Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
RƏSMILƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Resmileşdirmek"den
f.is.

RƏSMILƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Her hansı bir işe resmi şekil vermek, qanuni şekle salmaq. Işi rəsmiləşdirmək.

RƏSMlLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Resmileşmek"denf.is.
RƏSMlLƏŞMƏKf. Resmi seciyye almaq, resmi şekil almaq; qanunileşmek. Məsələ rəsmiləşdi.

RƏSMİLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax rəsmiyyət. Firəngizin səsində və ifadələrindəki qeyri-adi rəsmilik bir daha [Muxtarı] silkələdi. B.Bayramov.

RƏSMlYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir iş yerine ye-tirildiyi zaman teleb olunan şertler, qayda ve üsullar; bir işin resmi ceheti. Mirzənin dəfnindən sonra neçə gün xalq oğlanlarının yanına sər-səlamətliyə gəlib-getdilər. Bu gəlib-getməklik rəsmiyyət idi. Ə.Haqverdiyev. [Qehreman:] Yusif! Rica edirəm, rəsmiyyəti hələlik bir tərəfə buraxaq və səmimi da-nışaq. Ə.Veliyev. □ Rəsmiyyətə salmaq
resmi qayda-qanuna uyğunlaşdırmaq, resmi etmek, resmi xarakter vermek. Rusiya höku-məti üçün belə bir vəsiqə düzəltmək və Təb-rizin işğalını rəsmiyyətə salmaq lazımdı. M.S.Ordubadi. Onu özümüz də yazıb rəs-miyyətə salarıq. Mir Celal.
rəsmiyyətlə zərfResmi olaraq, resmi şe-kilde. Eldar rəsmiyyətlə onları [öz arvadı ile Ceyranı] tanış edir. S.Hüseyn.

RƏSMİYYƏTÇILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İşin esil mahiy-yeti zererine olaraq onun resmi (zahiri) ce¬hetine heddinden artıq fikir verme, bir şeye qarşı ifrat derecede resmi münasibet. Rəs-miyyətçilik etmək.

RƏSM-KEÇlD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax parad.

RƏSMLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Resm çekilmiş, resm veril-miş, resmi olan; şekilli. Rəsmli kitab. Rəsmli jurnal.

RƏSSAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Tesviri incesenet sahe-sinde yaradıcı işçi; resm çeken senetkar. Mənzərə rəssamı.
Rəssamın fırçası yorul-madan işlərdi. İ.Əfendiyev.

RƏSSAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ressam seneti, ressam peşesi. Rəssamlıq etmək.
// Ressamın işi ile bağlı olan. Rəssamlıq salonu. Rəssamlıq sərgisi.

RƏSUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
köhn. Elçi, sefir.
Peyğember, nebi. Allahın rəsulu.
.Elə zənn etdilər ki, bu əlamət rəsuli-Xudanın mü-sibətinə səbəb vaqe oldu. A.Ə.Axundzade.

RƏŞADƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İgidlik, qoçaqlıq, qeh-remanlıq. Döyüş rəşadəti. Əmək rəşadəti. Əsgərlərin rəşadəti.
Ələsgər ağanın bu rə-şadəti usta Ağabalanın yadından heç çıx-mazdı. çemenzeminli.

RƏŞADƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İgid, qoçaq. Rəşadətli ordu.

RƏŞƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Titreme, titreyiş, esme. Atlı kəndin kənarına çatdıqda Tellinin vücu-dunu bir rəşə aldı. S.Hüseyn. Birdən rəssa-mın dodaqları rəşə ilə titrədi. İ.Əfendiyev.

RƏŞlD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İgid, qoçaq, qehreman, reşadetli. [Heyder bey:] Heç kəs qorxudan gedib [qaçaq mal] gətirə bilmir, məgər handa bir rəşid və qoçaq adam cürət edib bir yük, iki yük çıxarda bilər. M.F.Axundzade. Qa-baqkı arvadı da rəşid idi, indiki arvadı da qoçaqdır. Ə.Veliyev.

RƏŞİDLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qoçaqlıq, igidlik, qorxmaz-lıq, reşadet. [Əsger bey:] Biz ki [Hacı Qara-nın] rəşidliyini danmırıq. M.F.Axundzade.

RƏŞQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn.
İnce, nazik.
Her şeyden müteessir olan, hessas.

RƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Lent. Bizim ağ rəşmə kimi burularaq gedən yollar xeyli uzaqlara qədər iki tərəfdən uca ağaclarla əhatə olunmuşdur.
Mir Celal.

RƏVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Caiz, layiq, münasib. □ Rəva bilmək (görmək)
meslehet bil-mek (görmek), caiz bilmek, layiq bilmek (gör-mek). [Peri xanım:] Bəs bu axır ömrümdə, sən rəva görürsən ki, mən Şölə xanımın qu-cağında oğul görməyib ölüm? M.F.Axund-zade. [Baftai Perşana:] Siz gərək rəva gör-məyəsiniz ki, Azər tapılmadığı üçün sərhəng Ehtişami məni baş vəzirin qəzəbinə qurban verə! Ə.Memmedxanlı.
Rəvadırmı ve ya rəvamıdır şeklinde
meslehetdirmi, layiqdirmi, caizdirmi. [Qe-rib:] Rəvamıdır Qərib burda gözləyə. "Aşıq Qerib". [Yusif:] Gör heç rəvadırmı ki, illər ilə bəslədiyin gözəl fikirlər bir dəqiqədə puç ola. N.Nerimanov.

RƏVAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Müşterisi çox olan; tez-satılan, çoxişlenen, işegeden. [Hacı Qara:] Zalım oğlu zalım, yüz yol Qurana, pey-ğəmbərə and içdi ki, çox rəvac maldır. M.F.Axundzade.
◊ Rəvac tapmaq
ireli getmek, tereqqi etmek, inkişaf etmek, irelilemek. Vahidin işi günü-gündən rəvac tapırdı. Mir Celal. Rəvac vermək
ireli aparmaq, tereqqi etdirmek, inkişaf etdirmek; ireliletmek. Şərq musiqisinin yollarını müsbət bir surətdə təyin etmək və o yollar üzərində musiqimi-zin tərəqqisinə rəvac vermək üçün çoxdan bəri bir musiqi məktəbinə ehtiyac var idi. U.Hacıbeyov.

RƏVAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf [fars.] Axıcı, selis, aydın, asan oxunula ve başa düşünüle bilen terzde. Xəyal etmişdi Vaqif kim, rəvan bir xoş qəzəl yazsın. M.P.Vaqif. // Oxunaqlı, aydın, selis, aydın başa düşülen. Rəvan yazı. Əsərin dili rəvandır. Roman rəvan oxunur.
◊ Yoluna (yolu ilə) rəvan olmaq
yola düşmek, getmek. Qız cavab verməyib, atılıb qaçdı, Məşədi Qasım da yolu ilə rəvan oldu. çemenzeminli. çəkirdi yaylıma sürünü çoban; Olurdu qaçaqlar yoluna rəvan.
H.K.Sanılı.

RƏVANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Aydınlıq, selislik, oxu-
naqlılıq. Yazının rəvanlığı. Romanın dilinin rəvanlığı.
Rəvanlıqla şeklinde
revan suretde; selis, aydın. [Behlul:] Direktor hərdən mənə baxırdı, natiqlərə məxsus rəvanlıqla danı-şırdı. B.Bayramov.

RƏVAYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir hadise, ehvalat
ve s. haqqında qısa nağıl; hekayet. Imamlar
haqqında rəvayətlər.
Qulaq as, duzlu bir hekayətdir; Məzəli, gülməli rəvayətdir. Ə.Qemküsar. □ Rəvayət etmək
demek, danışmaq, neql etmek. Ağıçı arvadlara mər-humun səxavət və kəramətindən rəvayət et-mədə idi. çemenzeminli. Rəvayətə görə
deyildiyine göre, danışıldığına göre. [Qud-yal çayı] qədim bir çaydır və rəvayətə görə Quba şəhəri vaxtilə bu adla adlanmışdır. Ə.Sadıq. Rəvayətə görə niysan ayında olan belə yağışlı günlərdə balıqqulağı su üzünə çıxıb ağzını açır. S.Veliyev.

RƏY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir şey haqqında fikir, mülahize, söz. Bu barədə rəyin nədir?
[Ka-tib] ərizəmi oxudu. Uzvlərin rəyini soruşdu. M.Hüseyn.
Bir eser, tamaşa, konsert, kinofilm ve s.-nin tehlil ve tenqidini ehtiva eden meqale, yazı; resenziya. Əsər haqqında rəy yazmaq. Rəsmi opponentlərin rəyi.
Fikir, mülahize. Fərəc xan Bağır xanın əmisi oğlu və damadıdır, heç bir əmrdə onun rəyinə müxalifət etməz. M.F.Axundzade. Xanın rəyi Vaqif vasitəsilə Kazım kişiyə bil-dirildi. çemenzeminli.
Rəyimcə, rəyincə şeklinde
1) mence, sence, mene göre, sene göre, ona göre. Rə-yimcə pis roman deyil; 2) men (sen, o) iste-yen kimi, menim arzumca; senin arzunca, onun arzusuna göre. Bu nə keyfiyyətdir, bu nə macəra; Rəyimcə dolanmaz təqdiri-qəza. Q.Zakir. [Əxsitan:] Rəyimcə dönməyir bu çərxi-dövran; Bəlkə susar bir az nankor əhali. M.Rahim.
◊ Rəy vermək, rəyə gəlmək
razılaş-maq. [Xudayar bey Veliquluya:] Sən istəsən, anan əlüstü rəyə gələr. C.Memmedquluzade. Bir rəyə gəlmək
müeyyen bir fikre, neti-ceye gelmek; razılaşmaq, sazişe gelmek. Haqsız qanlar axmasın deyə; Səyavuşla Piran gəldi bir rəyə. H.Cavid. Nəhayət, komissiya üzvlərinin hamısı bir rəyə gəldi. M.Hüseyn.

RƏYASƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Reislik, başçılıq, reh-
berlik. Vəliəhdin rəyasəti altında çağırılan hərbi müşavirə gecə saat
də qurtardı. M.S.Ordubadi. □ Rəyasət heyəti
iclas ve ya müşavirenin seçilen rehber orqanı. Rə-yasət heyəti seçmək.
Mehman rəyasət hey-əti içərisində oturmuşdu. S.Rehimov. // Bezi idare ve teşkilatların seçilen rehber orqanı. Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti; // hemin orqana daxil olan adamlar. Rəyasət heyətinin təklifi.