Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani To Azerbaijani

TƏLÜÇƏ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəlüçə. daluça. taluça.
taluc. dəlic. azğın. daşqın.
buğda içində qaramıq, yaban dənə. lüpək

TƏLV : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəlv (fars).
( < dol. tolu. dolu. dola) ( < dilavı) su qabı. çəllək. oyuq su kovası. dolça.quyudan su doldurub çıxarq üçün dolça, kova.
təlu. qopa. qovpa. qopqa. qovğa. qoğa. tikir

TƏLVAR : Arin Turkish Etimology Dictionary

< talvar. dalvar. dallarla üstü örtülü, yanları açıq yer. çatraq. çardaq

TƏLVASƏ : Arin Turkish Etimology Dictionary

< talvasa. talvasadan düşdü ) dalbasa

TƏLVƏ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəli. dəlü. çılqın.
qəhvə tortısı

TƏM : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəm dəsgah: dəm dəzgah: < dəm dizgək ( < düzmək): donatım. donatı. yardımçı nərsələr. aksesuar. təchizat. təfərrüat. ayrıntılar. əyrintilər. əğrintilər. əkrintilər. ləvazimat. mühümmat.- dəm tutmaq: tin tutmaq: bir səsi, çalqı ilə, səslə əşləmək, qoşalamaq

TƏM : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəm. {dən. təm. tınış. tınım}.
soluq. nəfəs.
təm çəkmək: dəm çəkmək. səsin kəsmədən uzatmaq. dayaq vermək.
kəhzə. bir soluq alıb vermə sürəsi, çağı.
bir dəm dayan: bir tınım dayan.
bir dəm çağım yoxdu: bir tınım, dəyqə vaxdım yoxdu.
nuxdə. çək.
bax > tam. güc. zor.
təm vermək: dəm vermək. dəmləmək. şişirmək. dinləndirmək. iyicə pişirmək.
kəz. key. çağ. çaq. gah. saq. sal. salιm. ara. dəfə < təpə < təpmək.
bucaq. qonaç.
dəmiç. hər nəyin bir böləki, bölükü.
bir dəm soluq. bir dəm nəfəs.
iz. im. ləkə. bəlirti.
ağaclara güz təmi düşmüş.
qar təmli hava.
qorxu təmi gözlərində oxundu.
xanlıq təmi.
əziziyəm bu təmi, görən olmaz bu dəmi.
çəkələz. səncab.
körük. nəfəs.
tirqaz. tirqavıc. tamba. dal (qapı dalı).
qapı təmlətmək: qapı tamballatmaq. qapının dalısın salmaq.
{< dammaq}. damcı. damcı damcı. damcaq. damız. damış. dan. dən. dənə.
dəmbə dəm: dalba dal

TƏMAQƏ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmağə (fars) < tümək. tümük. tümsük. hər nəyin tümmüş, tomlaşmış, tünəşmiş, burun bölümü

TƏMALIŞ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmalış. dinlənc. dinəş. tə;til

TƏMAMƏN : Arin Turkish Etimology Dictionary

takımca. takımınca. heyə’ti ilə. həp birlikdə. kamilən. həpisi. olduğu kimi. məcmuən

TƏMAS : Arin Turkish Etimology Dictionary

təqəş. təkəş. dəğiş. döğüş. savaş

TƏMBAQI : Arin Turkish Etimology Dictionary

( < tün + bağı: tün otu?)

TƏMİQ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmiq. timiq. dimik. tımıq. tumuq. boğucu. bunaltıcı

TƏMİQMƏK : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmikmək. təngimək. tənikmək. tinlənmək.
içi sıxılmaq. sıx sıx soluq almaqdan boğulmaq. nəfəs darlığına düşmək.
at dəmikib durur.
diləmək. istəmək. özləmək. imrənmək. meyillənmək. qiptə edmək. qeyrət edmək.
iləri qarıb dəmikib: iləri baxıb qızışıb.
tapşırmaq. ısmarlamaq. əsirgəmək

TƏMİN : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmin. ( < teymın. dəğmin). tikili, dəğirim olub, yeni olub, uzaq olmayan durum, çağ. indi. biraz qabaq. bayaq.
teymin gəldim: taza gəldim

TƏMİN : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmin. bayağ. bir az qabaq

TƏMİN : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmin. təpin. ( < təp. tap).
nərsənin təpçiliyin, iti, yeyin, tez olmasını göstərir.
şükür.
tanrım tapın: tanrım şükür.
təmin olsun: şükür olsun.
təmin aydamaq: taxılın dənələrin ayırmaq üçün heyvanları sırayla, üzərində təpdirib, sürdürmək.
biyaqında. biraz öncə. təkaran. ancaq.
kimi. ayağ. bir işin lap, elə olan çağı.- gördüyüm kimi:
gördüyüm ayağ: görər görməz.
gələn kimi getdi: gələn ayağ getdi qalmadan. durmadan. dəmin. 1 elə indi. bir az öncə

