Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ŞƏRABXOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. şerab ve fars.
..xor] Şerab düşkünü, içki düşkünü, içkiçi. Alagöz Zərrintac xanıma, Cavanşirə sığınmaqla öz olan-qalan azadlığını da əlindən vermiş, bu ehtiraslı şərabxor xanıma bağlanmışdı. S.Rehimov. // İs. menasında. Bütün şərab-xorlar kimi Qədirdə də bu ləyaqəti gözləmək əbəs idi. Mir Celal.

ŞƏRAFƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Şeref, hörmet, etibar.
Əql ilədir şərafəti-insan zəmanədə. S.Ə.Şir-vani. Elm idi əgər bəxş edən insana şərafət; Millət nə səbəbdən ona göstərmədi rəğbət? M.Ə.Sabir. // Heysiyyet, menlik. [Gülnaz mü-başir Memmede:] Şərafətiniz varsa, ağa, bu qapıdan qonaq kimi girmişsiniz, qonaq kimi də çıxıb gedin. M.İbrahimov.

ŞƏRAFƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfŞerefli, hörmete
layiq, mübarek, eziz. Haman şərafətli ayın adı mahi-mübarəki-rəmazandır. C.Memmed-quluzade. [Növreste:] Bugünkü bayramımızı şərafətli keçirməliyik. Ə.Haqverdiyev.

ŞƏRAIT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "şert" söz. cemi]
Bir şeyin heyata keçmesi üçün lazım olan şert-lerin mecmusu; veziyyet. Hər şey şəraitdən asılıdır.
Qəhrəman köhnə bir müəllim kimi mühit və şəraitə ciddi fikir verirdi. S.Rehimov.
Şertler. // Bir işin, hadisenin, prosesin baş verdiyi, cereyan etdiyi mühit. Həyat şə-raiti. Danışıqlar qarşılıqlı anlaşma şəraitində keçdi.

ŞƏRAKƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Şeriklik, şerik olma, beraber iştirak etme, yoldaşlıq. □ Şə-rakət etmək
bir işde yoldaşlıq etmek, iştirak etmek; şerik olmaq. Sidqi bu ki, bu barədə rəyimdir əlavə; Sizlə edə bilməm də şərakət, uçitellər! M.Ə.Sabir.
.Bizqonşuları-mızdan heç bunu gözləmirik də və görmürük də ki, onlar bizim cümələri tətil eləsinlər və bayramlarımıza şərakət etsinlər. C.Memmed-quluzade.

ŞƏRAKƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Şerikli, müşte-rek, bir yerde, ortaqlı. Şərakətli bağ salmaq.
[Ferhad:] Sizxahiş eləsəniz, hər beş adama bir koma tikdirib şərakətli barama saxlaya bilərsiniz. Ə.Haqverdiyev.

ŞƏRAR(Ə) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Qığılcım. Nagə-han bir şərarə qəlyandan; Düşdü əmmamə-sinə sol yandan. S.Ə.Şirvani. Gətirdiyin yu-murtadan nəticə cücə gözləmə; Qazanda qay-ğanağa bax, ocaqdakı şərarı gör. M.Ə.Sabir.

ŞƏRARƏLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qığılcımlı, qığılcımsaçan. Qara buludlar Günəş şüasını bizdən gizləyir-kən, gün o şərarəli oxlarını bizə çatdırmağa çalışırdı. T.Ş.Simurq.

ŞƏRARƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Yamanlıq, pislik, merdimazarlıq, şer iş; fitne; fesad. Hər kəs şərarət əksə, peşmanlıq bitər. (Ata. sözü). Həddən aşıb büxlü həsəd, şərarət; Yoldaş yoldaşına eylər xəyanət. Q.Zakir. [Camal bey:]
.Ağa Ismayıl bəy, farağat otur, bəsdir şərarət. N.Vezirov. □ Şərarət etmək
şer iş görmek, yamanlıq elemek, merdimazarlıq elemek; fitne, fesad salmaq. Molla dayı, etmə şərarət belə. M.Ə.Sabir.

ŞƏRARƏTÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Fitneçi, fesadçı, merdi-mazar.

ŞƏRBAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Nazik saplardan el ile bafta ve sair bu kimi şeyler toxuyan, tikme tiken usta. Bir dənə dülgərimiz, bir dənə dər-zimiz yoxdur. Papaqçı, dəmirçi, nalbənd, baş-maqçı və şərbafdan başqa sənətkara güma-nımız gəlmir. çemenzeminli. Ərlikyekə qız-dır, deyirəm: get ərə, getmir; Şərbaf Qasıma, bəzzaz ağa Qənbərə getmir. Ə.Nezmi. [Ağa-sefer] bir-iki nəfər muzdurun bayaqkı qısa-boylu şərbafa yaxınlaşdığını gördükdə canını dişinə tutaraq dedi. Ə.Əbülhesen.

ŞƏRBAFLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şerbaf peşesi, şerbaf se-neti. Şərbaflıq eləmək.
Omrünün tamam iyirmi dörd ilini Həmzənin toxucu karxana-sında şərbaflıqla, muzdurçuluqla keçirən otuzyaşlı Veys, böyük peşmanlıqla öz-özünü danlayırdı. Ə.Əbülhesen.

ŞƏRBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. şer ve fars.
..baz] Şer, böhtan atmağı seven; iftiraçı, fitneçi. Şərbaz adam.

ŞƏRBƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Meyve şirelerine ve ya adi suya qend qatmaqla hazırlanan şirin içki. // Sirop. Bayram zamanı hil, darçın, zən-cəfil, qəhvə çayı da vermək adət idi. Bundan əlavə, şərbət də verərdilər. H.Sarabski. Sura-hılar şərbət və şərablarla doldurulub, sərin bulaqlara qoyulmuş məzələr, xuruşlar boş-qablara düzülmüşdü. M.Rzaquluzade.
məc. Müqayiselerde şerbet kimi şirin şey menasında. Hər kəlmən şərbətdir, dodağın nabat; Haq səni göndərib aləmə sövqat. (Qoşma). Nə şərbətdir qəmin kim, içdikimcə əskilir səbrim; Nə sehr eylər rüxün kim, bax-dığımızca rəğbətim artar. Füzuli.

ŞƏRBƏTÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şerbet hazırlayıb satan adam. Yaşıl dalları ətrafa sarqan iri püsküllü söyüd altında şərbətçi sıra iskəmlə üzərində oturan müştərilərinə şərbət verir. H.Cavid.

ŞƏRBƏTÇILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şerbetçi peşesi, şer-betçi işi.

ŞƏRBƏTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şerbet qabı. Süfrəyə şərbəti-lər düzülmüşdü.

ŞƏRBƏTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şerbet hazırlamağa lazım olan, şerbete yarar. Şərbətlik ədvə. Şərbətlik şirə.

ŞƏRÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şer söyleyen, başqasına şer atan, iftiraçı, böhtançı. Şərçi adam.

ŞƏRƏF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
İnsanın ictimai ve şexsi davranışmda tutduğu menevi-exlaqi prinsip-lerin mecmusu; menevi yükseklik, ululuq, heysiyyet. Şərəfini qorumaq.
Ədəbdən, elmdən gər feyziyab olsa əvamünnas; Düşər şənü şərəfdən mollalar, işanlar, insanlar. M.Ə.Sabir. // Fexr, iftixar edilecek şey.
.[Rüstem bey:] [Meşedi İbad ile] qohumluğu özüm üçün böyük bir şərəf hesab edirəm. U.Hacıbeyov. // Namus, menevi saflıq, te-mizlik, bekaret. Şərəfini ləkələmək. Qadınlıq şərəfi.
Telli kənd içində, el arasında [İsla-mın] papağını yerə soxmuş, namus və şərə-fini ayaqlar altına salmışdı. S.Hüseyn. Odur ki, Qulu [Teymurbeyi] təhrik etmək üçün daim şərəf məsələsindən bəhs edərdi. çemen-zeminli. // Yaxşı ad, etibar. Müəssisəmizin şərəfini qoruyaq.
Ehtiram, sayğı, hörmet. Xaki-dərgahinə hər sübh sürtər gün üzünü; Qaliba ondan ona hasil olubdur bu şərəf. Füzuli.
Şərəfinə şeklinde
birine hörmet ela-meti olaraq, birinin adına, xatiresine. Ceyran evdə olduqca böyük bir süfrə görür. Eldar onun şərəfinə böyük bir hazırlıq yapdır-mış(dı).. S.Hüseyn. [Firengiz] ilk badələri Səmədin şərəfinə qaldıraraq, öz sözləri ilə dedi. B.Bayramov.
Şərəflə şeklinde
leyaqetle, vicdanla, üzüağ. Vəzifəsini şərəflə yerinə yetirmək. Vətən naminə şərəflə çalışmaq.
Qulaq as, gör anan nə öyüd verir; Şərəflə, vüqarla yaşa-yın ancaq. S.Vurğun.
◊ Şərəf lövhəsi köhn.
istehsalatda en yaxşı, en qabaqcıl işçilerin adı ve şekli vuru-lan lövhe. Sarayın geniş, işıqlı, yaraşıqlı foye-sində neft qabaqcıllarının şəkilləri vurulmuş böyük şərəf lövhəsi var idi. M.Rzaquluzade.

ŞƏRƏFƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Minarenin azan verilen yeri. Şərəfədən sonra davam edən çıxıntı isə minarənin ümumi vertikal kompozisiyasını tamamlayır. Ə.Salamzade.

ŞƏRƏFLƏNDIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şereflendirmek"- den f.is.

ŞƏRƏFLƏNDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şerefli etmek, hörmetini, şerefmi artırmaq; başını uca et-mek. Oz gəlişinizlə məclisimizi şərəfləndir-diniz.

ŞƏRƏFLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şereflenmek"den f.is.

ŞƏRƏFLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şerefli olmaq, şeref ve hörmeti artmaq, etibarı, qiymeti artmaq, ucalmaq; başı uca olmaq. Dağlar şərəflənər öz tərlanilə; Vətən fəxr eləyər qəhrəmanilə.
M.Rahim.