Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SƏNGƏRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sengerlenmek"den
f.is.

SƏNGƏRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qayıd. Sengerde giz-
lenmek, sengere girmek. Əsgərlər səngər-ləndilər.
Körpüdəki partizanlar
. çuxur-larda səngərləndilər. M.Hüseyn.

SƏNGİMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yavaşımaq, azalmaq.
Daşlaşmaq (hereketsiz olmaq mena-
sında).
Inkişafdan qalmaq, lengimek.

SƏNGİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Berk, sert.
Ağır. Oylə səngindir ki, əsqali-təəssübdən
yüküm; Gündə min tərpənsə yer, tərpənməz
əsla bir tüküm! M.Ə.Sabir.
məc. Qeddar.

SƏNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sene aid, seninle bağlı, sene dexli olan. Bu məsələ sənlik məsələ deyil.
[Vezir Hacı Salaha:] Olan, sənlik nə var? Sənə hər nə buyururam, elə elə. M.F.Axund-zade. [Hacı Mehdi:] Sənlik ki bir iş yoxdur. Ə.Haqverdiyev.

SƏNLİ-MƏNLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sen, men, hamımız, hamı bir yerde, hamılıqla, birge. Sənli-mənli birləşək, işi yerinə yetirək.
[Qurban Tel-liye:] Orası elədir, Telli, amma qorxuram sənli-mənli bütün kolxoza söz gələ. Ə.Mem-medxanlı.
zərf öz aralarında, ikilikde; mehremane, öz aramızda. [Telli] bu barədə düşünürdü; yenə əvvəlki kimi üzünü [müellimden] tutub yaşınsın və ya bu gecəki kimi onunla sənli-mənli danışsın. S.Hüseyn.

SƏNUBƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Şam ağacı, küknar.
məc. Gözelin boyu, qameti.

SƏPƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepelemek"den f.is.

SƏPƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Bir şeyi müxtelif terefe nece geldi atmaq, dağıtmaq, töküşdürmek, yaymaq. Bunlardan əlavə, [Əbiş] şkafın göz-lərini eşələyir, kağızlardan çıxarır, stolun üs-tünə səpələyirdi. S.Rehimov.
Sepmek, tökmek. Buğda səpələmək. Darı səpələmək.
.Afaq çoxdan bu yerləri tərk etmiş quşları da geri qaytarmaq istə-yərək, bağçadakı təpəciyə gətirib bir çanaq arpa səpələdi. Ə.Memmedxanlı.
Sovurmaq, sıçratmaq. Külək qarı səpə-lər,
Bəxtiyar! Ağ geyinər təpələr,
Bəxti-yar! R.Rza // Narın-narın yağmaq, çilemek. Arabir narın yağış da səpələyir, soyuq ada-mın iliklərinə işləyirdi. M.Rzaquluzade.

SƏPƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepelenmek"denf.is.

SƏPƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Dağılmaq, ora-bura tökülmek, qeyri-müntezem halda tökülmek. Kitablar yerə səpələnib.
Son dəftəri yoxla-yıb qurtaran müəllim cib saatını çıxarıb baxdı, stol üstünə səpələnmiş (f.sif.) dəftərləri top-layıb sahmana saldı. S.Rehimov. Lalənin lə-çəkləri yerə səpələndi. M.Hüseyn. [Zakirin] saçları dağılıb üzünə səpələnmişdi. H.Seyid-beyli. // Tökülüşmek. Sərnişinlər qatardan yerə səpələndilər.
Rüstəm kişi dəstə-dəstə yollar boyu səpələnib irəliləyən kolxozçu qa-dın və kişiləri gördü. M.Ibrahimov. Gələn at-lılar sağa-sola səpələndilər. M.Hüseyn.
çilenmek. Qırov səpələndi çölə, ya-maca; Göylərdə buz kimi dondu ulduzlar. S.Vurğun. Göydən xırda yağış səpələnirdi. Ə.Veliyev.

SƏPGİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Deri üzerinde emele gelen ke-çici iltihablı qabarcıqlar; sızaq, sepişik.

SƏPGİLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sepgi olan, sepmiş, sepmeli. Səpgili üz.

SƏPİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Bax səpinçi.
B ax toxumsəpən. Səpici maşınlar. Sə-pici alət.

SƏPİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepilmek"den f.is.

SƏPİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepmek"den məch. Xanın yumruğunun zərbindən pəncərə çilik-çilik olub yerə səpildi. çemenzeminli. Düşdükcə günəş qırmızı bayraqların üstə; Güllər sə-pilər sanki bu torpaqların üstə. S.Rüstem.
Səpindən sonra cərgələrin üstünə çürümüş peyin səpilmişdi. Ə.Əbülhesen.

SƏPIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. k.t. Toxum sepme işi. Səpin iş-ləri yaxşı gedir.
Bəzi yerlərdə sabahdan sə-pinə başlamaq olardı. M.Hüseyn. Yaz gəlib səpin başlananda Əli əsil ustalığını, məharə-tini göstərdi. B.Bayramov.

SƏPINÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tarlaya, torpağa toxum sepen adam. Toxumsəpən maşına təcrübəli səpin-çilər təhkim edilməlidir.

SƏPINQABAGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tarlanın sürülmesi ile sepin arasındakı vaxt, sepinden evvel. Səpin-qabağı malalamaq. Əkin yerini səpinqabağı kol-kosdan təmizləmək.

SƏPINTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hündürden tökülen, fışqıran sudan emele gelen su zerrecikleri; sıçrantı. [Ayın] işıqları böyük fontanın səpintiləri ara-sından keçir(di).. M.S.Ordubadi.

SƏPIŞIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax səpgi.

SƏPKI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şekil, biçim, üsul, terz, qayda. Bir səpkidə evlər tikilmək. Eyni səpkidə ağac əkmək.
Bəli, indi kəndlilərə bir səpkidə olan, bir biçimli, bir donlu adam kimi baxmaq dü-rüst olmazdı. S.Rehimov. // üslub, terz, üsul. Şərq səpkisində musiqi.
Vaqifin əbnayi-vətənə vəz və nəsihət səpkisində yazdığı mü-xəmməsin məali-pürməzmunu həmişə doğru-luq üzrə qalıb. F.Köçerli. "Bahadır və Sona" öz üslubu ilə də fərqlənir. Bu kiçik roman lirik səpkidə yazılmışdır. M.Arif.

SƏPMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepmek^&#
den f.is.

SƏPMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sepmek2"den f.is.
B a x səpki.

SƏPMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Toxumu sepin üçün hazır-lanmış torpağa sepelemek; toxum atmaq, ekmek. çiyidsəpmək.
.Vəliqulu çöldə idi. Zəmiyə toxum səpirdi. C.Memmedquluzade. [Tarverdi:]
.İkicəpudbu ilyerə [buğda] səp-dim. C.Cabbarlı.
Tökmek (toz halında olan şeyler haq-qında). Tarlaya dərman səpmək. Qapının qa-bağına qum səpmək.
Firəngiz göbələklərin çökəyinə duz səpib, bir-bir közün üstünə dü-zürdü. B.Bayramov. // Den atmaq, yem tök-mek. [Novruzeli xana:] Xan, qadanı alım, bu xoruzlar qaldılar burada, heyvandılar, qo-yaydın qıçlarını açıb bir az burada dən sə-pəydim. C.Memmedquluzade. Sənəm qarı balağından çəngə ilə dən götürüb
. toyuq-cücələrə səpirdi. Ə.Memmedxanlı. // çile-mek, tökmek, sepelemek (maye haqqında). Başına ətir səpmək.
Araşqının təpəndə; özə gülab səpəndə; Könül çatar murada; Ağ üzün-dən öpəndə. (Bayatı). Əyyarlar başladılar Dəmirçioğlunun üstünə bihuşdarı səpməyə. "Koroğlu".
.Nökərlər dəRzaquluxanın üzünə su səpib huşa gətirməyə çalışırdılar. M.S.Or-dubadi.
Perakende halda atmaq, nece geldi at-maq, tökmek, töküb-töküşdürmek. Paltarları evin içinə səpmək.
Bir gün Sürəyyanın ce-hizlərini qayınatası çıxardıb, evdən birbəbir həyətə səpdi. çemenzeminli. [Birinci fehle:] Budur ha, genə kağızsəpiblərki... H.Nezerli.
Yağmaq, sepelemek. Yağış səpir.
Sə-pir qarı ağaclara, kollara; Dərələrə, təpələrə, yollara. A.Sehhet.
Atmaq (çoxlu miqdarda). Səlim dayana bilmədi. Bir qatar güllə səpdi.. Mir Celal.
Obrazlı teşbehlerde: işıq sepmek, nur sepmek, seadet çiçeyi sepmek ve s.
Bir sıra isimlerle işlenerek müxtelif ifa-deler düzeldilir; mes.: yarasına duz sepmek, gözüne torpaq sepmek, üreyine soyuq su sep-mek ve s.