Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
MUXTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Muxtariyyet hüququ olan. Muxtar vilayət. Muxtar respublika. Dağ-lıq Qarabağ Muxtar Vilayəti.
klas. Serbest, müsteqil, azad, asılı olma-yan, ixtiyarı özünde.
.Bizlərdə övrəti boşa-maq lazım olanda həmişə meydana bir bəhanə gəlir, vəhalonki kişi övrəti boşamaqda mux-tardır. C.Memmedquluzade. Buna kim yol verəcəkdir ki, qız olsun muxtar; Kişilər eylə-sin insan kimi qızla rəftar? C.Cabbarlı.

MUXTARIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Daxili qanunve-ricilik ve idareetme işlerinde serbest olma hüququ; özünüidare. Muxtariyyət tələb etmək.

MUXTARIYYƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax muxtar
ci me-nada.

MUXUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. məh. İşe can yandırmayan, sehlenkar.
MUJİ&#
K [rus.] köhn.
Kendli. [Heyder bey:] Naçalnik, hər belə mujik sözünə etibar edib məni bədbəxt etməyin! M.F.Axundzade.
Burjua-zadegan dilinde: savadsız, cahil, terbiyesiz, kobud adam haqqında.

MUKÄLTIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Belğemgetirici der-man preparatı.

MUKÖR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İbtidai göbelekler sırası.

MULÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[isp. mulato] Avropalılarla zen-cilerin nikahından emele gelen.

MÜLDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [alm.]
Tökme maşında çu-qun almaq üçün metal qelib.
Xammal üçün metal qutu. MULINE [fr. moulinet] Tikmede işledilen müxtelif rengli sap növü.

MULTIPLIKÄSIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. multiplicatio

çoxaltma] Hereketin ayrı-ayrı momentlerini tesvir eden şekil ve ya kuklaların kinoya çe-kilmesi, habele bu cür çekilmiş şekillerden ibaret kinofilm. Multiplikasiya filmi.

MULTIPLIKASIYAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax multiplikator.

MULTIPLIKÄTOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Multiplikasiya
mütexessisi; multiplikasiyaçı.

MUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Bal arılannın hazırla-dığı ve şan düzeltmek üçün istifade etdikleri madde, habele ona oxşar bitki maddesi. Arı mumu. Bitki mumu.
[Mirze Heyder:] Heç bir az mum olarmı səndə? Ə.Haqverdiyev. □ Mum kimi
1) qatı; berk olmayan, yum-şaq. Usta baxdı ki, doğrudan da bu daş mum kimi bir şeydir. "Koroğlu". Uşağın bədəni mum kimi bir şeydir. N.Vezirov; 2) məc. asan, tez başa gelen, az zehmet teleb eden. Mədəd indi anlayırdı ki, mübarizə mum kimi yumşaq olmağı demir. S.Rehimov.
köhn. Şam. Mum yandırmaq.
Gecənin üç payı keçmiş, mumlar, çıraqlar sönmüş, təbiəti matəməngiz bir zülmət bürümüşdü. A.Şaiq.
0 Mum gün üçün
dar gün üçün, ağır gün üçün. Mum gün üçün saxlamaq. Mum kimi ərimək (sönmək)
bax muma dönmək
ci menada. Hər gecə mum tək əridim, yan-dım odlara. S.Ə.Şirvani. Layiqmi, o bir mum kimi sönsün; Heçdən silinən kölgəyə dönsün? H.Cavid. Cavan ömrüm bir mum kimi sönər-kən; çıxıb verdim şimşəklərə könlümü. M.Müşfiq. Mum olmaq
bax muma dön-mək
ci menada. Dərd əlindən solmuşam; Saç-birçəyim yolmuşam; Axır bu eşq yolunda; Əriyib mum olmuşam. (Bayatı). Muma dön-mək
1) bezen "yumşalıb" feli ile
ram ol-maq, yumşalmaq. [Camal:] çəkərəm [Yusifi] yuxarıya, yumşalıb muma dönər. S.Rehman. [Zernişan Selime:] Elə isə Əlikramın üç şirin kəlməsi ilə niyə belə muma döndün, andını-amanını unudub [Əlikrama] təzədən qardaş oldun? B.Bayramov; 2) çox vaxt "saralıb" feli ile
saralmaq, zeiflemek, üzülmek, can-dan düşmek, çox arıqlamaq. Karvansaraçı gördü, balam, bu dostu günü-gündən saralıb muma dönür. (Nağıl). Fikir və xəyalatdan [Mahmud] saralıb muma dönmüşdü. B.Talıblı.

MUMGÜVƏSİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Əsasen arı petek-lerinde yaşayan zererverici.

MUMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Balzamlanma vasi-tesile çürümekden qorunmuş insan cesedi. Bir çox Misir mumiyası hal-hazıra qədər qa-lır və muzeylərdə saxlanılır. "Qedim dünya tarixi".
məc. Derman, dava, elac. Bir sınmışa mumiya dilərdim; Bir xəstə üçün şəfa dilər-dim. Füzuli.
məc. Cansızlığı, arıqlığı, hereketsizliyi ve s. xasseleri ile qurumuş cesedi xatırladan adam haqqında. Yazıq Xədicə dizlərini qucaq¬layıb bir küncdə mumiya kimi oturmuşdu. S.S.Axundov.

MUMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Müxtelif qırmızı reng-leri olan toz halında mineral boya.

MUMİYALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mumiyalamaq"dan f.is.

MUMİYALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax balzamlamaq.

MUMİYALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mumiyalanmaq"dan
f.is.

MUMİYALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax balzamlanmaq.

MUMLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mumlamaq"dan f.is.

MUMLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Mum sürtmek, mum çekmek. Eşilmiş sapı mumlamaq.
Bir şeyin (qabın, şüşenin ve s.-nin) ağ-zını mumla bağlamaq, qapamaq. Qabın ağzını mumlamaq.
məc. Susmaq, danışmamaq, ağzını aç-mamaq, dinmemek. Nə olub, belə mumla-mısan?

MUMLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mumlanmaq"dan f.is.

MUMLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Mum sürtülmek, mum çekilmek. Viş mumlanıb.
Mumla bağlanmaq, qapanmaq. Banka-nın ağzı mumlandı.

MUMLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Mum sürtülmüş, mum çekil-miş. Mumlu ip.

MUNCUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Müxtelif rengli, yuvarlaq ve ya başqa formalı şüşelerden, plastik küt-leden ve s.-den qayrılıb sapa düzülen ve bezek kimi boyuna taxılan denelerden her biri, habele bu bezeyin özü. Muncuğu sapa düzmək. Boynuna muncuq taxmaq.
Qonşu muncuğunu götürən gərək gorda taxsın. (Ata. sözü). Boynundan bir çox kiçik və iri muncuq-lar asmış bir dərviş
. əlində kəşkül və təbər-zin oxuya-oxuya gedir. A.Şaiq. [Bülend]
.Nazlının boynundakı kəhrəbaların və mun-cuqların hamısını dartıb qopartdı. Ə.Əbül-hesen. □ Muncuq kimi
bir biçimde, bir boyda (adeten yumru şekilde) olan şeyler haqqında. Uzündən muncuq kimi tər axır. // Müntezem sıra halında düzülmüş şeyler haqqında. Reyhan xanım daxil oldu, Rüxsarə xanımı görüncə muncuq kimi düzülmüş ağ dişləri göründü. T.Ş.Simurq.
muncuq-muncuq sif. ve zərf Gile-gile, dene-dene, yumru-yumru, muncuq kimi (axan ter haqqında). Muncuq-muncuq tər tök-mək.
Bir az sonra görürəm bir ucaboylu oğlan; Yaxınlaşır, üzündən muncuq-muncuq axır tər. S.Rüstem.
MUNCUQGöZ