Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QƏŞƏNGLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha da qeşeng
olmaq, gözelleşmek. [Qehreman] ucalmış, qara saçları daha da sıxlaşmış, özü də dəyişib qəşəngləşmişdi. S.Rehimov.

QƏŞƏNGLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeşeng şeyin halı;
gözellik, gözeşirinlik. [Cemilenin] sıx qara saçları
. sifətinə bir qəşənglik, bir yaraşıq verir. S.Rehimov.

QƏŞŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] özünden getme, üreyi get-me, bayılma, bayğınlıq. Mən qorxudan bihuş olub yıxıldım; Qəşş aləmində bir tamaşa qıldım. A.Sehhet. □ Qəşş etmək (eləmək)
1) özünden getmek, üreyi keçmek, bayıl-maq.
.Olünün başı dikəldi. Bunu gördükdə Molla Qasım qışqırıb qəşş etdi. S.S.Axundov. Xan
. Zamanın birçəklərindən yapışıb ayağının altına saldı. Nökər yerə düşüb qəşş etdi. çemenzeminli; 2) heddinden artıq is-temek, bir şeyin arzusunda, hesretinde ol-maq. Qəşş olmaq
son derece ruhlanmaq, canlanmaq, lezzet aparmaq. Nə müqəddəs havası var
. hər an; Nəfəs aldıqda qəşş olur insan. H.Cavid.

QƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]: qət etmək
1) kesmek. Qət eylə aşinalığım ondan ki, qeyridir. Füzuli; 2) hell etmek, ayırd etmek, qurtarmaq. Mü-bahisəni qət etmək.
İki saatın içində bu işi qət eləmək olar. M.F.Axundzade; 3) keç-mek, yol getmek. Təyyarə saatda 800 ki-lometr yol qət edir.
Əgər fəhlələr sürətlə gedən qatara minsəydilər, Qara daşlarla liman arasındakı məsafəni beş saata qət edə bilərdilər. M.Hüseyn. Məsafəni qət etmək uzun çəkdi. Ə.Əbülhesen; 4) qeti qerara gel-mek, qeti reye gelmek, kesdirmek. Qət etdik ki, bu gün yola düşək.
[Hecer xanım:] Oğlum, çingiz, biz qocalar qət etdik ki, səni də aparaq. S.S.Axundov. Qət olunmaq (edil-mək)
1) (bezen "qət olmaq" şeklinde işlenir) kesilmek. Hacı Xəlilin səsi getdikcə zəifləşirdi, axırda nəfəs bilmərrə qət olub, dodaqları yavaş-yavaş tərpənirdi. Ə.Haqver-diyev; 2) hell edilmek, hell olunmaq. Axır-da qət olundu ki, təhqiqat getsin. Mir Celal. Qəti-əlaqə etmək
elaqesini kesmek, aranı qırmaq.
.Xalqdan bir dəqiqə də olsa qəti-əlaqə etmək yaramaz. M.İbrahimov. Qəti-nəzər etmək
üz döndermek, elaqeni kes-mek. Qəti-ümid olmaq
ümidini kesmek, elini üzmek. [Qoca:] Məndən aşan iş isə, oğlum, qəti-ümid olub bizi atıb getmə. A.Divanbeyoğlu.

QƏTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] köhn. bax qətiyyən. Ahim etməz heç əsər qəta sənə. Əmani. Məhəm-məd Həsən əmi dünya malına əsla və qəta talib deyil.. C.Memmedquluzade.

QƏTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qatar
Nalan qəmi-eşqi-yardənsən; Sən dəxi bizim qətardən-sən. Füzuli.

QƏTEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Kesici, qet eden. Qət-edici xətt.
Helledici, axırıncı; son. Qətedici söz.

QƏTƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] köhn. bax qətiyyən. Belə insan kimi danışmağı mən; Sanki unutmuş-dum ol zaman qətən. A.Sehhet.

QƏTFƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] çimenden sonra bedeni qurulamaq üçün böyük desmal. Camadarlar qətfə ilə gedirlər. ü.Hacıbeyov. Xozeyinlər hamama gələndə özləri üçün qanavat boğça-nın içində fitə, qətfə gətirirdilər. H.Sarabski.

QƏTFƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hamamda çimenlere qetfe veren xidmetçi; camadar.

QƏTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [ər.]
Redd edilmesi mümkün olmayan, etiraza yol vermeyen; pozulmaz, möhkem. Qəti əmr. Qəti tapşırıq. Qəti qərar.
Sarxan xırıltılı səsi ilə kinli və qəti dedi:
Qoy öldürsünlər.. M.Hüseyn. Sübhanverdizadə qəti bir ahəng və pıçıltı ilə: "Belə, ancaq belə!"
dedi. S.Rehimov.
Son, axırıncı, helledici. Qəti cavab.
Onunla qəti danışmaq lazımdır.
Hüsa-
məddin Qətibənin sözlərinə qəti cavab
vermədi. M.S.Ordubadi. Burlaxatun son
qəti dəqiqələrin gəldiyini hiss edib,
. vəs-
fəgəlməz iztirablar çəkirdi. M.Rzaquluzade.
Tam yeqinlikle, tamamile, möhkem su-retde. Qəti demək olar. // Tereddüdsüz, sar-sılmaz, möhkem. [Barxudar] əlində paket iri və qəti addımlarla qutuya yaxınlaşan-ların ayaq səslərini eşidirdi. Mir Celal.
Ən tesirli, en şiddetli, en keskin, en güclü. Qəti tədbir görmək.

QƏTİFƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qətfə. O, qapını açıb gəldi, əlindəki qətifəni, kisəni və sabun torbasını atdı taxtın üstünə. C.Memmedqu-luzade. Varis əlində ağ qətifəyə sarılı bir şey içəri girdi. A.Şaiq.

QƏTİFƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qətfəçi.

QƏTİLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qetileşdirilmek"-
den f.is.

QƏTİLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qeti şekle
salınmaq, müeyyenleşdirilmek.

QƏTİLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qetileşdirmek"den
f.is.

QƏTİLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Qeti şekle sal-
maq, müeyyenleşdirmek. Məsələni qətiləş-dirmək.
Daha möhkem, daha cesaretli, yaxud daha tesirli etmek, ciddileşdirmek.
.Düşmən
sənin qorxaqlığını hiss edərsə, öz addımla-rını daha da qətiləşdirər. M.S.Ordubadi. Rübabə məsələnin özünə aid olduğunu yəqin edib, səsini qətiləşdirdi:
Nə olub,
ata? Mir Celal.

QƏTİLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qeti şekle düşmek, müeyyenleşmek.

QƏTİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bax qətiyyət.

QƏTİYYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf[ər.] Əsla, heç, tama-
mile, zerre qeder de olsa, heç bir vechle, heç bir vaxt. Qətiyyən buna razı olmarıq.
[Derviş:] Sən elə xəyal edirsən ki, mən bu-ranı qətiyyən tərk edirəm? A.Divanbeyoğlu. Gəldiyev də anlamışdı ki, Rübabənin ürə-yində qətiyyən onu sevindirən niyyət yoxdur.
Mir Celal.

QƏTİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qetilik, redd edil-
mesi mümkün olmama, müeyyenlik, möh-kemlik, tereddüdsüzlük; ezm, sebat, cesa-ret. Səlimi daxil olub yüngül bir təzimlə salam verdi. Onun simasında ağır iztirabların izi və bir qətiyyət vardı. M.İbrahimov. Onlar da son dəqiqələrinin gəldiyini görüb
. şərəflə ölməyi üstün tutan adamların qətiy-yəti ilə vuruşurdular. M.Rzaquluzade. Inad və qətiyyət ta uşaqlıqdan
. [Hüseynin] qəl-binə hakim olmuşdu. S.Rehman. Ənvər təklifini qətiyyətlə (z.) dedi və oturanların üzünə baxdı. Mir Celal.

QƏTİYYƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İşinde ve ya sözünde sebatlı, ezmli, deyanetli, möhkem; sözünden dönmez, cesaretli. Qətiyyətli adam. Qətiy-yətli (z.) hərəkət etmək.

QƏTİYYƏTLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşde ve ya sözde
sebat, dayanıqlıq, möhkemlik, dönmezlik; cesaretlilik.

QƏTİYYƏTSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İşinde ve ya sözünde möhkem olmayan; sebatsız, cesaretsiz, zeif iradeli, bir fikirde qalmayan, mütereddid. Qətiyyətsiz adam.
Firidun qətiyyətsiz və qeyri-müəyyən istəklərin dumanlatdığı gözlərini ona çevirdi. M.İbrahimov.

QƏTİYYƏTSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşde ve ya sözde
sebatsızlıq, mütereddidlik, irade zeifliyi.