Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QƏMGİNLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qemgin etmek,
qemgin göstermek; kederli etmek, kederli göstermek. Bu işıq uşaqların solğun üzünü daha da qəmginləşdirirdi. C.Cabbarlı.

QƏMGİNLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qemginleşmek"den
f.is.

QƏMGİNLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qemgin olmaq.

QƏMGİNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qemli, kederli ada-
mın halı.
Hüzn, keder. Bədii-ruhi təsir cəhətin-dən "çargah" həyəcan və ehtiras, "Bayatı-şiraz" qəmginlik, "Humayun" isə "Şüştər"ə nisbətən daha dərin bir kədər hissi oyadır. ü.Hacıbeyov.

QƏMXANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qem ve fars.
..xane] klas. Qem evi, derd-qem getiren yer. Dil deməkdən kəsilib, tən hərəkətdən, vəh kim; Künci-qəmxanəyə bir surəti-divar olubam. Füzuli. Sevgilim, yalnız məhəbbətdir həya-tın cövhəri; Bir könül ki, eşq zövqün duy-masa, qəmxanədir. Ə.Vahid.

QƏMXAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. qem ve fars.
..xar] klas. bax qəmküsar. Ey munisi-ruzigarım ana! Qəmxarü qəmküsarım, ana! Füzuli. Düşmüşəm bir halə sənsiz natəvanü zar olub; Kim, əcəl yanımdan ayrılmaz, mana qəmxar olub. Kişveri. Nə qədər var cahan, var olasız; Millətin dərdinə qəmxar olasız! A.Sehhet.

QƏMXARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Birinin derdine qalma, derdine şerik olma, birinin derdli za-manında teselli verme. Yar əgər aşiqə qəm-xarlıq etməzsə, nə qəm; Qəm odur, özgəyə məşuqəsi qəmxar olsa! Ə.Vahid. Ağlar ha-lımıza biganə belə; Hardasan, gəl bizə qəm-xarlıq eylə. Şehriyar.

QƏMİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
B ax qamış. Stol üstündə bir dənə naxışlı gözəl qələmdan və bir qəmiş qələm var idi. P.Makulu.
məc. dan. zar. Tenge getiren, el çek-meyen, zehle aparan, bezikdiren adam haq-qında. Söz deyirsən yenə çatmır qəmiş oğlu qəmişə; Mən ölüm, Kirpi dayı, yaxşı fikir ver bu işə! Şehriyar.
0 Qəmiş qoymaq dan.
bir işin gedişine, düzelmesine mane olmaq, müdaxile edib en-gel töretmek. Qəmiş olmaq dan.
tenge getirmek, el çekmemek, zehle aparmaq. [Mecid kişi:] Əl-ayağa dolaşma burda, sən maşın sürəndə biz qıraqdan qəmiş olmuruq ki?! İ.Şıxlı. Qəmişini çəkmək dan.
el çekmek, redd olmaq, rahat buraxmaq. Sən öl, sən bu ayın sahibi, məndən qəmişini çək! Dadaş canı, yaxamdan əl götür! Məni al-verdən qoyma. M.S.Ordubadi.

QƏMİŞLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bax qamışlıq.
dan. zar. Zehle aparma, adamdan el çekmeme, adamı tenge getirmek xasiyyeti.

QƏMKÜSAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qem ve fars.
..kü-sar] klas. Birinin derdini çeken, derdine, qe-mine qalan, derdine şerik olan, teselli veren adam; derd yoldaşı, sadiq dost. Günbəgün könlümün artır qubarı; Pərişandır, tapmaz o qəmküsarı. M.P.Vaqif. Yar gərəkdir dil-dən yana yarına; Qəmü möhnət çəkə qəm-küsarına. Q.Zakir.

QƏM-QUBAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qəm. Noldu, xanım, niyə qondu çöhrənizə qəm-qubar?
Ə.Cemil.

QƏM-QÜSSƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qəm. Məmməd-
rza üçün dünyada qəm-qüssə yaranmamışdı. S.S.Axundov.

QƏMLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qemlendirmek"den
f.is.

QƏMLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kederlendirmek,
kederlenmesine sebeb olmaq.

QƏMLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qemlenmek"den f.is.

QƏMLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kederlenmek, meyus olmaq, qeme batmaq.

QƏMLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. bax qəmgin. Qemli adam. Qəmli baxışlar. Qəmli nəğmə.
çox-çoxdandır qəmli könlüm şad olmaz; Məgər əsməz dost kuyində yellər heç. M.V.Vidadi. Birdən-birə göründü gözə bir xərabəzar; Görsən nə qəmli mənzərələr aşkar idi. M.Hadi. Hüseyn günəşə baxaraq, nə isə qəmli, dərin şeylər düşünürdü. S.Rehman.
qəmli-qəmli zərf bax qəmgin-qəmgin. Qızına qəmli-qəmli; Danışır həyatını; Küs-kün xatıratını.. M.Müşfiq.

QƏMLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qemli adamın halı.

QƏMNAK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. qem ve fars.
..nak] klas. bax qəmgin. Bir nalə qılan var dili-qəm-nakdən özgə? S.Ə.Şirvani. □ Qəmnak et-mək
qemlendirmek, kederlendirmek. Tərki-mey əmrilə qəmnak etmə, ey vaiz, bizi. S.Ə.Şirvani. Qəmnak olmaq
qemlenmek, kederlenmek.

QƏMSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. və zərf Heç bir qemi, derdi, kederi, qayğısı olmayan. Qəmsiz adam.
O qəmsiz, qüssəsiz, o xoşbəxt üzü; Mənim il-hamıma yaxındır, düzü... S.Vurğun. Axirəti olanların dünyası qəmsiz olmayıb; Seldi, gələr, axar, keçər, amma gərək aşıb-daşa. Şehriyar.

QƏMSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qem, keder, derd, qayğı olmadığı hal.

QƏMZƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Naz, şive, süzgün baxış, şiveli baxış. Əqlü huşum mənim, fikrü xəya-lım; 0ux gözdə, qəmzədə bəstədir, ay qız! M.P.Vaqif. Gələndə mürğdilim ğəm gölün-də pərvazə; Xədəngi-qəmzə ilə həm şikar edən sən idin. X.Natevan. Qəmzəsi can alan, gər-dişi əla; Doğrudan gözəldir, göyçəkdir Leyla. Ə.Cavad. □ Qəmzə satmaq
naz etmek. Şəbnəmli çiçəklər səhər çağları; Yaqut göz-lərilə qəmzə satırdı. R.Rza.

QƏMZƏDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər. qem ve fars.
..zede] klas. Qemli, kederli; bedbext, yazıq. Ziyadə qəmzədəyəm hicr ilə, xoş ol günlər; Ki, mən bu qəmzədəlikdən ziyadə xürrəm idim. Füzuli. Bəzm əhli dikibdir sənə yeksər gözün, amma; Gözlə məni, cana ki, füzun qəmzədəyəm mən. Q.Zakir. // İs. menasında. Füzuli, deməkolur ki, aləmi-insaniyyətdə tamam qəmzədələrin və möhnətkeşlərin yüklərini götürmək və məzlumların halına yanmaq üçün xəlq olunmuşdur. F.Köçerli.

QƏMZƏDƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qemlilik, kederlilik;
bedbextlik.

QƏMZƏKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. qemze ve fars. kar] bax qəmzəli.