Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ŞƏRƏFLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Hörmetli, ehtiramlı, say-ğılı, vüqarlı, şanlı. Müəllim adı şərəfli addır.
Adın şərəflidir sənin, ey qadın; Dahilər anası çağrılır adın. S.Vurğun.
Hörmet, şeref, şan-şöhret getiren, ifti-xar doğuran. Şərəfli iş. Şərəfli əmək. Şərəfli zəhmət.

ŞƏRƏFSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şerefi, heysiyyeti olmayan; namussuz, vicdansız, alçaq, rezil. Kim keçər bu yerin daşından, deyin?! Vətəndən ayrılar hanki şərəfsiz? S.Vurğun. Heyhat! Bir gün, nə deyim, eloğlum, düşdün dara; Diri təslim olmadın şərəfsiz cəlladlara. S.Rüstem. // Rüs-vayçı, biabırçı, rezil, alçaq, pislenmeye layiq. Şərəfsiz ölüm.

ŞƏRƏFSIZCƏSINƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Şerefsiz suretde, alçaqcasına, rezaletle, rüsvaycasına. Şərəfsizcəsinə hərəkət (etmək). Şərəfsizcəsinə ölüm.

ŞƏRƏFSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şeref ve namusdan mehrumluq; şerefi, heysiyyeti olmama; vic-dansızlıq, alçaqlıq, namussuzluq, rezillik. Sevgi insanı bəzən şərəfsizliyə sürüklədiyi üçün insan təhqirin acılıqlarını hiss etmir. M.S.Ordubadi. Cuma bu vaxta qədər belə bir şərəfsizliyə, tənəzzülə dözdüyünə indi təəccüb etməyə başlayırdı. Ə.Əbülhesen. // Zerf me-nasında. Şərəfsizliklə unutmaq.

ŞƏRƏFYAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. şeref ve fars. yab] klas. Şeref ve hörmet qazanan, şereflenen. □ Şərəfyab etmək klas. tənt.
şereflen-dirmek. Hər ayinə belə olsa, o öz mədhiyyə-lərini və qəsidələrini söylər, məxlüqati-aləmi küllən feyzyab və şərəfyab edər. S.Rehimov. Şərəfyab olmaq klas. tənt.
..şerefme nail olmaq,
..şeref ve etibarını qazanmaq. [Set-tarxan:] Ağaların burada olduğu vaxtda şə-rəfyab olmaq lazım idi. P.Makulu.

ŞƏRƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] İslam şerietine uyğun olaraq, şeriete göre, dini ehkamlara göre; şerietce. [Behram Periye:] Mənim səni öp-məyə şərən ixtiyarım yoxdur. C.Cabbarlı. [Mir Hadi:] Oğul, Hacı ağa bu vəsiyyətna-məsində özü üçün ehsan, xeyrat ayırmayıb, qorxuram şərən düz olmasın. Qantemir.

ŞƏRƏR(Ə) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] klas. bax şərar(ə). Şi-kəstə Zakirəm, ahım şərəri; Od salıbdı asi-mana, ay Mədəd! Q.Zakir. Ahın şərəri etməz əsər bir kəsə, Hophop; Bu od sənin ancaq alışan canın üçündür. M.Ə.Sabir.

ŞƏRƏŞUR(Ə) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] dan. Hereketleri
düz olmayan, cencel, xatakar, davaaxtaran. Şərəşur adam.
[Qara xan Koroğluya:] Sən, deyəsən, şərəşurə adamsan. "Koroğlu".

ŞƏRƏŞURLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Düzgün olmayan işler, xatakarlıq, davakarlıq. [Necmi:] Höku-mət ki, elm dalıncan düşdü, şərəşurluğa rəvac vermədi, ona bel bağlamaq olar. Ə.Əbül-hesen.

ŞƏRF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Başa, boyuna sarımaq, yaxud çiyine salmaq üçün uzunsov parçadan tikilmiş ve ya yundan, iplikden, ipekden to-xunmuş memulat. [Qehreman:] [Xanımın] başında ağ ipək şərf var idi. O, bəzənmişdi. H.Nezerli.

ŞƏRH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Açma, anlatma, izah (etme), tefsir (etme), bildirme. // Bir şey haqqında izahedici ve tenqidi qeydler, mühakimeler. Siyasi mətbuatda şərh. □ Şərh etmək (elə-mək, qılmaq)
açmaq, anlatmaq, izah et-mek. Mən nə hacət ki, qılam daği-nihanim şərhin? Füzuli. çox təbibə şərh elədim dər- dimi; Heç görmədim çarələnmiş könlümü. M.V.Vidadi. Gəl yazaq şərt üçün öz tərcü-meyi-halımızı; Həm də doğru olaraq şərh edək əhvalımızı. M.Ə.Sabir.

ŞƏRHÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yazı, hadise ve s.-ni şerh eden şexs; kommentator. Nəsirəddin istedadlı ədə-biyyatşünas olmaqla bərabər, görkəmli mü-tərcim, redaktor, mətnşünas və şərhçi olmuş-dur. "Ədeb. ve inc.".

ŞƏRI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] [köhn.] Nazik damar, ka-pillyar.

ŞƏRI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] din. Şerietce qanuni, halal.
.[Mehkeme] TelliRüstəm qızının əlindənya-pışıb, onu öz şəri və halal əri Islama tap-şırsın. S.Hüseyn. // Şeriete aid ve ya müva-fiq olan. Nə cür olmasın ki, əqli və şəri dəlil-lərlə mübahisə edib həqiqəti axtaracağımız yerdə, hər birimiz başımıza bir avam dəstəsi yığıb "təkfir" silahı ilə vuruşmağa başlayırıq. C.Memmedquluzade.

