Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

RİND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Vaxtını eyş-işretle ke-çiren laqeyd, laübalı adam; xerabati. Rind-lər bəzmin gəzib bir-bir yetir məndən niyaz. Füzuli. Badə zövqün nə bilir rindi-kühəndən qeyri! Ə.Vahid.

RİNQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

idm. [ing.] Ətrafı kanatla tutulmuş boks yarışı meydançası.

RİSALƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Mektub, name, kağız. Ey əziz, yaxşı can, min dərdə dərman; Yaz-dığın risalə nə yaxşı-yaxşı. Aşıq Əlesger. [Ferrux:] [Mollanın] müctəhiddən risaləsi, qazıdan icazəsi var. Ə.Veliyev.
Her hansı bir meseleye dair kiçik kitab; kitabça. // Jurnal, mecmue. [Bax Nemete:] Sizin ilk işiniz şəhəri dolanıb, bu risalə üçün elan toplamaqdır. çemenzeminli.

RİSK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Tehlüke imkanı, ola bilecek tehlüke, qorxulu iş. // Yaxşı neticeleneceyi ümidi ile hereket etme, iş görme, cesaret etme, tevekkülü iş (görme). Azca sonra ma-şın hərəkət edib Şimran yoluna düşdü. Firi-dun ancaq indi ağır bir riskə yol verdiyinin fərqinə vardı. M.İbrahimov. □ Risk etmək (eləmək)
ne kimi netice vere bileceyini göz önüne almadan hereket etmek, bir işe iqdam etmek, qorxmayaraq hereket etmek; özünü tehlüke altına atmaq. Cəhənnəmə ol-sun, necə olur olsun, risk eləmək lazımdır. S.Rehman.

RİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Saqqal. Vəqta ki, qo-caldın; Rişi döşə saldın; Pis günlərə qaldın; Onda biləcəksən! M.Ə.Sabir. Maşallah, bu deyil riş ki, mərcandır bu! Ə.Nezmi.

RİŞBABA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Uzunsov iri gileleri olan üzüm növü. Rişbaba, həzarı, qaraşirə üzümü bütün Qarabağda məşhurdur. Ə.Veliyev.

RİŞƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Kök (bitkide). Yazın bir ayında xoş keçər illər; Zoğ edib rişədən baş verər güllər. Aşıq Əlesger. Göy otlar qaran-lıq torpağın altından başlarını çıxarıb, yük-səlmək üçün bahar havasından rişələrinə qüvvət diləyirdilər. Ə.Haqverdiyev. □ Rişə atmaq (salmaq)
kök atmaq, kök salmaq, rişelenmek. çadır qarşılarında yanan məşəl-lərin şəfəqləri Araz çayının dalğalarına rişə atırdı. M.S.Ordubadi. Eşqin bu könlümdə at-mış rişələr; Əcəlsə qoymadı versin bir səmər. A.Şaiq. [Sultan beyde] şübhələnmək.. özünə məxsus rişə salmışdı. S.Rehimov.

RİŞƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Köksüz.

RİŞXƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Əle salma, lağa qoyma, istehza etme; masqara. Salavat bu açıq riş-xəndi başa düşdü. Ə.Əbülhesen. □ Riş-xənd etmək (eləmək)
ele salmaq, istehza etmek, lağa qoymaq. Kosaya rişxənd edənin top qara saqqalı gərək. (Ata, sözü). [Əlesger:]
Qardaş, sən mənim çərçi olmağıma rişxənd eləyirsən? Ə.Haqverdiyev. Rişxəndə qoy-maq
bax rişxənd etmək (eləmək). Hər
pirləri rişxəndə qoyub məsxərə qılma! Ə.Qemküsar. Zeynal həm də türkcə danışa-raq, Ağasəfəri rişxəndə qoyurdu.. Ə.Əbül-hesen. Rişxəndə salmaq
rişxend üçün hedef etmek.
"ile" qoşması ile
ele salaraq, masqara ile, istehza ile; rişxendle. Rişxənd ilə cavab vermək.
[İmran:] Sizdən rica edirəm ki, mən-lə rişxənd ilə danışmayasınız. S.S.Axundov. [Gülsabah Mirze Camala:] Siz bu sözləri mənə rişxənd ilə deyirsiniz? C.Cabbarlı.

RİŞXƏNDCİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Rişxend etmeyi adet et-miş rişxend etmeyi seven, adamı lağa qoyan. Rişxəndcil adam.

RİŞXƏNDÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Her şeye rişxend eden, adamı ele salan; adamoynadan, masqaraçı, istehzaçı.

RİŞXƏNDEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax rişxəndli. [Ev sa-
hibi] rişxəndedici bir sima ilə:
Rüstəm bəy, şəkil barəsində mənim zövcəmlə danışmayın. çemenzeminli.

RİŞXƏNDLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax rişxənd
ci menada. Şahin birdən qəhqəhə çəkdi, rişxəndlə əlini tovladı.. V.Şıxlı. Həmzə gözlərini dolandırıb, Şahmara tərs-tərs baxdı, rişxəndlə gülüm-sündü. B.Bayramov.

RİŞXƏNDLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Rişxend bildiren, rişxend ifade eden; istehzalı. Rişxəndli gülüş.
Sə-məd həmişə Rüstəmin ibadətinə rişxəndli bir təbəssümlə tamaşa edərdi. çemenzeminli. [Qehremanın] qulağı hələ rişxəndli sözlər eşi-dirdi. S.Rehimov.
RİŞXƏNDYANAbax rişxəndli. Rişxənd-yana gülmək.
Burada Maralın solğun çöh-rəsindən rişxəndyana bir təbəssüm keçdi. Ə.Əbülhesen. Fərraşlardan biri rişxəndyana dedi:
Ağa, əllicə tümən. P.Makulu.

RİŞTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas.
Ərişte. Iki bat-man riştə kəssə on nəfər övrət yığar; Zəh-rimar olsun həmi riştən, həmi yarman, bacı. M.Möcüz.
məc. Tel, bağ, rabite. [Vaqif, Vidadi, Zakir ve Şirvaninin] qələmlərindən hər nə zühurə gəlibsə, demək olar ki, can riştəsi ilə və ürək qanı ilə təhrir və tənzim olunubdur. F.Köçerli.
riştə-riştə zərf Nazik-nazik, erişte kimi. [Murad:] Doğrayın məni riştə-riştə. H.Cavid.

RİTM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Bir şeyin (hereketin) bu ve ya başqa şekilde növbelenmesi; münte-zemlik.
Ses, nitq ve s. ünsürlerinin tekrarlan-masında müeyyen ardıcıllıq; aheng, vezn. Musiqinin ritmi.
Şerin ritmində Koroğluya xas olan bir dotələblik vardır. M.Hüseyn.

RİTMİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yun.] Ritme tabe olan, mü-eyyen ritmle ifa edilen; ahengli, veznli, mün-tezem. Ritmik hərəkət. Ritmik muğam.
Azər-baycan xalq musiqisi öz metro-ritmik qurulu-şuna görə iki yerə bölünür. U.Hacıbeyov. Bəlkə, elə burdan gəlir; Muğamların ilk rəng-ləri; Təsnifləri, ritmləri.. B.Vahabzade.

RİTMİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Ritmin sistem ve xü-susiyyeti. Musiqinin ritmikası.
Ritm haqqında elm.
Ritm duyğusu aşılamaq meqsedile edi-
len beden hereketleri sistemi.

RİTORİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yun.] Ritorika qaydalarına esaslanan. // məc. Temteraqlı, debdebeli. Ri-torik təsvir.
C.Cabbarlının əsərlərindəki ictimai fikir daha da dərinləşir, aktual mövzu şüarçılığa çevrilmir, ritorik şəklə düşüb adamı yormurdu. M.İbrahimov. [Semed Vurğun] özündən əvvəl oxunan ritorik bir şerə işarə edərək nitqini təhlili sual ilə başladı. Mir
Celal.

RİTÖRİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Natiqlik nezeriyyesi, natiqlik seneti haqqında elm; belağet elmi, beyan. // məc. Qeliz, ibareli, temteraqlı üs-lub. Ritorikaya qapılmaq.

RİVANÖL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] Antimikrob tesirli der-man preparatı.

RİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İkiüzlülük. Məsciddə həsiri eləmə aləti-təzvir; Mərdanə qədəh tut, bu riyadən dəxi ar et. S.Ə.Şirvani. Ana ürəyi [yasavulbaşının] gözlərindəki saxta boyanı, sözlərindəki hiylə və riyanı duydu. M.Rza-quluzade.

RİYAKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. riya ve fars.
..kar] İkiüzlü. Lakin vətən və xalq düşməni olan riyakar xanlar xəyanət yolu ilə Nadirə mane olurlar. M.Arif. Mirzə Mehdi riyakar bir əda ilə sözə başladı. A.Şaiq. // İs. menasında. Mən hara, qaraya ağ demək hara? Mən ki düşmən idim riyakarlara. B.Vahabzade.

RİYAKARCASINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Riyakarlıqla, iki-üzlülükle. Riyakarcasına hərəkət etmək.
Fərman riyakarcasına güldü. M.İbrahimov.

RlYAKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İkiüzlülük. çökür abi-dəsi qanlı çarlığın; çökür məhkəməsi riya-karlığın. M.Müşfiq. □ Riyakarlıq etmək (eləmək)
ikiüzlülük etmek. [Dürre] bilirdi ki, adaxlısı
. riyakarlıq etməyən təmiz və na-muslu adamdır. S.Veliyev.