TƏMİNQİ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəminki. biyaqı. öncəki.
dəminki kimi: biyaqıça. öncədən olduğu kimi

TƏMİNMƏK : Arin Turkish Etimology Dictionary

( m < > p ). təpinmək.
təpikləmək.
atın ökgəsinə təmin: at sürməkdə, dabala atın böğründən təpmək.
təpinib ilərləmək istəmək. çırpınmaq. tıbırmaq

TƏMİR : Arin Turkish Etimology Dictionary

(> teymur). sərt. dayanıqlı. qatı. güclü. qolçomaq. zorlu.
dəmir almaq: yola düşən gəminin dəmiri, dənizdən çəkilmək. yola duşmək. gedmək.
dəmir atmaq: durub qalmaq. (gəmi kimi).
dəmir ayaq: üşənməz. usanmaz. israrlı kimsə.
dəmir poxu: dəmir çürüyü.
dəmir çarıq: sağlam nərsələr.
dəmir kimi:
sapasağlam.
güclü. qolçomaq. quvvətli.
dəmir islanmaz, dəli uslanmaz.
dəmir qapı: çox ağır əngəl, aşam.
dəmir daramaq: ağır yüklə, böyük sıxıntıyla yerimək, ilərləmək, sürünmək.
dəmir, tavında döğülür: iş çağında, uyarında, ölçüsündə yapılır.
dəmir yeri: gəmilərin durağı.
dəmiri nəm, kişini qəm çürüdür.
dalyanlarda (şilatlarda), böyük balıqlar üçün işlənən dəmir qança: qarqa. qarqı. qarqu.
dəmir aracların ağzın kürədə qızdırmaq, dövmək, biləmək: qara yülək yaptırmaq. çala çülək yaptırmaq.
dəmir sulfat. sülfirik əsidi. sülfirik əkşidi. dəmir əkşidi. qara boya. zac yağı.
əsgiyən baltanın ağzına vurulan dəmir, çəlik parçası: qaplaq. qablaq.- işin düşsə çiviyə, qızıl gümüş gəlməz işə, əl at dəmirə, dəmir yoxsa gəmiyə.
işləyən dəmir parıldar.- qantar qolunu üzərində sürülən dəmir tikəsi: qantarın topu.
qazan asma üçün, ocağın üstündə yerləşdirilən dəmir çubuq: qantarma. qıntarma. qaptırma. asmalıq.
qapı kimi nərsələrin, üzərində dolanan dəmir dəngə, dınqıl, mil: qaraqolbağ. qaraqolab. qapı pəncərə lovlası.
od qarışdırmağa, götürməyə əğri uclu, dimdikli dəmir çubuq: qarağı. maşa.
çatıda atma kiriş olaraq işlənən qalın, yoğun yonulmuş ağac, dəmir: qalbas. qalas.
dəğirman çərxinin altındaki dəmir: qarqacıq. qarqıcıq.
dəlinin daşı, dəmir dələr.- dəmir çeşiti: qaradaban.
dəmir dalaşı: dəmir parçası.- dəmir damar: daş dəmir. çox sərt kişi. iti qılıqlı, xuylu.- dəmir don: zireh.
dəmir gəlib, dümür gəlməyib hələ.
dəmir qapan: dəmir çəkən: ahənruba. miğnatis.- dəmir qapı: axar sularda gəmilərin qımıldamasın əngəllədən sərt axıntı, çağlaşıq, qayalıq.
dəmir pul basma: çarp < > dərb < > zərb. çarpma.
qol dəmiri: dayaqa. dayama. sürmə. sürgü. qapı dalısı.
dəmir, çəlik toxmaq: gəbəş. küpəş. güpün.- dilli dəmir: dəmir toqqa.- dişi dəmir: yumşaq dəmir.- dövmə dəmir: ağdəmir.
əldəmiri: murç. qurc. qurç. sivri uclu, çəlik qələm.
qara dəmir: qalıblanmış dəmir. tir ahən.
qaradəmir: döğülmüş dəmir.- qızqın dəmirlə yaxmaq, dağlamaq: alazlamaq.- nərsəni ilməkləmək, bağlamaq üçün, ucu əğri dəmir tikəsi: qataq. qadaq. qanca. çəngəl.
odun altına, üstünə qoyulan daş, ayıq, dəmir: qızqavar. qısqavar. qasqavar.
ucu sivri dəmirli sırıq (uzun ağac): qarqa. qarqı. qarqu. qarquc. qarqıc. ərsin. əğsin

