Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

MÜŞƏMBƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Müşembe ile ört-
mek, üzüne müşembe çekmek. Qapını mü-şəmbələmək.
[Uşaq:] Ata, məni ki suya atır-san, bir müşəmbə götür, sandığın ağzını mü-şəmbələ ki, su dolmasın. (Nağıl).

MÜŞƏMBƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. üstüne müşembe çekil-miş. Müşəmbəli stol.

MÜŞƏRRƏF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn. Şereflenmiş, şerefe nail, şerefli. □ Müşərrəf etmək
öz gelişi ile şereflendirmek. Müşərrəf ol-maq
özü üçün şan ve şeref bilmek (böyük bir şexs terefinden qebul edilmesini). [Xace Mübarek:] Mövlana Cəmaləddin hüzuri-mü-barəkə müşərrəf olmaq istəyir. M.F.Axund-zade. Mən elə hacı tanıyıram ki, özünün heç bir zada etiqadı olmaya-olmaya Məkkəyə müşərrəf olur. Ə.Qemküsar.

MÜŞFİQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şefqetli, merhemetli, mehriban, üreyiyumşaq. Həsrət qalıb doğma yurdun nazlı, müşfiq qucağına; Gözlər yaşlı, boyun bükük vətənsizmi öləcəyəm? A.İldırım.

MÜŞK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Bir cins ceyranın gö-beyinden çıxarılan xoş iyli madde. Müşk qara rəngli maddədir.
[Şeyx Nesrulla:] Ətirləri-nizin əlası müşkdür ki, ahunun göbəyinin qa-nından ibarətdir. C.Memmedquluzade.
Gözel iy, etir. Müşk qoxumaq.

MÜŞKBAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] klas. Müşk saçan, etir saçan.

MÜŞKBU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] klas. Müşk qoxulu, müşk kimi etirli. Rəhm eylə bu müşkbu qə-zalə; Rəhm etməzmi kimi bu halə? Füzuli.

MÜŞKÜL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
sif. çetin, zor, çetin başa gele bilen, çetin hell edile bilen. Müşkül hal. Müşkül məsələ.
Mən and içirəm ki, indiyə-dək "Tərcüman" qəzetinin sahibi bir belə müşkül işə rast gəlməyib. C.Memmedqulu-zade. // Ağır, dözülmez. Səbr eyləmək olarmı bu müşkül müsibətə. A.Sehhet. □ Müşkülə düşmək
çetine düşmek, çıxılmaz veziy-yete düşmek. Vay, vay! Nə yaman müşkülə düşdü işim, Allah! Fəryadimə yet kim, yanıram atəşə, billah! M.Ə.Sabir. Müşkül etmək
çetinleşdirmek, çetine salmaq, ağırlaşdırmaq. Ta kuyi-yardə özümə mənzil etmişəm; Asan ikən özüm işimi müşkül etmişəm. S.Ə.Şirvani. Müşkül olmaq
çetin olmaq. Eşitmədinmi, könül, eşq müşkül olduğunu; Sənə bu müşkül işi kim dedi ki, bünyad et! Füzuli. Müşkül oldu çünki yol bulmaq onun imkanına; Göstərib lütfü-kərəm mən bəndeyi-fərmanına. M.P.Va-qif; // ağır olmaq, dözülmez olmaq. Elmsiz-lik bəlası müşkül olur, həqiqət. M.Ə.Sabir.
is. çıxılmaz veziyyet, ağır veziyyet; dü-yün. Müşkülü həll etmək.
Sən tanıtdın bu ellərə ömrün yazını; Varlıqdakı hər müşkü-lün öz mənasını. S.Rüstem. [Mahmud üçün] bu böyük müşküldən çıxmağa bir yol var idi, o da intihar! çemenzeminli.
məc. sif. Ağır, çox. Bu məlul, müşkül vax-tında Nigarın küsməyi Koroğlunun ürəyini qubarlandırdı. "Koroğlu".

MÜŞKÜLAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "müşkül" söz. cemi]
Helli çetin iş; çetinlik, engel, manee. Kim eylədi həll müşkülatın; Kim verdi bu qüssə-dən nicatın? Füzuli. Burada Ceyranın qar-şısına yeni bir müşkülat çıxır. S.Hüseyn.
Müşkülatla şeklinde zərf
çetinlikle. Bu bir min ədədi ki, belə müşkülatla düzəldə bildik, iki min ədədə gücümüz çatsa, genə min şükür eləməli. C.Memmedquluzade.

MÜŞKÜLCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox müşkül, çox çetin. Müşkülcə xitabdır xitabın; Bilməm necə verə-yim cavabın. Füzuli.

MÜŞKÜLLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Müşkülleşdir-
mek"den f.is.

MÜŞKÜLLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. çetinleşdirmek.

MÜŞKÜLLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Müşkülleşmek"den
f.is.

MÜŞKÜLLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha da müşkül ol-
maq, daha da çetin olmaq; çetinleşmek.

MÜŞKÜLLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çetinlik, ağırlıq.

MÜŞRİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Bütperest, müselman dininde olmayan.

MÜŞTAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] şair. Candan isteyen, hesretinde olduğu bir şeye can atan, arzu-
sunda olan. Onun üçün göz kəsmərəm gö-zündən; Müştaqəm, ey şəkər kanı, mən sənə. M.P.Vaqif. Ələsgər müştaqdır xəttü-xalına; Məleykə şəklinə, mah cəmalına. Aşıq Əles-ger. Ey mənim dostum, gərək sən heç şübhə etməyəsən ki, mən sənintək vücudları görməyə müştaqəm. C.Memmedquluzade. □ Müştaq olmaq
candan istemek, arzu etmek, ürek-den bağlanmaq, hesretinde olmaq. Bəlli Əh-məd Koroğlunun sədasını eşidib ona müştaq olmuşdu. "Koroğlu". Didarına müştaq olan əhli-beyt; Yüzün görüb şadü-xürrəm olub-dur. Q.Zakir.

MÜŞTƏBEH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şübheli, şekli. □ Müştəbeh etmək
şübhelendirmek, şek-lendirmek; şekke, şübheye salmaq. [Divan-beyi:] Bular da məni aşkar istəyirlər müştə-beh etsinlər. M.F.Axundzade. Müştəbeh ol-maq
şübhelenmek, şübheye düşmek. [Ağa Kerim:] Səni Hacı Qafurun arvadının yanında elə nəzərə verdim ki, əgər özün də orda ol-saydın öz haqqında müştəbeh olardın. M.F.Axundzade. Olduqca müştəbeh "qələt etmə, inan!"
dedin; Kim yaxşı söylədisə ona min yaman dedin. M.Ə.Sabir.

MÜŞTƏRƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
ümumi, ellik, birge; ellikle, ortaqlı, birge görülen (aparı-lan); kollektiv. Müştərək iş. Müştərək əkin.
Bütün kənd Novruza müştərək kağız yazıb göndərdi. S.Rehimov. // Zerf menasında. Müştərək işləmək. □ Müştərək müqavilə
müessisenin müdiriyyeti ile hemkarlar itti-faqı teşkilatı arasında bağlanan emek mü-qavilesi. Müştərək təsərrüfat
kolxozun köhne adı.
ümumi, benzer, oxşar. [çiçekle] Xədicə arasında müştərək bəzi sifətlər bulurdum. S.Hüseyn.

MÜŞTƏRƏKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Müşterek olma, birge olma; elbirlik, şeriklik, ortaqlıq.

MÜŞTƏRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bax alıcı
ci me-
nada. Müştərilərə mədəni xidmət. Bu malın müştərisi yoxdur.
[Hacı Qara:] Buların qu-maşı özgə qumaşdır, müştəri macal vermir, göydə götürür. M.F.Axundzade. Bu arada müştərilər hərlənir, qiymət üstündə uzun-uzadı çəkişirdilər. S.Rehimov.
Daimi alıcı, sifarişçi ve ya bir iş üçün gelen. Atelyenin müştərisi.
Əti də Şeyx Şaban hər qəssabdan almazdı. Qəssabbaşı İmaməli ilə müştəri idi. Ə.Haqverdiyev. Usta bir müştərinin başını qırxıb, qurtarıb qanat-dığı yerlərə pambıq düzürdü. C.Memmed-quluzade.
Pul müqabilinde su, elektrik, telefon, radio ve s.-den istifade eden, habele qezet, jurnal ve s.-ye abuneçi olan şexs. Bir qədər müştərimiz Bakı, Gəncə, Şamaxı və qeyri şə-hərlərdə varımızdır. C.Memmedquluzade. [Cenneteli] axırda qəzetlərə bir qədər müştəri toplayıb, Bakıya gedib ki, görsün, onun kə-lamını niyə çap eləməyiblər. çemenzeminli.
məc. İsteyen, arzu eden, heveskar. [Hacı Ferec:] Zinyət xanıma müştəri çoxalacaq, yatma, sərhesab ol, kişi! N.Vezirov. Adına min yerdən min müştəri var. S.Vurğun. □ Müş-təri çıxmaq
1) yiyelenmek, menimsemek istemek. Kitaba müştəri çıxmaq; 2) bax müştəri olmaq. Müştəri olmaq
istemek, almağa hazır olmaq, almaq istemek. Varın verən, deyərlər, utanmaz, məsəldi bu; Can nəqddi əldə, oldum o canənə müştəri. S.Ə.Şir-vani. Camalın görən olur müştəri; Misirdə Yusifin bazarı kimi. Aşıq Əlesger.
0 Müştəri gözü ilə baxmaq zar.
bir heveskar, maraqlanan bir adam alıcı gözü ile baxmaq, qiymetlendirmek. Səlimnaz hər gün [Püstexanımı] iş gördürmək bəhanəsi ilə evinə çağırır, altdan-altdan, oğrun-oğrun müştəri gözü ilə ona baxırdı. M.Hüseyn. [Əşref:] Umid,
. bir o həkim qıza müştəri gözü ilə baxarsan. B.Bayramov.

MÜŞTƏRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əreb astronomiya-sında: Yupiterin adı. Dəst tutsun Utarid, Zöhrə, Müştəri; Fələkin şəmsilə mahı oy-nasın. Q.Zakir.

MÜŞTƏRİGİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. müşteri ve fars.
..gir] köhn. Alıcını celb eden, işe geden, müşteri beyenen, alıcısı, heveskarı çox olan. Müştərigir mal. □ Müştərigir olmaq
alıcı-nın xoşuna gelmek, müşterinin üreyine yat-maq, müşterisi çox olmaq. [Hacı Qara:] Mal gərək müştərigir olsun. Ə.Haqverdiyev.

MÜŞTÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli alm. mundstuck]
Pa-piros gilizinin içinde tütün olmayan, çeker-
ken ağıza salınan berk hissesi, papiros kö-tüyü. // Papiros ve siqaretin keçirildiyi kiçik borucuq. Siqareti müştüyə keçirmək.
[Mehr-eli]
. gilas ağacından qayrılmış uzun müş-tüyünü üfləyib, papirosu ucuna qondardı. çemenzeminli. Molla uzun və qara müştü-yün başına sancılmış eşmə papirosa qullab vuraraq ətrafına tüstü yayırdı. T.Ş.Simurq.
Nefesli musiqi aletlerinin ağıza salınan ve ya dodağa söykenen hissesi; ağızlıq. Klar-netin müştüyü. Fleytanın müştüyü.

MÜŞTÜKLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Müştüyü olan. Qısa müş-tüklüpapiros.
.Şahmar dəftərxanadan çıxıb uzun müştüklü papirosunu yandırdı... M.Hü-seyn. // Müştükde olan, müştüye keçirilmiş. Müştüklü siqaret.