Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SƏRƏNCAMÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tapşırılan işe mesul olan ve bilavasite ona rehberlik eden adam.

SƏRF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Xerc; serf etme, xercleme, işletme. □ Sərf etmək (eləmək, qılmaq)
1) xerc etmek, işletmek, xerclemek, pul ve s. qoymaq (bir işe). Əziz balalar!.. Məktəb vasi-təsilə öyrəndiyimiz elmləri, fənləri insanlar arasında intişar etmək fikrində bulunduq,
. biz üç yoldaş qüvvətimizi sərf etdik. N.Neri-manov. Əziz artıq pul sərf edib özgə maşınına xəlvət minməyi sevməzdi. S.Rehman; 2) xeyir vermek, xeyirli olmaq, lazım olmaq, serfeli olmaq. Kar özünə sərf eyləyəni eşidər. (Ata. sözü); 3) hesr etmek. Qulam müəllimin ar-zusu o idi ki, yetmiş-həştad yaşına qədər ömür sürsün və bu ömrün hamısını da müəl-limliyə sərf etsin.. S.Rehimov. [Dustaq] vax-tının çoxunu oxumağa, yazmağa sərf edirdi. Ə.Veliyev.

SƏRF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] qram. Morfologiyanın köh-ne adı.

SƏRFƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Menfeet, xeyir, fayda. Bu işin sənə sərfəsi yoxdur.

SƏRFƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Xeyirli, menfeetli, faydalı, elverişli. Sərfəli iş.
[Derya:] Belə bilirəm ki, adamın canına, ruhuna, əsəbinə bifayda mət-ləblərdən xali olsan sərfəlidir. B.Bayramov.

SƏRFƏSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Xeyirsiz, faydasız, elverişsiz, ebes, heder. Sərfəsiz iş. Sərfəsiz saziş.
Nəqdi-ömrüm sərfəsiz xərc eylədim bazaridə. Q.Tebrizi.

SƏRFIYYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "serf" söz. cemi] köhn. Serf olunan şeyler, xerc olunan pullar; me-xaric.

SƏRF-NƏHV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qrammatikanın köh-ne adı.

SƏRF-NƏZƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]: sərf-nəzər et-
mək
bir şeyi nezere almamaq, fikrini, diq-qetini, nezerini ondan uzaqlaşdırmaq, ayır-maq; nezerini çevirmek. Bu məsələdən sərf-nəzər etdi.
[Senuber Hidayete:] Seysmik imkanlardan sərf-nəzər eləmək,
. əhalinin taleyini hər hansı göstərişə, tələbə qurban vermək olarmı? B.Bayramov.

SƏRGƏRDAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars.] Yersiz-yurdsuz, serseri, avara. Sərgərdan adam.
Ata-ana nazı ilə böyümüş Budaq indi çox şeyə tamarzı qalırdı. O, avara, səfil və sər-gərdan həyat sürürdü. Ə.Veliyev. // Başını itirmiş, çıxış yolu tapa bilmeyen. Yazıq Ələs-gərəm, sərgərdan canım; Qurban sizin kimi dosta, gözəllər!.. Aşıq Əlesger. Boynu çiy-nində, qoltuğunda əli; Zarü-məhzun, məluli-sərgərdan. C.Cabbarlı. □ Sərgərdan gəzmək (dolanmaq)
veyillenmek, işsiz-gücsüz, bi-kar gezmek, avaralanmaq. Ey soran halım mənim, mən bir dili-sədparəyəm; Eşq səhra-sında sərgərdan gəzən avarəyəm. M.V.Vidadi. Omrü olduqca sərgərdan dolandı; Hər saatı min il olub uzandı. A.Sehhet. Sərgərdan qalmaq
eli her şeyden çıxmaq, yersiz-yurdsuz qalmaq, işinden, yurdundan avara düşmek. Baş tülək deyilsən, çolpa balasan; Sərgərdan qalarsan, tora düşərsən. Aşıq Əlesger. [Kendli:]
.Biz 40 gün nə üçün avara, sərgərdan qalaq? Qantemir. Sərgərdan qoy¬maq (eləmək)
işden-gücden elemek, işin-den ayırıb avara qoymaq. Bu dərdlər oyar məni; Al qana boyar məni; Ogeydən ana ol-maz; Sərgərdan qoyar məni. (Bayatı). Bir nəzər qıl mənə, ey çeşmi-xumar; Eyləyibdir məni sərgərdan zülfün. M.P.Vaqif. [Mirze:] Evi bərbad olmuş məni işimdən, gücümdən avara, sərgərdan eləyib, gətirib buraya. Ə.Haqverdiyev.

SƏRGƏRDANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sergerdan adamın halı, veziyyeti; özünden asılı olmayaraq heç bir iş göre bilmeme, avara qalma. Hicr sər-gərdanlığın çərxi-fələkdən görməzəm; Bu cə-faları qılan olyari-məhrudur mənə. Xetayi. Sərgərdanlığının üçüncü günü meşədə ona bir səs:
Dayan!
dedi. Mir Celal.

SƏRGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Camaata gösterilmek üçün müeyyen qaydada qoyulmuş, ya asılmış şey-ler ve onların nümayiş etdirildiyi yer. Rəsm sərgisi. Sənaye sərgisi. Xalça sərgisi.
O gü-nün sabahı, iclasdan əvvəl qurultay binasında təşkil edilmiş kənd təsərrüfat sərgisini gəzər-kən Eldar [Ceyrana] yaxınlaşır. S.Hüseyn. [Letife:] Rəssam Mehmanzadənin fərdi sər-gisi idi. M.Hüseyn. [Cavanşir bey Behruza:] Opera teatrının foyesində sizin sərginizi dü-zəltmək olar. Ə.Memmedxanlı.
Qurumaq üçün serilmiş meyve ve s. // Bunların serildiyi yer. Baba bağın bir guşə-sində mövcalan qayırardı ki, külək şiddətli əsəndə sərgini külək aparmasın. H.Sarabski.

SƏRGUZƏŞT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Birinin başına ge-len hadise, qeziyye, ehvalat, macera. Başına gələn sərgüzəşti danışmaq.
Belə kiçikyaşda olan bir qızın nə kimi faciəli bir sərgüzəşti ola bilərdi. S.Hüseyn. [Qaraca qızın] başına gələn fəlakətlər, acı sərgüzəştlər daha çox-dur. S.S.Axundov. Mən Güneyqışlaqdan çı-xandan bəri həyatımın bu kədərli sərgüzəşti haqqında kimsəyə bir söz deməmişəm. I.Əfen-diyev.

SƏRHESAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. ser ve ər. hesab] Gözüaçıq, ayıq, sayıq. □ Sərhesab olmaq

ayıq olmaq, sayıq olmaq. [Şahmar bey:]
.Gedin, görək, Allah nə istəyib, sərhesabolun, özünüzü gözləyin... N.Vezirov.

SƏRHƏD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars. ser ve ər. hedd]
Qonşu torpaqları, saheleri, erazini bir-birinden ayı-ran xett; merz. Avropa ilə Asiyanın sərhədi. // Qonşu dövletlerin erazisini, ya sularını biri-birinden ayıran xett; hüdud. Dövlət sərhədi. Su sərhədi. Sərhədi pozmaq.
Qoşunlarımız irəliləyib, Almaniya sərhədlərinə yaxınlaşır-dılar. M.Hüseyn. [Eldar:] Biz sərhəd boyunda yaşayırıq, buralarda tez-tez qəribə və gözlə-nilməz hadisələr baş verir. M.Rzaquluzade.
məc. Yol verilen norma; hedd, hüdud. Hər şeyin bir sərhədi olmalıdır.
Bəzən də heç bir sərhəd, heç bir məqam gözləməyən arvadı inandırmaq üçün çətin bəhsə girişməli olurdu. B.Bayramov. □ Sərhəd qoymaq
son qoymaq, hedd qoymaq. Sərhədi keç-mək
edeb dairesinden çıxmaq, cızığı keç-mek, heddini aşmaq.

SƏRHƏDÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dövlet serhedini mühafize eden, onu qoruyan esger. Sərhədçi dəstəsi. Sərhədçilər marşı.
Burada sərhədin keşi-yində duranlar yalnız rəsmi sərhədçilər deyil. M.Rzaquluzade.

SƏRHƏNG : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars]
Qoşun böyüyü, alay komandiri.
Polkovnik.

SƏRXOŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] Içmiş, kefli. Sərxoş adam.
Yusif sərxoş (z.) halda, o tərəfə-bu tərəfə yırğalana-yırğalana gəlib çıxdı. S.S.Axundov. □ Sərxoş etmək (eyləmək)
keflendirmek, mest etmek. [Terxan:] Etdi sərxoş məni bu bircə qədəh. A.Şaiq. Sərxoş olmaq
içib keflenmek. Səməd artıq sərxoş olduğunu, bir az da dayansa bəlkə çox şeylər danışacağını hiss etdi. I.Hüseynov. // Is. me-nasında. Dəli sərxoşdan qorxar. (Ata. sözü). // klas. Mec. menada. Əzizim, məzə sizdə; Mey sizdə, məzə sizdə; Mən sənin sərxoşunam; Meysiz də, məzəsiz də. (Bayatı). // klas. Göz haqqında
xumar, süzgün. Dəli könül, gör başına bir çarə; Gözü sərxoş, zülfü ilan gəl-məmiş. Q.Zakir.
◊ Sovet dövründe: Sərxoşları ayıltma məntəqəsi
serxoşları ayıltmaq üçün tibb menteqesi.

SƏRXOŞLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Serxoş adamın halı; keflilik. çünki içmək onu xarab elədi, o qə-dər içirdi ki, bir saat da sərxoşluqdan ayıq olmurdu. E.Sultanov. Zeynal sərxoşluğundan müvazinətini saxlaya bilmədiyi üçün Mehri-bana gücü yetmirdi. S.Hüseyn.
Daima içib keflenmeye adet etme, içki düşkünlüyü. Vaxtını sərxoşluqda keçirmək.

SƏRIH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Açıqdan-açığa, aydınca.
Şeksiz-şübhesiz.

SƏRILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Serelenmiş halda (olan), yerde serili qalmış.

SƏRILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Serilmiş. Sərili paltar.

SƏRILI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sarılı. Sübhdən axşamadək Səməd ağaca sərili çığırardı, bağırardı və ağzına gələni də qardaşına deyərdi. çemen-zeminli.

SƏRILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Serilmek^&#
den f.is.

SƏRILMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Serilmek2"den f.is.