Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
MƏFKURƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ideyalı. [Qadın ovçu-
ya:] Nə yaman məfkurəli adamsan. H.Seyid-beyli.

MƏFKURƏLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ideyalılıq.

MƏFKURƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ideyasız.

MƏFKURƏSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ideyasızlıq.

MƏFKURƏVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax ideoloji. Məfku-rəvi mübarizə.

MƏFRƏŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yorğan-döşek, xalça-palaz ve s. şeyleri qablamaq üçün palaz kimi toxunmuş dördkünc çuval, kise. Məfrəşi çırp-maq.
Rəşid isə özü ilə aparacaq şeyləri qutulara və məfrəşlərə yığıb bağçalarında gəzir idi. İ.Musabeyov. Şeyləri.. məfrəşlərə qablayırdılar.. İ.Əfendiyev. // İçinde yorğan-döşek, xalça-palaz, yun ve s. yığılmış hemin çuval, kise. Bir tərəfdə un çuvalları düzülüb, bir tərəfdə yağ dəriləri, yun məfrəşləri qoyu-lubdur. M.F.Axundzade. Maşının üstünə bö-yük bir məfrəş sərilmiş, yük yerinə çamadan qoyulmuşdu.. M.İbrahimov.

MƏFSƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Oynaq, bend, buğum.

MƏFTİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Nazik ve ya qalın ip şeklinde olan metal memulat. Mis məftil. Polad məftil. Tikanlı məftil (üzərində tikanlar olan məftil). // Meftilden olan, meftilden dü-zeldilmiş. Düşmənin məftil hasarını dağıt-maq, puça çıxarmaq vəzifəsi Fərhadın vzvo-duna tapşırılmışdı. Ə.Veliyev.

MƏFTUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Vurğun, özünü unuda-caq derecede vurulmuş, eşqe giriftar. Kam-ran gözlərini Səidə xanıma zillədi, nə isə çox məftun baxışlarla onu süzməyə başladı. M.Hüseyn. □ Məftun etmək
özünü sev-dirmek, özüne bend etmek, aşiq etmek. Məf-tun olmaq
özünü unudacaq derecede vu-rulmaq, sevmek. Sən gərçi olubsan ona məf-tun; Oldur tələbində səndən əfzun. Füzuli. // Son derecede valeh, heyran. Xanım gör-mədiyi ölkənin xəyali gözəlliyinə məftun bir halda sözünə davam edirdi. çemenzeminli. Sizi bir elçimi göndərmiş bahar? Yoxsa məf-tunsunuz ətirli gülə? N.Refibeyli. □ Məftun etmək
valeh etmek, heyran etmek. Haman qız bütün səyahətçilərin qəlbini.. məftun et-mişdi. M.S.Ordubadi. Yaman məftun etmiş onu bu əsər; Cəmilə oxuyur axşamdan bəri. B.Vahabzade. Məftun olmaq
heyran qal-maq, valeh olmaq. Məftun olaraq sevdim onu, heyrətə daldım. A.Şaiq. Bunları duyduqca, düşündükcə mən; Həyata, varlığa məftun olu-ram. S.Vurğun.

MƏFTUNCASINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Meftun olmuş kimi; vurğuncasına, heyrancasına, sehrlenmiş kimi. Məftuncasına baxmaq.

MƏFTUNEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. öz gözelliyi ile mef-
tun eden; valehedici, heyranedici. Məftun-edici gözəllik. Məftunedici mənzərə.
Dəli dağ nə qədər haylı-küylü, nə qədər vahiməli-qorxulu olsa da
. hər bir dağdan məftunedici (z.) gəlirdi. S.Rehimov.

MƏFTUNİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. klas. Meftunluq.
.Bir qismi də qara gözlərə, qara qıvırcıq saçlara, açıq-buğdayı rəngə daha ziyada məftuniyyət göstərir. A.Şaiq.

MƏFTUNLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Meftun olmaq, hey-
ran qalmaq, valeh olmaq. Yürüyür dağ aşağı orda çoban da dərəyə; Iştə məftunlaşır insan bu gözəl mənzərəyə. A.Sehhet.

MƏFTUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Meftun olmuş adamın halı; vurğunluq, valehlik, heyranlıq. Dilara məftunluq içərisində məktəbdən gələn səsləri dinləməyə başladı. Ə.Memmedxanlı.

MƏGƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.]
əd. Sual meqamında işlenib, şübhe, inamsızlıq ve ya teeccüb bil-dirir: olmaya, bes, yoxsa (bezen "ki" bağla-yıcısı ile işledilir). Məgər sənin xəbərin yox-dur? Məgər o gəlməyəcək?
Məgər ki, aşiqin qəmin yeməzsən; Bu cövrü cəfadan sən inci-məzsən. M.P.Vaqif. [Şerefnise xanım:] Uşağı yerə girsin. Dinc oturur məgər. M.F.Axund-zade. Ədalətlə deyin, mən; Yalan danışdım məgər? B.Vahabzade.
bağl. Ancaq, feqet. [Sefereli:]
.Bu iş heç kimin işi deyil, məgər ki, Rəhimin. N.Ve-zirov. [Hacı Rüstemin] həmişə şüarı bu idi: fürsəti fövr eyləməz aqil, məgər nadan ola. Ə.Haqverdiyev.

MƏĞBUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax məğmun. Canım al-dın mey üçün, saqi, içirdin mənə qan; Dad əlindən ki, məni al ilə məğbun eylədin. Füzuli. Ol ki, bir şişə şərabi-ala dünyanı verib; Eti-qadım budur, ol kəs genə məğbun eylər. S.Ə.Şirvani.

MƏĞLƏTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qarışıqlıq, araqa-rışma, dava-dalaş, hay-küy. □ Məğlətə sal-maq
ara qarışdırmaq, qarışıqlıq salmaq, hay-küy qoparmaq, dava-dalaş salmaq. [Hacı
Əhmed:] O bizim kəndimizə məğlətə salır.
C.Cabbarlı.

MƏĞLUB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Müharibede, yarışda, müsabiqede, mübahisede ve s.-de meğlub olmuş, basılmış (qalib eksi). □ Məğlub et-mək
müharibede, yarışda, mübahisede ve s.-de basmaq, qalib gelmek, üstün gelmek, udmaq. Nəbi düşməni məğlub edir və haman günü Şuşa qalasına gəlir. "Qaçaq Nebi". [Bekir] Harun
. düşməni məğlub etdi! ü.Hacıbeyov. Məğlub olmaq
müharibede, yarışda, müsabiqede, mübahise ve s.-de ba-sılmaq. Tahirə də elə bil Baharın qarşısında məğlub oldu. B.Bayramov.

MƏĞLUBEDİLMƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Meğlubiyyet bil-
meyen, meğlub olunmaz; basılmaz, yenil-mez, çox güclü, hemişe qalib gelen. Məğlub-edilməz ordu.
[Qızıl Arslan:] Idarə etdiyi-miz məmləkətin xalqı yenilməz və məğlub-edilməz bir xalqdır. M.S.Ordubadi.

MƏĞLUBEDİLMƏZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Meğlubiyyet
bilmeme, meğlub edile bilmeme, hemişe qalib gelme, basılmazlıq, yenilmezlik.

MƏĞLUBİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Meğlub olma,
basılma (qalibiyyət eksi). çarizm və qara ir-tica meydan sulasa da, müvəqqəti məğlubiy-yət inqilabçıları ruhdan salmadı. M.Ibrahimov. □ Məğlubiyyətə uğramaq
meğlub olmaq, basılmaq.

MƏĞLUBLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax məğlubiyyət.

MƏĞMUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Aldanmış, zerer çekmiş, uduzmuş, gözlediyi şeyden eli çıx-mış, mehrum olmuş. Böyük özünü aldanmış saydığı kimi, Məhərrəm də özünü məğmun hesab edirdi. Mir Celal. □ Məğmun etmək (eləmək)
zerere salmaq, aldatmaq, göz-lediyi şeyden mehrum etmek. [Kerbelayı Tapdıq] mənə kəbin kəsdi, hamısını içəri ötür-dü, məni məğmun elədi. Mir Celal. Məğmun olmaq
aldanmaq, zerere düşmek, uduzmaq, eli çıxmaq, gözlediyi şeyden mehrum olmaq.
Aciz, bacarıqsız, efel, elinden iş gel-meyen. Bəhlul da kənd uşağı deyilmi? O da sənin kimi utancaq, məğmunun biri idi. Mir Celal. □ Məğmun etmək (eləmək)
aciz etmek; mehrum etmek, elinden almaq. Məni məğmun edib dövrü zamanım, nə edim? Hələ bir çet qəpiyə yoxdu gümanım, nə edim? C.Cabbarlı. Amma bağçılıq məsələsi bu il bizi bir balaca məğmun elədi. "Kirpi". // Heç bir şeyi olmayan, her şeyden mehrum. [Kel-balı Mirzeye:] Sənin arvadın vardır, bizim kimi məğmun deyilsən ki? S.Rehimov.

MƏĞMUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Zerer çekmiş, uduz-muş, aldanmış, bir şeyden mehrum olmuş adamın halı.
Acizlik, bacarıqsızlıq.

MƏĞRİB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Günbatan, qerb (məşriq eksi). // Şerqe müqabil cehet. Sübhə az qa-lıb və ay da məğrib tərəfə yaxınlaşıb bat-mağa hazırlaşır. Ə.Haqverdiyev. Məğribdən məşriqə kimi; Uzanıbdı qolun, dağlar! Aşıq Şemşir.