Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

MÜRDƏŞİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] ölüyuyan, yuyucu. Molla ilə oturub-duran axırda mürdəşir olar. (Ata. sözü). [Qarı:]
.Mürdəşir Səkinə nağıl eləyirdi ki, Güləndamın gicgahına qan sızıl-mışdı. çemenzeminli.
0 üzünü mürdəşir yusun! dan.
Allah öldürsün! ölsün! öl! (qarğış ifadesi). [Fizze xanım:] Kadr şöbəsinin müdiri, görüm, üzünü mürdəşir yusun! Ə.Memmedxanlı.

MÜRƏBBE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] ədəb. Dörd misralıq bend; bu bend esasında yazılmış şeir.

MÜRƏBBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qend, şeker şerbe-tinde bişirilmiş meyve ve ya gilemeyve. Zoğal mürəbbəsi. Gilas mürəbbəsi.
Bu vaxt bizim qulluqçu iki stəkan çay, bir qab mürəbbə gətirib mizin üstünə qoydu. T.Ş.Simurq.

MÜRƏBBƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Mürebbe qarışıq, mü-rebbe ile, mürebbesi olan. Usta Ramazan ev sahibinin gətirdiyi mürəbbəli çayı içməyib hirsli-hirsli çıxdı. M.Hüseyn.

MÜRƏBBƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Mürebbe bişirmeye yarayan, mürebbe üçün olan. Mürəbbəlik meyvə.

MÜRƏBBİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif. [ər.] Keçmişde: döv-letli ailelerinde uşaqların telim ve terbiyesi ile meşğul olan şexs; terbiyeçi, xüsusi müel-lim. Aya görə mən kimi bir qoca mürəbbinin səhvi harada olub? C.Memmedquluzade. // Mekteblerde terbiye işlerine baxan müel-lim. Əşrəf yoldaşları ilə bərabər salonda dərs hazırlarkən mürəbbi qapımı açaraq, "Əşrəf",
deyə çağırdı. A.Şaiq.

MÜRƏBBİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mürebbinin vezifesi, işi; terbiyeçilik. Mürəbbilik etmək.
çimnaz müəllimlik, mürəbbilik işini sevib getmişdi.
Mir Celal.

MÜRƏBBİYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Qadın mü-
rebbi. Rzaqulu xanın Iran səfərinə məktəb və darülfünun yoldaşlarından maəda mürəbbi-yəsi olan Mariya xanım da böyük maneələr göstərməkdə idi. M.S.Ordubadi. Bir azdan sonra mürəbbiyə təkcə gəlib skamyanın üs-tündə əyləşdi. S.S.Axundov.

MÜRƏBBİYƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mürebbiyenin vezi-fesi, işi; terbiyeçilik. Mürəbbiyəlik etmək.

MÜRƏXXƏS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Rüsxet verilmiş, izin almış, azad edilmiş; azad, izinli, rüsxetli (esasen şexs sonluqları ile işlenir). Elə ki bu əmal tamam oldu, mollabaşı xalqa elan etdi ki, mürəxxəssiniz! M.F.Axundzade. [Əlimem-med ağa] Səfərə bir neçə sual verib:
Mürəx-xəssən!
dedi. çemenzeminli. [Peri cadu:] Di, mürəxxəssiniz, gedə bilərsiniz. Ə.Haq-verdiyev. □ Mürəxxəs etmək (eləmək)
çıxıb getmesine icaze vermek, rüsxet vermek, azad etmek. [Yusif Serrac] əfradi-məclisi mürəxxəs etdi, məclis dağıldı. M.F.Axund-zade. [Mirze Mustafa:] İndi məni mürəxxəs elə, gedim. E.Sultanov. Mürəxxəs olmaq
çıxıb getmek, azad olmaq. Elə ki, məclis qur-tardı, hamı darıldı, Cünun da durub paşanın hüzurundan mürəxxəs oldu. "Koroğlu".