TƏMİR : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmir.
saban təmir: pulluq.
tökmə dəmir: turç.
dartıb təmir üzqən: güclü. əlindən hər iş gələn.
təmir baqana bolmaq: güvənilir dəstək olmaq.
təmir bet almaq: hınc bəsləmək. kinlənmək.
təmir betli: boz rəngli.
təmir buqa: loqomotif.
təmir yol: dəmir yolu. tiren yolu.
təmir çıbıq: tel.
təmir qan almaq: hiddətdən rəngi dəğişmək. qızqınlıqtan bənzi atmaq.
dəmir çomaq: dəmir toxmaq: dəmir baş: topaz. gürz. bəkçi sopası.- dəmir balıq: salcuqların atalıq adları.
dəmirlə çəliyin qarışığı: qapçurtqa. qabcurtqa.
təmür tikan:
muğeylan tikanı.
hələ qanat çıxarmamış quş balası.
təmir qanat: yeni qanat çıxarmış quşbala

TƏMİR : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmir.
tamır. tomur. timur. bərk. bükülməz. əğilməz. quru.
təmir qala: dəmir qala. sağlam qala.
təmir yalup: dəmirçi ustası. silah yapımçı.
bez dəmir: hançı aracı saın bərkitmək üçün kiçik dəmir tikəsi.
çiğ dəmir: işlənməmiş, xam dəmir.
təmür. qeyint.
dayaq. duraq. paya. hər nərsənin kök, ayağ kök bölümü.
pıçağın, qılıcın sapanın dəmiri.
ləngər.
gəmiyə dəmir salın.
dəmir atmaq: dəmir salmaq. ləngər salmaq.
dəmir daramaq: güclü küləklə ləngərin dənizdə sürünməsi, daranması.
ocaqlıq dəmir: gəmidə olan ehtiyat dəmiri.
dönür dəmiri: gmini yolundan çevirmək üçün suya atılan dəmir. dəmir vergi: bir gəminin ləngər salmaq ödəvi, vergisi.
hər ağır nərsiyə verilən ad. duraqa, durmağa gücləyənnərsə.
ayğı dəmirli: ayağı ağır.
ayağı dəmirlənmiş: ayağı boxovlu, zəncirli.
aq dəmir: çəkiclə döğülmüş dəmir.
qara dəmir: tökmə dəmir.
dəmir qapan: aharruba.
ərkək dəmir: sərt bərk dəmir.
dişi dəmir yumşaq dəmir.
dəmir qırı: dəmir boyasın andıran boya. dəmiri qır.
dəmirqar yola{:
dəmir yol.
dəmir qapu}.
bərkiliyi, dayanıqlığı, müqaviməti andıran söz.
dəmir baş.
dəmir çarıq.
dəmir yonğası: dəmir talaşının irisi.
dəmir toxmaq: güpüz. qabaş. qəbəş.
göy dəmir geri durmaz: göy dəmir boş durmaz.
dəmir arqı. dəmir poxu.- ocaqlıq dəmir: can qurtaran dəmir.
qızqın dəmirlə yaxmaq: alazlamaq.
türmədə barmaqlı dəmir pəncərə: quzğuncıq.- dəmir qapan: miğnatis.
biləgi dəmiri: sallaxın, qəssabın pıçaq ititmək üçün çəlikdən olan ayqıtı.
dəmir bıtraq: dəmir batraq: üç bucaqlı dəmir tikən ki keçmişdə düşman ayağlarına batmaq üzrə yol üstündə buraxılırdı.
dəmir dırnağı: ləngərin sivri ucu.
dəmir qapı:{
iki yanı uçurumlu, qorxunc boğaz, dərbəd.
ırmaq içində, gəminin yolun qapıyan böyek qaya, daş.
arazın dəmir qapıları.
dəmir tas: tuğla. tuğılğa. miğfər.
dəmirli yaraqların iyi, dayanıqlı, damğalı dəmiri: daban.
təbriz, izmir, hind dabanı.
dəmir qır: dəmir boyalı.
dəmiri ağartma ayqıtı: bıcırğan.
xorasan dəmiri: qara daban

TƏMİRAĞACI : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmirağacı. sərt odunlu ağac

TƏMİRAQ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmirağ. savut. yələk. çəlik yələk. zirəh. opçın. apçın. afşın. avşın

TƏMİRBAŞ : Arin Turkish Etimology Dictionary

dəmirbaş.
dəğişməz. sürəkli nərsə.
öngül. simitən. inatcı.
nərsənin (bir qurumun, evin. təşgilatın) təməlli, qurucu bölümlərindən, öğələrindən hər biri. gərəkli taxım.
qanmaz. başı dəmirdən. kəndi düşüncəsindən dönməz. inad. dəgişməyən nərsə.
dəmirbaş.
bir nərsədən qırıb qurtaran kimsə. qəti əlaqə.
bir nəyə bağlı olan nərsələrin bütünün buraxıb gedmək