Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ŞAQQILDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şaqqıldamaq"dan f.is.

ŞAQQILDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Şaqqıltı sesi çıxar- maq. Dağların başında gurultu güclənir, ildırım şaqqıldayır, yeri-yurdu tərpədirdi. S.Rehimov. Göy gurultusu
. qulaqbatıran bir dəhşətlə şaqqıldayırdı. M.Hüseyn.
çatırdamaq, çırtıldamaq, şaq-şaq ses çıxarmaq. Sübhün həzin küləyi yaşıl yarpaq-ları bir-birinə vurub şaqqıldadırdı. çemen-zeminli. Kəhrəbadan seçilməz alxımlar nə-zərində; Ağzında şaqqıldayıb hər giləsi bal dadar. S.Rüstem. Uzüm nə üzüm! Şəkər kimi şaqqıldayır, diş vuran kimi qana keçir. Mir
Celal.
Terpendikce, bir-birine deydikce şaq-qıltı sesi çıxar(t)maq (beden sümükleri haq-qında). [Derviş:] Canımda bir uçunma peyda oldu, dişlərim şaqqıldamağa az qaldı, canıma yanğı düşdü. A.Divanbeyoğlu. [Ilyas:] Tər-lanın boynu şaqqıldadı. O, yanakı sıçrayıb sıldırım qırağıyla çaparaq, enişə doğru getdi. Ə.Memmedxanlı.
Şaqqanaq çekib gülmek, qehqehe ile gülmek. Məşədibəyşaqqıldayıb güldü və yu-murtanı əlinə aldı. M.Hüseyn. Nəriman əmi
. əllərini bir-birinə vuraraq bərkdən şaqqıl-dadı. I.Əfendiyev.
Ceh-ceh vurmaq, ceh-cehle ötmek, oxumaq. Meyvəlidir ormanında ağaclar; Şaq-qıldayır qırqovullar, turaclar. A.Sehhet.

ŞAQQILDAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şaqqıldaşmaq"dan f.is.

ŞAQQILDAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş.
Şaqqıldamaq, şaq-şaq ses çıxarmaq (çox şey haqqında). Bir tərəfdə çeşmələr şaqqıldaşırdı. Bir tərəfdə gözəl çiçəklər qoxuyurdu. Mərmər hovuz-larda qızıl balıqlar oynaşırdı. çemenzeminli.
Qehqehe çekib gülmek (çoxları haqqın-da).
.Traktoristlər artıq özlərini saxlaya bil-məyib, şaqqıldaşıb gülüşdülər. Ə.Memmed-xanlı.

ŞAQQILDATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şaqqıldatmaq"dan f.is.

ŞAQQILDATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Bir şeyi digerine vuraraq, toxunduraraq, çırparaq şaqqıltı sesi çıxartmaq. Sayğacın daşlarını şaqqıldatmaq. Qamçını şaqqıldatmaq.
Əmirqulu muşqura-raq şallağını havada şaqqıldatdı. M.Hüseyn.

ŞAQQILTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Sınan, partlayan, bir-birine deyen şeylerden, habele ildırım çax-masından, tez-tez atılan gülleden çıxan berk qırıq ses. Birdən dışarıda şaqqıltı gəldi, sonra otağın qapıları açıldı, içəri bir kişi itələyib saldılar. çemenzeminli.
.Göyün dağlara səda salan şaqqıltısı
. bütün kişiləri də qor-xuya salır. S.S.Axundov. Pulemyotların şaq-qıltısından qulaq tutulurdu. Ə.Veliyev.
Berkden gülüş sesi, qehqehe sesi. Elə ki ikimiz olardıq, bir demək, bir danışmaq, bir qaqqıltı, bir şaqqıltı. Mir Celal.

ŞAQQIMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şaqqımaq"dan f.is.

ŞAQQIMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax 0aqqıldamaq. Göydə nə ay, nə ulduz, bütün dünya qapqara; İldırım-lar şaqqıyır tərpənməyən dağlara. S.Vurğun.

ŞAQRAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şen, neşeli, sevincgetiren, ferehgetiren, ürekaçan. Gözəldir baharın ilıq nəfəsi; Gözəldir bülbülün şaqraq nəğməsi. A.Şaiq. Şəhər tərəfdən qopan şən və şaqraq səslər şüalar kimi aləmə yayıldı. Mir Celal. Uşaqlar içində bir qız da vardı; Könlümü oxşardı şaqraq səsiylə. B.Vahabzade.

ŞAQREN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Yumşaq meşin deri; qo-duq derisi.

