Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SOXULUŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Soxulmaq (çoxları haq-
qında).

SOXUŞDURMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Soxuşdurmaq"dan f.is.

SOXUŞDURMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan.
Bax soxmaq
ci menada.
məc. dan. Aldadaraq, dile tutaraq, bic-lik işlederek, hiss etdirmeden vermek, ötür-mek, başından elemek.

SOL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bedenin ürek yerleşen terefi, bedenin sağ terefinin eksine olan hissesi. // sif. Hemin terefde olan, yerleşen. Sol əl. Sol ayaq. Sol böyür.
[Heyderqulunun] kü-rəyindən dəyən güllə sol ciyərini parçalaya-raq döşündən çıxmışdı. Ə.Sadıq. Lakin Yusif yenə də tövbə deməmiş, dəcəlliyini tərgitmək əvəzinə, eşşəkdən yıxılıb sol biləyini sındır-mışdı. İ.Hüseynov. // sif. Sağ qola müqabil olan, sol terefde, ya terefden yerleşmiş; sağ müqabili. Sol tərəfə döndü. Sol cibindən pul çıxartmaq. Kürün sol sahili.
Pərdə qalxmaz-dan qabaq Əsgər sağ tərəfdə və xalası sol tə-rəfdə oturublar. ü.Hacıbeyov. Sol divarda bir əl, iki ayaq kölgəsi göründü. H.Seyidbeyli.
sif. Siyasi cehetden başqalarına göre daha radikal olan (bu mena parlament salo-nunda radikal ve inqilabçı partiyaların üzv-lerinin sedrden sol terefde oturması enene-sinden gelmişdir). Parlamentin sol fraksiya-ları. // Cem şeklinde: sollar
sol partiyaların üzvleri, sol partiyaların nümayendeleri. Səs-vermədə sollar iştirak etmədilər.
Biz açar-kən bizə düzgün yollar; Sürünür arxada "sağ-lar", "sollar". M.Müşfiq.
sif. Ancaq üzden radikal olub, öz mahiy-yetlerini inqilabi ibarelerle gizleden oppor-tunist. Sol təmayül.

SOLAXAY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. Her işi sol eli ile gö-ren, sağ eline nisbeten sol eli ile daha yaxşı yazan, işleyen. Solaxay adam. Solaxay tələbə. Tarçı solaxaydır.

SOLAXAYLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Solaxay olma.

SOLA(QA)N : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tez solan.

SOLÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. fəls. öz xırda burjua görüşlerini inqilabi cümleperdazlıqla gizleden oppor-tunist.

SOLÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Solçu mövqeyinde durma, solçunun yeritdiyi siyaset, solçunun görüşü; solluq.

SOLDÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.]
Bax əsgər.
Bax valet.

SOLDIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. etnoqr. Toy merasiminde beyin (oğlanın) ve ya gelinin sol terefinde oturan, yaxud müşayiet eden şexs. [Beyin] yanına öz tay-tuşlarından iki nəfər rəhbər seçilir. Bunun biri sağdış, o biri soldışdır. R.Əfendiyev. Rüxsarə xanım Firəngizin sol-dışı idi. T.Ş.Simurq.

SOLDURMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Soldurmaq"dan f.is.

SOLDURMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Solğun etmek, solğunlaş-
dırmaq. Hansı boyalardan vurmuşdu naxış; Soldura bilməmiş onu zaman da. N.Refibeyli. Payız gəlib
. meşələri solduranda, körpə Ba-har daha da təravətlənmişdi. B.Bayramov.

SOLFECİO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ital.] mus. Musiqini eşitme ve duyma qabiliyyetini inkişaf etdirmek, elece de not oxumaq tecrübesini artırmaq meqsedi daşıyan tedris fenni.

SOLGUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Rengi qaçmış, rengi sol-muş, soluq. Solğun çöhrə.
[Ovçunun] sol-ğun dodaqları əsir, bir-birindən xeyli aralı olan qövsəbənzər qaşları çatılmışdı. M.Rza-quluzade. [Mahmudun] solğun sifəti qızar-mışdı. S.Veliyev. // Teraveti getmiş, terave-tini itirmiş, solmuş, saralmış, ölgün. Solğun çiçək. Solğun yarpaq. // məc. Pejmürde, tut-qun, perişan, dilxor. [Gülüş:] Sevil, nə üçün belə solğunsan, yoxsa bir yerin ağrıyır?
C.Cabbarlı.
Rengi yaxşı bilinmeyen, parıltısı nezeri celb etmeyen, ölgün. Solğun parça. Solğun pərdə.
[Hacı Qara:] Rus malı alıram, sol-ğun (z.) çıxır, qızılbaş malı alıram, çürük çıxır. Ə.Haqverdiyev. // Ağarmış, bozarmış, rengi getmiş. Orada-burada solğun paltarlı qocalar və arvadlar gözə çarpırdı. çemen-zeminli. Kosa iki əli ilə öz başına bərk bir qapaz vurdu. Onun solğun kepkasının burnu öz burnu ilə qoşalaşdı. S.Rehimov. // Parıl-tısız, tutqun, işığı zeiflemiş, ölgün. Solğun şəfəq. Solğun işıq.
Bəzən də göyləri gəzən solğun ay; Yarıb buludları hücuma çıxır. S.Vurğun. Günəş solğun, üfüq də tutulmuş kimi dərdə; Orda sarı buludlar sallanır pərdə-pərdə. M.Müşfiq.
məc. Dili, üslubu tesirli, ifadeli olma-yan; çox zeif. Solğun tərcümə. Əsərin solğun dili var.

SOLGUNLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Solğunlaşmaq"dan f.is.

SOLGUNLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Rengi solmaq, sol-ğun olmaq. üzü solğunlaşmaq.
[Bibixanı-mın] solğunlaşıb altı kölgələnən gözləri elə bilyenidən canlandı. B.Bayramov.
məc. İfadesini, tesirini itirmek, cılızlaş-maq. Xüsusən sona, finala doğru obrazlar solğunlaşır, dialoqlar təravətini, təzəliyini iti-rib adiləşir. S.Rehman.

SOLGUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Solğun olma, saralma, rengi qaçma, solğun şeyin halı. Lakin onun sifətində bir solğunluq nişanı var; Məncə onun bu dərdini dərd çəkənlər duyub anlar. S.Vurğun. çimnaz arvad da gecə yatmadı-ğından çox solğundu və bu solğunluğu ağ-birçək, kiçik arvada çox yaraşır, onun qara qaş-gözünü daha gözəgəlimli göstərirdi. Ə.Əbülhesen.

SOLIST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital.] Solo ifa eden müğenni, req-qase ve ya çalğıçı.

SOLLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sollaşmaq"dan f.is.

SOLLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Siyasi görüşce sol parti-yalara yaxınlaşmaq.

SOLLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax solçuluq.

SOLMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Rengi qaçmaq, rengini, par-laqlığını itirmek, saralmaq, teravetini itirmek. Payız gəldi, yarpaqlar soldu. Gülü suya qoy-masan solar.
[Xuraman:] Külək əsər, yarpaq düşər, çiçək solar; Viran qalmış mənim bu can otağımdan.. S.Vurğun. Kosanın bosta-nında xiyar tağları saralır, göy gülbəsərləri solurdu. S.Rehimov. // Ağarmaq, bozarmaq, rengini itirmek. Paltar günün altında geyin-məkdən solub. // Məc. mənada. Adam haq-qında. [Senem Züleyxaya:] Bir ildir gəlin gəlmisən, hələ səni şad görməmişik,
. dərd çəkməkdən gül kimi solmusan. çemenze-minli. [Asya ve Telli:] Niyə solmuş rüxsarın; Gül-çöhrə, tez söylə. ü.Hacıbeyov. Elə bir vaxt oldu ki, qız solmağa, çirkinləşməyə üz qoydu. M.Hüseyn.

SOLMAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Solmayan, teravetini itir-meyen. Solmaz çiçək.
Siz bu xalıların par-laq və solmaz naxışlarında böyük bir xalqın arzularını, faciəsini, sevinclərini görə bilər-siniz. M.İbrahimov.
məc. Hemişeyaşar, unudulmaz, ebedi.

SOLO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital. Solo
tek] Bir çalğıçı, bir müğenni terefinden ifa olunan musiqi eseri ve ya onun ayrıca bir hissesi. Tarda solo. Skripkada solo çalmaq.
"Koroğlu" opera-sının üçüncü pərdəsində çənlibeldə toplan-mış Koroğlu dəstəsinin igidləri hərbi rəqs ifa edərkən, bu musiqinin solo hissəsi orkestrin müşayiəti ilə zurnada ifa edilir. Ə.Bedel-beyli. // Bir reqqas terefinden ifa edilen reqs ve ya onun ayrıca partiyası.