Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QURULTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qarında, bağırsaqlarda emele gelen qur-qur sesi.
Qurbağaların çıxardığı qur-qur sesi. Nəhrin sahillərindəki qurbağaların qurul-tusu yekrəng və həzin bir ahəng ilə bu xa-muşluğu pozurdu. H.Nezerli.

QURULU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qurulmuş, tertib edilmiş, teşkil edilmiş, düzeldilmiş, hazır. Qurulu ev. Qurulu süfrə.
Amma rəhmətlik mənim də-dəm bir qurulu ev, bir də bu mal-qaranın birinci damazlığını verdi. S.Rehimov.

QURULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Quru, yaxud qurumuş şe-yin halı. Paltarın quruluğu. Meyvənin quru¬luğu. Havanın quruluğu.
O, köksündə nə isə tənglik, bundan başqa boğazında da bir quruluq hiss edirdi. Ə.Əbülhesen.
Arıqlıq, cansızlıq, etsizlik, zeiflik.
məc. Maraqsızlıq, darıxdırıcılıq. üslu-bun quruluğu. Bədii əsərin quruluğu.
məc. Soyuqluq, sertlik, laqeydlik, eti-nasızlıq. Cavabın quruluğu.

QURULUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
İctimai, dövlet sistem üsu-lu, idare üsulu. Quldarlıq quruluşu. Feoda-lizm quruluşu. Kapitalizm quruluşu. Demok-ratik quruluş. İctimai quruluş.
üsul, sistem.
Bir şeyin qurulma üsulu, teşekkül for-ması, düzeliş qaydası, daxili tertibatı; kon-struksiya. Bu maşınların quruluşu çox mü-rəkkəbdir. Dilin qrammatik quruluşu. Cümlə quruluşu.
Bir tam teşkil eden hisselerin bir arada birleşmesi, teşekkülü, düzülüşü. Yer qabı-ğının quruluşu. Atom quruluşu.

QURULUŞÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Teatr tamaşasının ve ya kino filminin tertibatına, qoyuluşuna rehber-lik eden adam, rejissor; tertibatçı.

QURULUŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Bardaşını qurmaq. Ocaqqulu koxaya yer düzəltdi, koxa quru-luşub oturdu. S.Rehimov.

QURUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qurmaq işi, quruluş.

QURUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Sobaların, bacaların iç di-varlarına yapışan, tüstüden emele gelen qat-ranaoxşar kesif madde; his, duda, tüstü qa-rası. Buxarı qurum oldu; Yandıqca qurum oldu; Hamının bir dərdi var; Mənə çox zülüm oldu. (Bayatı). İki şüşəli, qurum və toz basmış pəncərədə bir neçə hörümçək və milçək ölüsü [vardı] N.Nerimanov. // Qap-qara reng menasında. Qaraşəhərin göyə ucalmış zavod bacalarından sakit-sakit qal-xan tünd-qara tüstülər havanı qurum rən-ginə boyamışdı. M.Hüseyn.
Paslanmış demiri döyerken tökülen ovuntu.

QURUMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurumaq"danf.is.

QURUMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yaşlığı, islaqlığı, rütu-beti, nemliyi yox olmaq, quru hala düşmek. Sərilmiş paltarlar qurudu. İstidən dodaqla-rım quruyur.
Qurban bildi ki, ləyəndəki kəc quruyub zay olub.
C.Memmedqulu-zade. [Seriyye xala] bağırmaq və ağlamaq istəyir, bacarmırdı. Sanki gözlərinin yaşı qurumuşdu. M.İbrahimov.
Güneşin istisinden, quraqlıqdan solmaq ve ya torpaqdan qida almamaq neticesinde telef olmaq (bitkiler haqqında). Həyətdəki gül-lərin hamısı qurudu. Tut ağacı qurumuşdur.
məc. dan. Arıqlamaq, zeiflemek, üzül-mek. Yeməməkdən qurumaq. Dərddən qu-rumaq.
dan. İflic olmaq, hereketden qalmaq. Onun bir tərəfi qurumuşdur. // Bu menada emr şeklinde qarğış kimi işlenir
Əlin (aya-ğın, dilin) qurusun!
Donmaq, hissiz bir hala gelmek. Şax-tadan bütün bədənim qurumuşdur. Küləkdən ayaqlarım qurudu.
məc. Son derece teeccüblenmek, mat qalmaq. Elə bunu bilcək lap qurudum. C.Memmedquluzade.
0 Quruyub daşa dönmək
bax quru-yub qalmaq. Təəccübdən [Nadirin] gözləri dörd oldu. Dimdik durub qapının ağzında da-yandı. Sanki quruyub daşa döndü. B.Talıblı. Quruyub qalmaq
1) mat qalmaq, hey-retde qalmaq, son derece teeccüblenmek. Bu işə lap quruyub qalmışam.
Hər kəs ol-duğu yerində quruyub qalmışdı. M.S.Ordu-badi; 2) hereketsiz durmaq, donub qalmaq. Qısa adam, qarşısında quruyub qalmış bu sə-mimi vücudu başdan-ayağa süzdü. H.Nezerli. Quruyub mat qalmaq
bax quruyub qal-maq.
. O biri tərəfdən də mənim barəmdə hər xüsusda onun sədaqəti gözümün qa-bağında durub, məni bu halətə gətirdi ki, öz-özümə quruyub mat qaldım. C.Memmed-quluzade. Yerindəcə qurumaq
bax qu-ruyub qalmaq.

QURUMLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurumlamaq"dan f.is.

QURUMLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qurum bağlamaq, qurumla örtülmek; his basmaq, his tutmaq.

QURUMLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurumlanmaq"dan f.is.

QURUMLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qurumla örtülmek,
qurum basmaq, hislenmek, his bağlamaq.

QURUMLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurumlatmaq"dan f.is.

QURUMLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hislendirmek; hisle,
qurumla örtülmesine sebeb olmaq.

QURUMLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qurum bağlamış, qurum tutmuş, qurumla örtülmüş. Qurumlu baca. Qurumlu divar. // Hisli. Cındır piltəli saxsı çıraq qurumlu işıq verirdi. S.Rehimov.

QURUMSAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. dan. Namussuz, qeyretsiz. // Bezen zarafatla deyilir. A qurum-saq, bəs bu nə işdir? C.Memmedquluzade.

QURUMSAQLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Namussuzluq, qeyretsizlik; rüsvayçılıq, biabırçılıq. [Musa kişi:]
.Səhər bütün kəndi bura yığacağam. Bu yekəlikdə də qurumsaqlıq olar, siz elə-yirsiniz? M.İbrahimov.

QURUMUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Quru hala gelmiş. Quru-muş ağac. Qurumuş çörək. Qurumuş torpaq. Qurumuş çay.
[Mahire] qurumuş dodaq-larını dili ilə islatdı. M.Hüseyn.

QURUNMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurunmaq"dan f.is.

QURUNMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qurulanmaq.

QURUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli ital.]
Türkiyede: lire-nin yüzde biri qiymetinde olan pul.
Qepik menasında. [Necef bey:] Nə vaxt sənin məndə iki quruşun batıbdır ki, yenə batsın. Ə.Haqverdiyev.

QURUT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yumru-yumru edilib qurudul-muş şor, süzme. Aranda tutdan olduq, dağda qurutdan. (Ata. sözü). Mənim nəzərimi qu-rutu gözləyən uşaq cəlb etdi. A.Divanbeyoğlu.

QURUTMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurutmaq"dan f.is.