Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

MUŞTULUQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Xoş xeber vermek, şad xeber yetirmek, müjde vermek. [Melik-memmed derziye:] Dur get, padşahı muştu-luqla ki, balaca oğlunu tapmışam. (Nağıl). [Necef:] Kimi muştuluqlamağa gedirsən? İ.Əfendiyev.

MUŞTUT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cır tut. // Xartut növü.

MUTAGEN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat. muto
deyişirem ve yun] İrsi deyişiklikler yaradan fiziki ve kim-yevi amiller. Fiziki mutagenlər. İonlaşdırıcı şüaların bütün növləri mutagendir.

MUTANT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Deyişiklik neticesinde yaranıb normal tipden irsiyyete göre ferqle-nen forması.

MUTÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Genin en kiçik hissesi.

MUY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax mu. Tənha oluram orada üryan; Muyi-sərim eylərəm pərişan. Füzuli. Qəm evində saldın küncə Vaqifi; Eylədin muyin-dən incə Vaqifi. M.P.Vaqif.

MUYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] mus. Bir neçe muğam desgahının şöbeleri arasında guşe.

MUYMUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Serçekimiler fesile-sinden quş.

MUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax mız. Qaçağan dana muzunu bərkidər. (Ata. sözü).

MUZD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Görülen iş müqabi-linde verilen emek haqqı; zehmet haqqı; haqq. Fəhləyə muzd vermək.
[Allahqulu:] Gündəlik muzdumuz çox az idi. S.S.Axundov. [Firuz]
. balaca nəvəsinin muzdu ilə qazanıl-mış bir parça çörəyə möhtacdır. Ə.Memmed-xanlı. // Görülen işin pulla deyeri, haqqı. İşin muzdu nə olacaq?
məc. Qarşılıq, mükafat. [Koroğlu:] Mə-nim də atam ömrünü, gününü Həsən xanın qapısında çürütmüşdü, axırda muzdu o oldu ki, xan gözlərini çıxartdırdı. "Koroğlu". [Sol-tan bey Əsgere:] Sənin muzdun bu olar ki, mənim kimi bəylə qohum olarsan. U.Hacı-beyov.

MUZDLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Muzdla işleyen, muzdla işleyib zehmet haqqı alan, her hansı bir işi haqla yerine yetiren. Muzdlu fəhlə. Muzdlu işçi.
Muzdla görülen, emek haqqı ile yerine yetirilen. Muzdlu iş. Muzdlu əmək.

MUZDSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Əmek haqqı veril-meyen; pulsuz, havayı. Muzdsuz iş. Muzdsuz işləmək.
[Polad] dayısı Nuruşun yanında muzdsuz, maaşsız işləyib buruq işlərində təc-rübə sahibi olmağa can atdı. A.Şaiq.

MUZDUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Mülkedar ve ya qolçomaq teserrüfatında muzdla işleyen kend teserrüfat fehlesi. [Hacı Qambay] muzdur iş-lətmək əlverişli olmadığına görə kənd təsər-rüfatında qadın zəhmətindən az-çox istifadə edirdi. Qantemir. [Müellim] keçmişdə yeri-yurdu olmayan, haman bu kənddə onun-bunun bağında, bostanında, tarlasında işlə-yən bir muzdurun oğlu idi. M.Rzaquluzade. // ümumiyyetle, fehle. Mürsəqulu
. Hacı Aslanın paroxodunda muzdur idi. S.Hüseyn.

MUZDURÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax muzdurluq. Ayın çox vaxtını [Alı kişi] biyara gedir, muz-durçuluq da yoxdur. "Qaçaq Nebi". Gəmi muzdurçuluğu filvaqe çox ağır sənətdir. S.M.Qenizade.

MUZDURLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Muzdurun işi, peşesi. Muzdurluq etmək.
Qapılarda muzdurluq edən yurdsuz, yoxsul adam indi yavaş-yavaş zəngin həyat keçirməyə başlayırdı. T.Ş.Si-murq. [Eldar:] Atam cavanlığında
. kənd-kənd gəzər, həm muzdurluq edər, həm də oxuyub-çalarmış. M.Rzaquluzade.
Fehlelik. [Meşedi Əsger] hələ on iki yaşında olduğu halda kəsb üçün Bakıya gəlib, neft gəmilərinin birisində muzdurluğa baş-lamışdı. S.M.Qenizade.

MUZEY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.
museum, esli yun. mu-seion
muzalara hesr edilmiş yer, muzalar mebedi] Tarix, incesenet abidelerini, elmi-tebii eksponatları toplayıb mühafize ve nü-mayiş etdiren müessise. Tarix muzeyi. Incə-sənət muzeyi. Kənd təsərrüfatı muzeyi. Olkə-şünaslıq muzeyi.

MUZEYŞÜNAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat. museum ve fars.
..şünas] Muzeyşünaslıq mütexessisi.

MUZEYŞÜNASLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Muzeyler teşkili ve işi haqqında tetbiqi elm.

MÜADİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn. çeki, hecm ve qiy-metce beraber olan; beraber, ten.

MÜADİLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] riyaz. bax tənlik. Mü-həndislik üçün yalnız müadilələri və həndəsə xətlərini, riyazi davaları bilməkmi lazımdır?
Mir Celal.

MÜAHİDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

MüAHİDƏNAMƏ is. [ər. müahide ve fars.
..name] Müqavile, müqa-vilename, ehdname, saziş. Müahidə bağla-maq.
[Xristofor:]
.Avtomobilə minib qaç-dım, bir şirkətlə müahidə bağlayıb əmələ sifəti ilə Fransaya gəldim. çemenzeminli.

MÜAQİB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Teqib eden, ardınca geden.
İnciden, ezab veren, cezalandıran.

MÜALİCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Xesteni sağaltmaq üçün tibbi vasiteler tetbiq etme. Müalicə yaxşı nəticə verdi.
Toğrulun yarası o qə-dər də ağır deyil, müalicəsinə başlanmışdır. M.S.Ordubadi. Müalicə Tapdığı yaxşı ayağa qaldırdı. Ə.Əbülhesen. □ Müalicə etmək
sağaltmaq üçün tibbi vasiteler tetbiq etmek. [Molla Kazım:] Belə arvadların çoxusunu mən müalicə etmişəm. Ə.Haqverdiyev. Müa-licə olunmaq
sağalması üçün tibbi tedbir-ler görülmek (görmek). Uşaq müalicə olunur.
Sağlıq olsa, sən həm müalicə olunacaq, həm dincələcəksən. Mir Celal. [Aydın Semede:] Siz gərək ağıllı-başlı müalicə olunasınız. H.Seyidbeyli. // Xesteliyi sağaltmaq üçün görülen, tetbiq edilen tedbirler. Qızdırmaya qarşı müalicə.
Müalice meqsedile tetbiq olunan, müa-lice ile elaqedar olan. Müalicə gimnastikası. Müalicə müəssisəsi.
Xalq təsərrüfatımızın ümumi inkişafında yaylaqlarımızın,
. müalicə sularımızın, kurortlarımızın iqtisadi əhəmiy-yəti böyükdür. Ə.Veliyev.

MÜALİCƏXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. müalice ve fars.
..xane] bax xəstəxana. Müalicəxanadan qayıdıb yol ağzında avtobus gözləyən qa-dınlar
. vağzaldan ayrılan yola baxırdılar.
Mir Celal.

MÜALİCƏPƏZİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. müalice ve fars.
..pezir] köhn. Müalicesi mümkün olan, müa-lice neticesinde sağala bilen, sağalan. Müa-licəpəzir xəstəlik.
[Mirze Mehdi:] Ancaq Gövhərtacın mərəzi müalicəpəzir mərəzlər-dən deyil. Ə.Haqverdiyev. [Yaşlı kişi:] çopu-run müalicəpəzir olmayan dərdinin nə oldu-ğunu mən [Şirinnazın] bu halından kəşf etdim. S.Hüseyn.