MÜRƏKKƏB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Bir neçe hisse-den, ünsürden ibaret olan (sadə ziddi). Mü-rəkkəb cümlə. Mürəkkəb cihaz. Mürəkkəb maddə.
Gənclər maşınla bərabər bu mürək-kəb mexanizmi hərəkətə gətirən cavan oğlanı da diqqətlə seyr edirdilər. Ə.Sadıq. // İbaret, emele gelen, düzelmiş, teşkil edilmiş. İraq, Ərəb, Rey qoşunlarından mürəkkəb düşmən ordularına qarşı ancaq Azərbaycanda möv-cud olan ordunu qoymaq mümkün idi.
M.S.Ordubadi.
Terkibini teşkil eden hisselerine, ün-sürlerine, elaqelerine, münasibetlerine göre çox müxtelif olan; çoxcehetli. Mürəkkəb elmi məsələ. Mürəkkəb problemlər. // Müxtelif, be-zen de zidd xüsusiyyetleri, cehetleri özünde birleşdiren (insanın daxili alemi, hissleri haq-qında). Mürəkkəb xasiyyət. O çox mürəkkəb adamdır.
Quruluşuna, şekline, formasına göre çetin başa düşülen; müemmalı. Mürəkkəb ornament.
Başa düşülmesi, qavranılması, yerine yetirilmesi, helli ve s. cehetden çetinlik töre-den; çetin. Mürəkkəb sual. Mürəkkəb əməliy-yat.
Şirvan şahlığı məsələsi mürəkkəb bir məsələdir. M.S.Ordubadi.

MÜRƏKKƏB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yazı yazmağa mex-sus rengli maye
boya. Qırmızı mürəkkəb. Qara mürəkkəb.
[Mirze Sefer] dörd-beş kərrə qələmi mürəkkəbə batırdıqdan sonra durub otaqda bir-iki baş gəzindi. Ə.Haq-verdiyev. Uşaq qələm, mürəkkəb və kağız ha-zırlayıb nə yazacağını gözlədi. Ə.Veliyev.

MÜRƏKKƏBQABI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Mürekkeb tökmeye mexsus qab. Stolun üstündə mürək-kəbqabı, qələm və balaca bir ayna görünürdü. S.Rehman. [Mehdizade]
. stola yaxınlaşdı, nə üçünsə mürəkkəbqabının qapağını götü-rüb yenə də öz yerinə qoydu. Y.Əzimzade.

MÜRƏKKƏBQURUDAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Mü-rekkebi qurutmaq üçün hopdurucu kağız.
Altına bu cür kağız çekilmiş qövsvari alet; press. Əlyarov
. mərmər mürəkkəbqu-rudanı əlinə aldı. M.Hüseyn.

MÜRƏKKƏBLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mürekkeblemek"-
den f.is.

MÜRƏKKƏBLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Mürekkebe
batırmaq, mürekkebe boyamaq. üst-başını mürəkkəbləmək.
məc. zar. Yazmaq. [Selim Zernişana:] Mənim heykəlim, başımın ucalığı balalarım-dır, bir də bax bu mürəkkəblədiyim, cızıqla-dığım kağızlardır. B.Bayramov.

MÜRƏKKƏBLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mürekkeb-
leşdirilmek"den f.is.

MÜRƏKKƏBLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Daha
da mürekkeb edilmek, çetinleşdirilmek.

MÜRƏKKƏBLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mürekkeb-
leşdirmek"den f.is.

MÜRƏKKƏBLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha da
mürekkeb etmek, çetinleşdirmek. İşi mü-rəkkəbləşdirmək.

MÜRƏKKƏBLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Mürekkebleş-
mek"den f.is.

MÜRƏKKƏBLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Sade haldan
mürekkeb hala keçmek, getdikce mürekkeb olmaq. Hidrotexniki qurğular getdikcə mü-rəkkəbləşir.
Mürekkeb olmaq, qarışmaq, çetinleş-mek, dolaşmaq. Şiraslanın vəziyyəti yüngül-ləşməkdən, aydınlaşmaqdansa, daha da çətin-ləşir və mürəkkəbləşirdi. S.Rehimov. Həyat xeyli mürəkkəbləşmiş, siyasi və məfkurəvi mübarizələr müxtəlif şəkil almış, qızışmışdı. M.İbrahimov

MÜRƏKKƏBLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mürekkeb şeyin hal
ve keyfiyyeti. Məsələnin mürəkkəbliyi.

MÜRƏKKƏBSİLƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

MüRƏKKƏBSİLƏN is. Mürekkeb yazısını
silmek üçün rezin; pozan. Hanı mürəkkəb-silən? Sildi, yayıldı ləkə; Onu gizlətsin bəlkə?
M.Dilbazi.

MÜRƏTTİB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Metbeede herf
düzen işçi; düzücü. Mətbəə mürəttibləri.
Qoca mürəttib kiçik bir işarəyə bənddi. M.Hüseyn.