Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

MƏRKƏZDƏNQAÇAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. xüs. Hereket zamanı merkezden kenarlara yönelen, qa-çan (mərkəzəqaçan eksi). Mərkəzdənqaçan qüvvə. // Hereketi merkezden kenara yönel-den qüvve esasında qurulmuş. Mərkəzdən-qaçan nasos.

MƏRKƏZƏQAÇAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. xüs. Hereket za-manı merkeze doğru yönelen, qaçan (mər-kəzdənqaçan eksi). Mərkəzəqaçan qüvvə.

MƏRKƏZİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Merkezde, ortada olan. Şəhərin mərkəzi hissəsi.
Səfarətxana-nın maşınları bizi tozlu yollardan keçirərək mərkəzi küçələri daşla döşənmiş şəhərə gə-tirir. M.İbrahimov.
Əsas, ümde sayılan, en mühüm. Mərkəzi rollarda çıxış etmək.
"Molla Nəsrəddin"in din əleyhinə mübarizəsi bütün feodal-patriarxal və burjua-meşşan həyata qarşı hərtərəfli mübarizənin mərkəzi məsələsi idi. M.İbrahimov.
Rehberlik eden; baş. Mərkəzi hakimiy-yət orqanı. Həmkarlar ittifaqlarının mərkəzi komitəsi. // Əsas vezifeleri, fealiyyeti ela-qelendirme, birleşdirme vezifesini özünde cemleşdiren. Mərkəzi teleqraf. Mərkəzi seçki komissiyası.

MƏRKƏZİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yerli teşkilat-ların (orqanların) merkezi hakimiyyet orqa-nına, merkeze tabeliyinden ibaret idare ve ya teşkilat sistemi.

MƏRKƏZİYYƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Merkeziyyet te-refdarı.

MƏRKƏZLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Merkezlemek"den
f.is.

MƏRKƏZLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir ümumi ox etra-
fında her hansı cismin merkezi müeyyenleş-mek, merkeze uyğunlaşmaq.

MƏRKƏZLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Merkezlenmek"den f.is.

MƏRKƏZLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir merkez etra-
fında toplanmaq, bir merkeze yığılmaq, cem-lenmek, cemleşmek.

MƏRKƏZLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Merkezleşdiril-
mek"den f.is.

MƏRKƏZLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Bir mer-kez etrafında toplaşdırılmaq, bir merkezde
cemleşdirilmek. Şagirdlərin diqqətləri proq-ram materialları üzrə aldıqları biliklər ətra-fında mərkəzləşdirilməlidir. (Qezetlerden).

MƏRKƏZLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Merkezleşdir-
mek"den f.is.

MƏRKƏZLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir merkeze
bağlamaq; bir merkeze tabe etmek, bir mer-kezde cemleşdirmek, birleşdirmek, topla-maq.

MƏRKƏZLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Merkezleşmek"den
f.is.

MƏRKƏZLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir merkeze yığıl-
maq, bir merkezde cemleşmek, birleşmek, toplanmaq.

MƏRMƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.]
Heykelteraşlıqda ve memarlıqda işlenen müxtelif rengli kristal-lik dağ süxuru
kirec daş. Ağ mərmər. Qara mərmər.
Sif. mənasında. Mermerden düzeldilmiş,
üzerine mermer çekilmiş. Mərmər heykəl.
Mərmər pilləkən. Mərmər divar.
Binanın
dörd tərəfi mərmər balkondan ibarət idi.
M.S.Ordubadi.
Sif. mənasında. Mermer kimi ağ, hamar,
parlaq. Mərmər üz. Mərmər bədən.
Əzizi-
yəm bağ sinə; Səyyad keçər, dağ sinə; Bax-
dım, huşum apardı; Mərmər buxaq, ağ sinə.
(Bayatı). Isti olmağına görə qız ağ mərmər
döşünü açmışdı və hərdənbir ətrafına baxıb
guya ləzzət aparırdı. N.Nerimanov.
◊ Mərmər xul zool.
yeyilen xul balığı növlerinden biri. Mərmər xul
başının qa-lınlığı hündürlüyündən azdır. çənələri eyni uzunluqdadır. Alnının eni gözünün diamet-rindən azdır. Y.Əbdürrehmanov.

MƏRMƏRİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Yabanı gilenar. [Meherrem emi:] Qoşuldu bəzi avaralara, gah Cövüzlükdə gizlənpaç oynadı, gah Mı-rığın güneylərindən mərmərik dərməyə getdi. Ə.Veliyev.

MƏRMİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Top kimi silahların gül-lesi. Birdən top mərmisi partladı, qara torpağı göyə sovurdu. M.Hüseyn. Göyü xəncər kimi mərmilər yarır. M.Rahim. Düşmənin mərmi-ləri sovurur göyə qarı. Ə.Cemil.

MƏROVCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Yarpaqları topaşekilli yemeli yabanı ot bitkisi. Ballı, bacısı oğlu ilə birlikdə kəndin üst tərəfindəki güneylərə ge-dər,
. mərovca yığardı. Ə.Veliyev. Yusifin
.
mal otardığı yaz vaxtı kolların dibindən mərovca, quluncar
. dərdiyi yadına düşdü. B.Bayramov.

MƏRSİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Gözel iyli yarpaqları olan hemişeyaşıl ağac. Qara mərsin.

MƏRSİYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] ölmüş bir adamın yaxşı sifetlerini vesf eden ve esasen yas yer-lerinde oxunan şeir növü. Gər kəmalın var isə; Qumru kimi mərsiyə yaz. S.Ə.Şirvani. Bildir bizim kətdə o taydan [gelmiş] bir molla mərsiyə oxuyurdu. C.Memmedquluzade.

MƏRSİYƏXAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. mersiye ve fars.
..xan] köhn. Mersiye oxuyan adam. Mər-siyəxan Kərbəla vaqiəsindən danışmağa, yalanlarla camaatı aldatmağa çalışırdı. H.Sarabski. Uzun qış gecəsi, sizdən naxoş, plovu yemişdik, ocaq, samovar, mərsiyəxan
hər şey və hamı dəmdə idi. Qantemir.

MƏRSİYƏXANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Mersiyexan-
lıq işi, peşesi. Axund Fərzəlinin peşəsi mər-siyəxanlıqdır. C.Memmedquluzade. [Ferec:] Nə üçün keçib Arazın o tayında mərsiyəxan-lıq etməyim? Qantemir.

MƏRTƏBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Evin üst-üste tikil-miş qatlarının her biri; qat. Evin üst mərtə-bəsi.
ci mərtəbə.
Bir seviyyede, üfüqi veziyyetde yerleş-miş şeyler sırası.
məc. Rütbe, menseb, vezife, meqam, derece. Mərtəbəyə çatmaq.
Vali və onun müavini isə özlərinə mərtəbə qazanmaq məq-sədilə yüzlərcə təqsirsiz adamın siyahısını ingilis və çar konsulxanalarına verirdilər. M.S.Ordubadi. Onlar dövlətin qayğısı və öz istedadları, əməkləri sayəsində bu mərtəbəyə çatıblar. Mir Celal.
Miqdar, qeder, derece. □ Bir mərtə-bədə
o derecede, o qeder. Amma keyfiy-yət bir mərtəbədə qərib idi ki, Yusif Sərrac onun doğru olmağına etibar edə bilmirdi. M.F.Axundzade. [Mehemmed ağa:] Nadan-lıq gözlərini bir mərtəbədə kor edibdir ki, namümkündür, söz, nəsihət ilə bunlara bir şey qandırasan. N.Nerimanov.
klas. Defe, kerre. Iki mərtəbə getmək.
Ala gözlər nərgisi-məstanə tək şəhlalanır; Elə ki, süzgünləşir, yüz mərtəbə zibalanır. M.P.Vaqif. Həzar mərtəbə şirindi noğlu şək-kərdən. S.Ə.Şirvani.

MƏRTƏBƏARASI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Mertebelerin ara-sında olan, iki mertebenin arasında yerleşen.