Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ŞƏRT(I)-ŞÜRUT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şərt
cü mena-larda. Müsəlmanın da öz şərt-şürutu var. C.Memmedquluzade. □ Şərt(i)-şürut bağ-
lamaq
şertleşmek, şert bağlamaq.
.Cəlil ağa Olya ilə şərti-şürut bağlayırdı ki, o, sirk-dən çıxsın və həmişə ona yar olsun, yoldaş olsun. İ.Musabeyov.

ŞƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Leyaqet, vüqar, şeref, hey-siyyat; teşexxüs. // Şəstinə şeklinde
şenine, adına, leyaqetine. Dərədən çıxanda bir bölük qazaq; Aynalı işlədi, qopdu tozanaq; Nəbinin şəstinə bu sözü yazaq. "Qaçaq Nebi". □ Şəs-tinə dəymək (toxunmaq)
menliyine to-xunmaq, özüne layiq bilmemek ad-sanına, hörmetine toxunmaq; şenine kesir saymaq.

ŞƏSTLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Vüqarla, qürurla, teşexxüsle, lovğa-lovğa. Şəstlə qabağa gəlmək. Şəstlə durmaq.
Hünər istər ki, Iskəndər kimi bir şit gəlib şəstlə dursun meydanda və desin:
Cənab Şeyx, hər nə qədər bu qəbiristanlıqda ölü dəfn olunub, hamısını dirilt. C.Memmed-quluzade. [Əbuzerbey] əllərini şalvar cibinə salıb, zabitin yanında şəstlə dayanmışdı. M.Hüseyn.

ŞƏŞBƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. məh. Yoğun, dik bığ. Bir sənin şəşbər bığınyüzNikolaya dəyər. S.Rehimov.

ŞƏŞBƏRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeşberlemek"denf.is.

ŞƏŞBƏRLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Dikeltmek, qal- xızmaq, qabartmaq.

ŞƏŞƏƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. tənt.
Parlaqlıq, par-lama, parıltı. Şəmi-rüxün surəti qarşıma gəl-mişdir; Şəşəəsindən bənə şölə düşər, yana-ram. Nesimi.
məc. Debdebe, temteraq; zahiri bezek, zinet, parlaqlıq.

ŞƏŞƏƏDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. şeşee ve fars.
..dar] klas. tənt. Parıldayan, parlayan, parıltılı. Mən-sur axırıncı gücünü yığıb qanlı göz yaşları arasından:
Sitarə! Məni yandırma, gəl, gəl, ey həyatımın zöhreyi-şəşəədarı. C.Cabbarlı. // Bax şəşəəli.

ŞƏŞƏƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tenteneli, debdebeli, tem-teraqlı, parıltılı. Ikinci məclis birinci şəkil Isfəhan şəhərində, padşahın sarayında vaqe olur. Saray mümkün mərtəbədə şəşəəli dö-şənmişdir. U.Hacıbeyov. [Nigarın] üzündə gənclik təravəti o qədər şəşəəli idi, danışanda səsində bəkarət canlanır, süslənirdi. çemen-zeminli.

ŞƏTARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Şenlik, şuxluq. [Sevda:] Heyrət!.. Nə gözəllik, nə şətarət; Seyr et! O nə daşqınca bəkarət. H.Cavid. Əşrəf indi büsbütün dəyişmiş, əvvəlki gözəl-liyini, şən və şətarətini itirmişi(di).. A.Şaiq.

ŞƏTARƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şen, sevincli, şux. Şəta-rətli nəğmə.
Nə şətarətli bahar, iştə baxın; Sarmış ətrafı bədii bir axın. H.Cavid.

ŞƏTƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax cığal. Şətəl adam.

ŞƏTƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Yun corab.

ŞƏTƏLLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax cığallıq. Şətəllik eləmək.