ŞƏRID : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Lent, yastı qaytan. // İp. Isti paltarların boğçadan çıxarılıb həyətlərdə, eyvanlarda çırpıldığını, şəridə asıldığını gör-mək olurdu. Mir Celal. Şəridi bağlamaq üçün çinarın gövdəsinə arvadların vurduqları dəmir çivləri, mıxları pas yeyib nəziltmişdi. B.Bayramov.
Texniki ve s. meqsedler üçün işlenen her hansı bir materialdan hazırlanan dar, uzun zolaq.
məc. Lent kimi uzanıb geden şey haq-qında. Maşın böyük əziyyətdən qurtardığına sevinirmiş kimi, həvəslə qaçıb, elə bil, yolun boz şəridini təkərlərinə dolayırdı. R.Rza. Bu-rada, aşağıda göz işlədikcə düzənliklər, sıx meşələr, gümüş şərid kimi axan çaylar, məx-mər çəmənlər görünürdü. M.Rzaquluzade.

ŞƏRIƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] İslam dini ve hüquqi normalarının mecmusu, islam qanunları. Mərifət şərbətin içə bilmirəm; Şəriət dəryadı, keçə bilmirəm... Aşıq Əlesger. Əsmər yenə şəriətin hökmüncə [Memmedbağırın] halal arvadı olub qalırdı. S.Hüseyn.

ŞƏRIƏTXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. şeriet ve fars.
..xane] Ruhani idaresi, qazıxana. [Nureddin ağa:] Cənab Heydər, qalx ayağa, gedək şəriət-xanaya. N.Vezirov. // Mollaxana.

ŞƏRIƏTMƏDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. şeriet ve fars. medar] İslamda: şeriet qanunlarını şerh ve tetbiq etmek hüququna malik olan yüksek rütbeli din xadimi. [Mirze Rehim xan:] Nə qədər ki, bu naməhrəmlik vardır, sənin işinə baxa bilmərəm. çünki xilafi-şərdir. Şəriət-mədarlara bu iş şayəstə deyil. M.S.Ordubadi. Şəriətmədarların içinə vəlvələ salan bir şair indi özü onların içinə gəlir, onların cərgə-sində yer axtarırdı. Mir Celal.

ŞƏRIF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas.
Şerefli, şeref sahibi, mübarek, müqeddes, eziz.
Necib, esil, şerafetli, necabetli, esilli.

ŞƏRIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Her hansı bir işde (tica-retde ve s.-de) başqası ile birge iştirak eden adam; ortaq. Əbülhəsənbəy cavahirfüruş və onun şəriki Ağa Əsəd Tütünçü oğlu öz tica-rət işlərinə baş çəkməkdən ötrü Culfaya ge-dirlər. M.S.Ordubadi. Hacı Nəsir ayrı bir yerdə yaşayan şərikilə hesab çəkməyə get-mişdi. S.S.Axundov. □ Şərik etmək (elə-mək)
özüne ortaq etmek. [Əsger bey:] Mən onun özünü də tovlaşdırıb özümüzə şərik edə billəm. M.F.Axundzade. [Ruqiyye Əhmede:] Dərdinə məni şərik et. A.Divanbeyoğlu. Şə-rik olmaq
1) ortaq olmaq. Alverdə şərik olmaq, ortaq olmaq; 2) iştirak etmek, yoldaş-lıq elemek, birleşmek. Oz müsibətimi unudub [Xedicenin] qəminə şərik oldum. S.Hüseyn; 3) razılaşmaq, qoşulmaq. Dostumun fikrinə şərik oldum. Şərik çıxmaq
bir işde iştirak etmediyi halda, şeriklik iddiasında olmaq.
İştirak eden, eli olan, elbir olan. [Ferraş-başı:] Bəli, batində o da Ağa Mərdanın şəriki imiş. M.F.Axundzade. [İbrahim bey:]
.Belə işdə Camal bəylə şərik iş görənin biri də o Hacı Qurban lənətullahdır. N.Vezirov.
Şərikəm şeklinde
razıyam, qoşulu-ram, etirazım yoxdur. [Hecer xanım:] Mən də onun fikrinə şərikəm. S.S.Axundov. [Ata:] Mən sənin sözünə şərikəm, Heybət,
dedi. S.Rehimov.

ŞƏRIKLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şerikleşmek"denf.is.

ŞƏRIKLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Şerik olmaq, ortaq
olmaq.
Razılaşmaq, hemrey olmaq, qoşulmaq.

ŞƏRIKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Ortaqlı, hamaş, birge. Şərikli mülk.
[Mustafa bey:] Zalım uşaqları, mə-nimlə şərikli kəhriz çıxartdırıbsınız ki, suyumu da oğurlayırsınız. Ə.Haqverdiyev. Tahirzadə-nin ilk işi o oldu ki, şərikli kəsdikləri şişəyin bütöv bir şaqqasını ayırıb südçü məhəllə-sinə, Məsmənin evinə göndərdi. Mir Celal. // Bölünmez, ayrılmaz, ortaqlı. Şərikli mal. Şərikli şey.

ŞƏRIKLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ortaqlıq, hamaşlıq, müşte-reklik. [Rüstem:] Hər kəs şəriklikdə işləməsə, ona heç bir şey verilməz. T.Ş.Simurq.

ŞƏRIKSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Heç bir şeriki, ortağı olma-yan. Şəriksiz mülk.