Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QURNAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

QURNAZLIQ is. Hiylegerlik, aldadıcılıq;
mekr. Nə etmək, qurnazlıqla (z.) edilən bu xəyanət dünyada birinci dəfə deyildir. A.Şaiq. // Ayıqlıq, aldanmazlıq, zireklik.

QURS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. qürs]
is. Yastı, daire şekilli şey, yuvarlaq şey; disk. Ay qursu.
Günəşin qursu nədən yer yüzünə şölə verir? Nesimi.
sif. Hecmce kiçik, veznce ağır.

QURSAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Gövşeyen heyvanların ve quşların birinci medesi. // ümumiyyetle, mede. □ Qursağı boş
ac.
İçine sucuq ve s. doldurmaq üçün nazik, quru bağırsaq. // Def, baraban ve s. üzüne çekilen nazik deri.
0 Qursağı daralmaq
1) yememekden arıqlamaq, üzülmek. Aclıqdan uşağın qursağı daralar, fikri ilə anası ona yanaşaraq:
Oğ-lum,
. qalx, qalx, yeməyini ye,
deyərdi. A.Şaiq; 2) məc. üreyi sıxılmaq, canı sıxılmaq.

QURSAQCIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik qursaq.

QURSAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
Qursağı olan.
məc. dan. ürekli, cesaretli, qorxusuz.

QURSAQLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. anat. Qarında qursağın yerleşdiyi boşluq.

QURŞAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Beli sıx tutmaq üçün ona sarılan uzun ve dar parça; belbağı. Qurşaq da, bilirsən ki, on arşın gərək olsun.. M.Ə.Sabir. Məhəmmədhəsən əlini eşşəkçinin qurşağına salıb çəkə-çəkə aparırdı. C.Memmedqulu-zade. Hacı Salman çubuğunu qurşağına sancdı, konka sürənin yerinə çıxdı. M.S.Ordu-badi. // Sarğı, ip ve s. Göndərilən kitablar başıbağlı qalıb, kəsilmir və ruznamələr qur-şaqdan çıxmır. F.Köçerli

Bel. Qurşağından yapışmaq. Qurşağa qədər suya batmaq. Qurşağa qədər palçıq vardır. Bədəni hər gün qurşağa qədər soyuq su ilə yumaq xeyirlidir.
Burada yaz za-manı qurşağa qədər ot olur. İ.Əfendiyev.
xüs. Bir şeyin belini dövrelemek üçün metaldan ve s.-den qayrılmış kemer; çen-ber. çəlləyin qurşağı. Binanın qurşağı.
coğr. Yer küresi sethinin iki meridian arasındakı hissesi. Bütün Yer kürəsi meri-dianlarla 24 qurşağa, ya zonaya bölünür.
Avropa, demək olar ki, tamamilə mülayim qurşaqda yerləşən yeganə qitədir. "Qiteler coğrafiyası". // ölke erazisinin, her hansı bir elametine göre, müeyyen bir qismini teşkil eden hissesi.
Hündürlüyü 1000 m-dən artıq olan relyef ünsürləri dağ qurşağını təşkil edir.. [Miçurin] şaftalı kimi dadlı, zərif ətirli bir meyvə bitkisini Rusiyanın orta qurşaq-larında yetişdirmək istəyirdi. M.Axundov.
0 Qurşağa çıxmaq
heddi aşmaq (bir şeyin çoxluğunu, bolluğunu bildirir). Qar qurşağa çıxırdı.
Söz uzansa həcv çıxar qurşağa; Sözün dalın çox uzatma, hayıfsan! Aşıq Əlesger. Bu minval ilə yeddi gün keçdi. Bu yeddi günün ərzində plov qurşağa çıxdı.. Ə.Haqverdiyev. Qurşağının altını bər-kitmək zar.
qarnını doydurmaq, yemek. [Cahangir bey:]
.Xəlil, sən də gəl otur, qurşağının altını bərkit, balam! N.Vezirov. Qurşaq tutmaq (yapışmaq)
güleşmek.

QURŞAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşaqlamaq"dan f.is.

QURŞAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Qurşaqla bağla-
maq, qurşaq geydirmek, qurşaq keçirmek, qurşaq vurmaq, çenberlemek.
Birinin qurşağından yapışmaq (güleş-me üsulu).

QURŞAQLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşaqlanmaq"dan f.is.

QURŞAQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qayıd. Beline qur-şaq bağlamaq.
məch. Qurşaq bağlanmaq, qurşaq gey-dirilmek, qurşaq keçirilmek, qurşaq vurul-maq, çenberlenmek.
məc. dan. Bir işe hazırlanmaq, bir işe başlanmaq,
.. qesdinde olmaq.

QURŞAQLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Qurşaq çekilmiş,
qurşaq keçirilmiş, çenberlenmiş. Qurşaq-lanmış çəllək.

QURŞAQLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşaqlaşmaq"dan f.is.

QURŞAQLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Bir-biri ile
qurşaq tutmaq, güleşmek. Onlar [İsmayıl ve Nifti] əl tutdular. Əvvəlcə sağ, sonra sol çiyinlərini bir-birinə vurdular. Beləliklə, güclərini sınadıqdan sonra qurşaqlaşdılar. Ə.Abasov.

QURŞAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Belinde qurşaq olan, beline qurşaq bağlamış. Qurşaqlı qoca.
Qurşaq vurulmuş, qurşaq keçirilmiş; çenberli. Qurşaqlı çəllək.
Bir yandan da gurultu ilə dükanların dəmir qurşaqlı qapıları bağlanırdı. Ə.Əbülhesen.

QURŞAQLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qurşaq üçün yararlı. Qurşaqlıq parça. Qurşaqlıq dəmir, ağac.

QURŞAQTUTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

QURŞAQTUTAN is. Güleşen, pehlevan.
Hərdən İrandan, Ərdəbildən, Sarabdan nüfuzlu, adlı qurşaqtutanlar da gələrdi. H.Sarabski.

QURŞAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşamaq"dan f.is.

QURŞAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Beline bağlamaq. Ko-
roğlu qılıncını qurşadı,
. tərlan kimi Qıratın belinə sıçradı. "Koroğlu". Əcəb qurşayıbdır incə belinə; Gümüş kəmər qəddi-dala ya-raşır. Aşıq Əlesger. Səsimə səs versin bütün ölkələr; Qoy qılınc qurşasın müstəmləkələr. S.Vurğun.
məc. Dolamaq, ele salmaq, araya qoy-maq, oynatmaq. İstəyirlər özək katibini heçə döndərib, Xədicə Soltanı qurşasınlar. Mir
Celal.

QURŞANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşanmaq"dan f.is.

QURŞANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
qayıd. Beline qurşaq, kemer ve saire bağlamaq. [Tükez:] Yəni sən bu yaraqları qurşanıb, onlar ilə adam qorxu-dacaqsan? M.F.Axundzade. Sizin ilə canla-nır yeni əsrin həyatı; Qurşandığın silahla parlat bu kainatı. A.Şaiq.
məc. Girişmek, başlamaq, qoşulmaq, meşğul olmaq; bir işe heddinden artıq qapıl-maq; özüne senet etmek. [Şehrebanı xanım:] Sənin kimi cahıl uşaqlar subay qalmaqdan tamam yaman yollara düşər, oğurluğa, qul-durluğa qurşanar. M.F.Axundzade. Musan-ın nəvəsi qəzada qalıb, atasının ortağı ilə ticarətə qurşandı. Qantemir. [Arvadlar]
. oxuyublar, işə girişiblər, kluba, iclasa qurşanıblar. Mir Celal.

QURŞATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qurşatmaq"dan f.is.

QURŞATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Qurşanmağa mecbur etmek.

QURŞUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qurğuşun
ci menada.
Fəqət hərbin o səfalı həngamında bir qur-şun; Gəlib dəydi sağ qoluna, etdi onu qərqi-xun. A.Sehhet. Qurşunumuz getməz boşa; Oxlarımız dəyməz daşa. A.Şaiq. [Nadir:]
. Müharibə zamanı üzərimə minlərcə düşmən qurşunu yağdı da, heç qorxmadım. B.Talıblı.
0 Qurşuna düzmək köhn.
güllelemek.

QURŞUNİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qurğuşun renginde, açıq kül renginde.