səmimiyyət göstərmək.
Bu nəğmələr dərin-dərin; Geniş-geniş ürəklərin; Səmimiy-yət nəğməsidir. M.Müşfiq. Oğlanın sözlərin-dəki səmimiyyəti hiss edən Məşədibəy bir qə-dər arxayınlaşıb sükuta qərq oldu. M.Hüseyn.
Səmimiyyətlə şeklinde zərf
semimi olaraq, semimi; açıq ürekle, saf qelble. Sə-mimiyyətlə cavab vermək.
[Mansur]
.hər dəfə əlimi əlinə aldıqda səmimiyyətlə sıxardı. çemenzeminli. Məmmədov böyük bir səmi-miyyətlə arvadın əlini sıxdı. H.Seyidbeyli.

SƏMIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Ses, ses-semir.

SƏMIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Kökelmek, gombul-laşmaq.

SƏMIZMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Yağlanmaq, piylen-mek.

SƏMT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Cehet, teref, yön. Günəş səmtinə baxmaq. Dəniz səmtinə tərəf getmək.
Ağac səmtinəyıxılar. (Ata. sözü). Axirüləmr [Mehemmedhesen emi] gəldi, tövləsini orta-dan yarı böldü və küçəyə səmt bir qapı açdı. C.Memmedquluzade.
İstiqamet. Su səmtini tutmaq. Küləyin səmtilə getmək.
məc. Yaxın adam, qohum-eqreba me-nasında. Oz səmtindən qız almaq.
Aşkardı ki, qlava öz səmtini qoyub özgəni katdalıqda saxlamayacaq. C.Memmedquluzade.
◊ Səmt düşmək
yaxınlaşmaq, yaxın düşe bilmek, yaxına getmek. Xosrovdan başqa heç kəs bu havalı ata səmt düşə bilmirdi. S.Re-himov.

SƏMTLƏNDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Semtlendirmek"den f.is.

SƏMTLƏNDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir şeyi müeyyen semte yöneltmek, istiqametlendirmek.

SƏMUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Asiya ve Afrika sehra-larında esen çox şiddetli, isti ve quru külek. // ümumiyyetle, şiddetli, isti külek. Deyirlər: çox güclü və dəhşətli olur, səmum küləkləri. O.Sarıvelli. Səmum yeli gəlir, aman; Yaz çıx-mamış isti yayı, görəcəkdir qoca Muğan. M.Dilbazi. // Mec. menada. Olur qarşısında polad mum kimi; Güllələr yağdırır yada qum kimi; Əsir başı üstə bir səmum kimi. S.Rüs-tem. Hansı dərddir səmum olub, qəlb evində hey əsən? Ə.Cemil.

SƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

İkinci şexs evezliyinin teki. Sən istə-yən kimi oldu.
Sən demədinmi dumada rəf olur ehtiyacımız? Mən də dedimmi çox yemə, tez pozulur məzacımız. M.Ə.Sabir. [Əsger:] Ay Süleyman, yaxşı oldu sən gəldin, axı de-yirlər ki, sən bir ağıllı adamsan, gəl görək, sən nə məsləhət tökürsən? ü.Hacıbeyov.
◊ Sən allah, sən allahın
bax Allah. [Meşedi İbad:] A Həsənqulu bəy, sən allah, indi insaf eyləyin, sənin yanında Rüstəm bəy demədi ki, qızı sənə verirəm. ü.Hacıbeyov. [Gülsenem:] Ay yoldaş Ağa, sən allah, məni bu ağbirçək vaxtımda masqaraya qoyma. H.Nezerli. Sən demə
bax demə. Sən demə, şeytan-şuğul bunu bəyə xəbər verib. Ə.Veli-yev. Sən öl dan.
öz sözünü birine inandır-maq istedikde işlenir. Sən öl, düz deyirəm. Sən hara, bura hara!
gelişi teeccüb doğu-ran, yaxud gözlenilmeden rast gelen adam haqqında. [Sultan bey:] Paho, Süleyman, sən hara, bura hara? Xeyirxəbər olasan, əyləş görək, nə var, nə yox? ü.Hacıbeyov.

SƏNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Terif, medh. Duaçınam, salma məni nəzərdən; Əskik olmayasan səna-dan, Pəri. M.P.Vaqif. □ Səna etmək klas.
medh etmek, terif etmek. Münəccimbaşı şa-hın hüzuruna daxil olub,
.əl-əl üstə qabaqda durub dua və səna etdi. M.F.Axundzade.
Dalda qeybət, üzdə səna etmərəm; Gizli sö-yüş, zahir dua etmərəm. M.Ə.Sabir.

SƏNAMƏKI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Yarpaqları ve mey-vesi xalq tebabetinde işletme dermanı kimi işledilen bitki.

SƏNAYE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Xalq teserrüfatının, yeraltı servetleri çıxaran ve xammalı emal eden müessiseleri birleşdiren sahesi.
Maşın texnikası tetbiq eden fabrik-zavod müessisesi. Neftçıxarma sənayesi. Yüngül sə-naye. Ağır sənaye.
klas. Senetler (peşe, senet, iş). Mən an-lamaram elm nədir, ya ki sənaye; Zarəm bu əməldən! M.Ə.Sabir.
◊ Sənayeyi-nəflsə köhn.
incesenet(ler).

SƏNAYEÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kapitalist senaye mües-sisesi sahibi; medençi, fabrikçi.
Medende işleyen. Neft sənayeçisi.

SƏNAYELƏŞDIRILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Senayeleşdiril-mek"den f.is.

SƏNAYELƏŞDIRILMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Maşın
texnikasına keçirilmek, maşın texnikası tet-biq edilmek.

SƏNAYELƏŞDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Senayeleşdirmek"-
den f.is. Sənayeləşdirmə planı.

SƏNAYELƏŞDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Xalq teserrüfa-
tının müeyyen ve ya bütün sahelerini maşın texnikasına keçirmek. Kənd təsərrüfatını sə-nayeləşdirmək. Olkəni sənayeləşdirmək.

SƏNAYELƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Senayeleşmek"den f.is.