ŞAQ-ŞAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərfQehqehe ile, şaqqanaq çe-kerek. Şaq-şaq gülmək.

ŞAQŞARAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şaqhaşaq. Artıq "şaq-şaraq" gurultu gəlir, sanki Dəlidağ aşağı ağarıb axan, köpüklənən nəhəng bir çayın ağzı açılırdı. S.Rehimov.

ŞAQUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Divarın şaquliliyini, düz-lüyünü yoxlamaq üçün ucuna kiçik ağırlıq bağlanmış qaytan ve ya ipden ibaret alet; şüyül.

ŞAQULI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şaqul kimi yuxarıdan aşağıya enen; şaqul veziyyetinde olan; ver-tikal. Şaquli xətt.
Bu zaman məzarın başı ucunda qoyulmuş top kimi yuvarlaq və şaquli şəkilli bir çox təbii daşlar gördüm. A.Şaiq. [Semed] yoldaşlarına üz tutub, borulardan birini şaquli vəziyyətdə suya salmağı xahiş eləyir. M.Hüseyn.

ŞAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Yundan ve s.-den toxunmuş böyük baş örtüyü. İpək saçaqlı şal. Tirmə şal.
Köçən qızı şal, yaxud çarşaba bürüyüb, o yığıncağın bir səmtində oturdardılar. R.Əfendiyev. Sənəm dönüb, otaqdan yun şalını götürdü. S.Rehimov.
Nazik, yumşaq yun parça. [Kişinin] əynində qara şaldan beli büzməli don vardı. H.Sarabski. Güllü arvad sumağı şaldan gen-bol qırmızı tuman, yaxası və qolunun ağzı baftalı uzun arxalıq geymişdi. Ə.Əbülhesen. // Şaldan tikilmiş. Şal paltar.
.[Ərşadın] əynində əldətoxunma yun şal pencək-şalvar
. gəldi. I.Əfendiyev. Kə0miri 0al
vaxtile Hindistanın Keşmir vilayetinden getirilen ze-rif, yumşaq ve spesifik naxışlı yun parça, şal.

ŞALAXO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [gürc.] Iti oynanılan şen oyun havası.

ŞALAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh.
Iri, sarı yemiş. Məlum-dur ki, bir az hava qızdı, tərəkəmə əhli aranda dayana bilməz. Gərəkdir yaylağa qaçsın və orada soyuq düşənə kimi gərək bağ-bostan solmamış özünü arana yetirib, şalaqdan və kal meyvədən yeyib qızdırmaya düşsün. F.Köçerli. □ Şalaq qovun (yemiş)
tezye-tişen iri qovun növü.
Kelemin kökünün dibinde olan iri, qalın yarpaq.
məc. dan. Abırsız, heyasız. O, şalağın biridir.

ŞALAPÄY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus.] Avara, veyil. Amma xala-oğlum Əhməd şalapay çıxdı və özünü bina-mazlarayavıq saxladı. C.Memmedquluzade.

ŞALBAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şaxı, budağı, üst qatı temiz-lenmiş böyük ağacın gövdesi; direk. Şalbanın bir ucu sənin çiynindədir. (Ata. sözü). [Met-bexlerde] şalbanlardan asılan, qışdan qalmış balqabaq, kudu, soğan, quru balıq, dəstə ilə qurumuş qarğıdalı, narın süpürgə, bezdən qab dəsmalları nəzərə çarpırdı. H.Sarabski.

ŞALĞAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xöreye qatılan ve ya heyvan yemi kimi işledilen kökü yumru ve ya uzun bostan bitkisi. Şalğam şorbasında turp özünü yağ sanar. (Mesel).
◊ Şalğam etmək (eləmək)
darmadağın elemek, qılıncdan keçirmek. [Deliler] Xəlil paşanın qoşununu hər tərəfdən şalğam elə-yib, arakəsməyə salıb təklədilər. "Koroğlu".

ŞALĞAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şalğam ekilmiş yer, şal-ğam bostanı.

ŞALLAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qırma(n)c. Küçədən fərraş Şimirəli əlində şallaq daxil olur. C.Memmed-quluzade. Əmirqulu muşquraraq, şallağını havada şaqqıldatdı. M.Hüseyn. □ Şallağa tutmaq
bax şallaqlamaq. Sən hey deyo-xumdur, çıxarıb canını allam! Vallah, oyub dideyi-giryanını allam! Şallağa tutub peysəri-üryanını allam! M.Ə.Sabir.

ŞALLAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şallaqlamaq"dan f.is.