ŞƏTRƏNC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Şahmat. Zülm zənci-rinin altında çəkir işgəncə; Eybdir sən uyasan gəncəfəyə, şətrəncə. A.Sehhet. [Remziyye] rusca az-çox oxuyur, yazır, danışır, nərd, şət-rənc oynamağı, yoldaşlarını məşğul etmək yollarını bilir(di). A.Şaiq.

ŞƏVƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Əqiq (qiymetli daş).
məc. Qara. Şəvə saç. Şəvə bığ.
[Zabit:] Yox, birdən-birə o şəvə gözlər açılıb adamın üzünə baxanda Günəş qabağında polad kimi şəfəqlənib, ox kimi insanın ürəyindən keçir. E.Sultanov. □ Şəvə kimi
zil qara, qapqara. [Meşedi İbad:] Mən saqqalıma həna qoydum, qoymadım, həmişə qapqara şəvə kimidir. U.Hacıbeyov. [Nuriyye:] [Leytenantın] səsini eşidib, ay işığında şəvə kimi parlayan iri, qara gözlərini görərkən diksindi. İ.Əfendiyev. // Qara rengli iri, qiymetli muncuq; qara keh-reba. [Xanımın] ətəyində bir sıra əşrəfi, boy-nunda qızıllı şəvəsi vardı. çemenzeminli.

ŞƏVƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şax-şəvəl.

ŞƏVƏLLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şevel tökülmüş yer. [Ce-mille Seltenet] dəhrələri və ipləri ağacın al-tına qoyub, qalın şəvəlliyə girdilər. Ə.Veliyev.

ŞƏVƏSAÇ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Saçı qapqara olan. Qara şəvəsaç gəlin; Dur qapını aç, gəlin; Atan səni verməyir; Kəhəri min qaç, gəlin. (Bayatı).

ŞƏVVAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Hicri qemeri ereb teq-viminde onuncu ayın adı. [Sara xanım:] De- misən ki, şəvval ayının birində gərək hamı latın dili danışsın, bu da borcuma deyil, bir sən bil, bir də sənin Allahın bilsin. Qantemir.

ŞƏYATIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. "şeytan" söz. cemi] Şey-tanlar. [Salman bey:] Bu ev cin, şəyatin oca-ğıdı. N.Vezirov.

ŞIDIRGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Arasıkesilmeden şiddetle yağan; gur (yağış haqqında). Amma məzə bu-rasındadır ki, yağış da nataraş kimi başlayır şıdırğı ilə yağmağa. C.Memmedquluzade. Toran qarışanda şıdırğı yağış başladı və Əziz bundan da xəbər tutmadı... Dünyadan səssiz-səmirsiz köçdü. İ.Melikzade.
məc. zərf Aravermeden, celd, çox süretle. Başqa şeydə göstərirəm istedadımı; Mən şı-dırğı həftədə bir roman yazıram. S.Rüstem.

ŞIĞIMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şığımaq"dan f.is.

ŞIĞIMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
çox böyük süretle enerek hedefe hücum etmek, üzerine atılmaq. Təy-yarələr düşmən üzərinə şığıdılar.
Mübaşir Məmməd [Gülnazın] üstünə şığıdı. M.İbra-himov. Iki qartal qıy vuraraq şığıyır və qə-zəblə didişirdi. Ə.Sadıq.
çaxmaq. Hava qaralır, ildırım şığıyır, göy peydərpey guruldayır. Ə.Haqverdiyev. Dağlar titrədi, göy qübbəsini doğrayan ildı-rımlar şığıyıb qızıl oxlarını qılınc qayaların təpələrinə sancdı. Ə.Memmedxanlı.
.Bulud-larda şığıyan şimşəklərdən yerə tökülən qığıl-cımlar hər tərəfi çulğayan bir yanğına çev-rilir. M.Rzaquluzade.

ŞIĞIYICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

şığıyıcı təyyarə
şığıma üsulu ile hücum eden herbi teyyare.