Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SABUNLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sabunlanmaq"dan f.is.

SABUNLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Sabunlu suda yuyulmaq, sabunla yuyulmaq.
Sabun sürtülmek, sabun çekilmek. [Ocaqverdi:] Bəy, heç sizə əziyyət olmaya-caq. Kəndir qayda ilə sabunlanıbdır. Ə.Haq-verdiyev.

SABUNLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Terkibinde sabun olan. Sabunlu su.
Sabuna bulaşmış, sabun sürtülmüş. Sa-bunlu əl. Sabunlu paltar.

SABUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. bax sabunqabı.

SABUNOTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Kökünde saponin olan zeherli bitki.

SABUNSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sabunu olmayan, sabun sürtülmemiş. [Mahmud:] Qarnım sabunsuz araba çarxı səsi verir. Ə.Haqverdiyev.

SAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Uzerinde lavaş, yuxa, bozlamac, qutab ve s. bişirmek üçün ortası qalxıq, daire-şekilli çuqun ve ya demir lövhe. [Gülsüm] birtəhər itdən xilas olub, özünü çörək təndi-rinə soxdu və dəmir sacı başına çəkdi. çemen-zeminli. Səmədin nəzərləri
. sacın, içində qu-rumuş xəmirdə barmaq izləri görünən teştin və oxlovun üzərində gəzdi. İ.Hüseynov. // Sacda bişirilen. Sac qovurması (saciçi).
Hamımız bərabər yağ, süd və yenicə bişmiş sac çörəyi ilə qarnımızı doydurduq. H.Ne-zerli. Mənə dağ havası verin! Sac yuxası ve-rin! R.Rza.

SACAYAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

SACAYAĞI is. Açıq havada xörek ve s. bişirmek üçün üstüne qazan qo-yulan üçayaqlı demir çenber. Təzə qalaylan-mış mis qablar, şiş, maşa, sacayaq, qiyməkeş və sair ailə mətbəxində işlənməsi lazım olan hacətləri cehiz adı ilə atası qızına verəcəkdir. R.Əfendiyev. Xədicə səhər yığdığı pencəri qazana doldurub sacayağının üstünə qoymuş, yamaqlı qədək döşlüyü ilə təzə qaladığı ocağı ətəkləyirdi. Ə.Veliyev.

SACİÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sacın içinde bişirilen et qovur-ması. [Yüzbaşı:] Ağa, qurbanın olum, qarnı-nızı şor-çörəklə doydurmayın, saciçi bu saat hazır olar!
deyirdi. çemenzeminli. Almu-rad babanın bişirdiyi bu saciçi mənə o vaxta qədər yemiş olduğum bişmişlərin hamısından ləzzətli gəldi. İ.Əfendiyev.

SAÇ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnsanın başrnda biten tükler. Qara saç. Xurmayı saç.
Külək [Dürrenin] qumral saçını üz-gözünə çırpırdı. S.Veliyev. [Ner-giz] anasının ona ilk dəfə saç hördüyünü xa-tırlayırdı. B.Bayramov. // Hörük. [Koroğlu:] Siyah saçlar dal gərdənə düzülü; Qara göz-lər xumarlanıb süzülü. "Koroğlu".
0 Saç ağartmaq
bax baş ağartmaq ("baş"da). Omür çürütməsən, saç ağartma-san; Yaranmaz sənətkar, yaranmaz sənət! Z.Xelil. Saçı ağartmaq
yaşa dolmaq, qo-calmaq. Artıq saçları ağarıb, qırmızı paltar ona yaraşmır. Saçı dabanında (olmaq)
uzun hörükleri olan qız (qadın) haqqında. [Yeter Kerbelayıya:] Ozü də çox gözəldir
.. uzunboylu, saçı dabanında, uçuq evin dirəyi bir qızdır.. çemenzeminli. Saçına dən düş-mək
başı (saçı) ağarmağa başlamaq, tek-tek, seyrek ağ tükler görünmek. Illər ötdükcə saçlarıma dən düşdü.
Müsahibimin səliqə ilə vurulmuş saçlarına yenicə dən düşmüşdü.
Q.İlkin.

SAÇAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir şeyin (adeten perdenin, paltarın ve s.-nin) kenarları boyunca tikilen çox sıx, sallanan sap telleri. Xalçanın saçaq-larını düzəltmək. Şalın saçaqları. Pərdəyə sa-çaq tikmək.
Libasın əlvandır, çarqat narıncı; Saçaqlar yaraşır qıraqlarından. M.P.Vaqif. [Sona]
.başından sıyrılıb çiyninə düşən ağ torunun ipək saçaqları ilə oynayırdı. Ə.Əbül-hesen.
bot. Bezi bitkilerde uzun nazik teller. Qarğıdalı saçağı.
[Hurizadın]
.tükləri mə-zəli bir rəng alar
gah qarğıdalı saçağına, gah da kal qarpıza bənzər. çemenzeminli. [Semenderin] gözünə ancaq söyüdün soyuq saçaqları göründü. B.Bayramov.
məc. Şüa. Günün saçaqları yayılır düzə; çünki təslim olur gecə gündüzə. S.Vurğun. Günəşin enerji ilə dolu qızıl saçaqlarının tə-siri altında yarpaqlarda bütün canlıların hə-yatının əsasını təşkil edən qidalar, üzvi mad-dələr hazırlanmağa başlayır. M.Axundov.

SAÇAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Saçaqlamaq"dan f.is.

SAÇAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Saçaq etmek, saçaq salmaq.
Tel-tel etmek. Kəkliyi bıçaqlaram; Tük-lərin saçaqlaram; Vədə verib gəlməsən; Ba-lıncı qucaqlaram. (Bayatı).

SAÇAQLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Saçaqlanmaq"danf.is.

SAÇAQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Saçaq-saçaq olmaq, saçaqlar şeklinde sallanmaq. Qışda bu atların tükləri bir qarışdan da artıq saçaqlanır, sonra da yapağı bir yapıncı kimi üstlərinə yapışardı. S.Rehimov. Yaşıl otlar qol-budaq verib, sa-çaqlanaraq arxın üstünü elə örtmüşdü ki, ora-dan su axdığını ancaq arasıkəsilməz şırıltıdan bilmək olurdu. M.İbrahimov.

SAÇAQLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Saçaqları olan, saçaq sa-lrnmış, saçaq qoyulmuş. Saçaqlı xalı. Saçaqlı süfrə. Saçaqlı yaylıq. Saçaqlı pərdə.
[Qa-dın] başına nə qədər sığal vurdusa da, kirpi saçlarını yatırda bilmədi, əlindəki saçaqlı dəsmalı başına dolamalı oldu. M.Hüseyn. Nazlı əlində bağlama, başında saçaqlı şal yüyürüb gəlir. Ə.Memmedxanlı. □ Saçaqlı konfet
keçmişde: saçaqlı kağıza bükülmüş konfet növü. Teybə.. evə yolu düşəndə Baha-dır üçün həmişə fındıq, qoz, saçaqlı konfet, iydə və bəzən xurma gətirərdi. M.Hüseyn. [çerçi] bəzi vaxt saçaqlı konfet də gətirərdi. S.Rehimov.
Saçaq kimi sallanmış uzun tükleri olan. Saçaqlı qoyun. Saçaqlı it.
bot. Kökü saçaq şeklinde (tel-tel) olan. Saçaqlı köklər.
Eyvaz dayı da saçaqlı tütün-dən papiros çəkə-çəkə başlayırdı kolxozu tə-rifləməyə. İ.Əfendiyev.

SAÇAQ-SAÇAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Saçaqlardan ibaret, saçaq halında. Sənəmin başı
. saçaq-saçaq sallanan sünbüllərin arasına əyilmişdi. Ə.Əbülhesen. Qaranlıq əriyib sabah olacaq; Günəş doğacaq, qızıl telləri saçaq-saçaq.
R.Rza.

SAÇAYIRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keçmişde: qadınların sa-çının tağ şeklinde qalması üçün başa vurulan naxışlı sancaq. [Yenge xonçasında] olar: sa-bun, duxi, odekolon, iynə, üskük, saçayıran, yelpazə. R.Əfendiyev.

SAÇBAGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Saça, hörüye bağlanan lent-şekilli bağ. Yarpaqtək əsən olsan; Saçbağın kəsən olsan; Əzrail mənə neylər; Başım üstə sən olsan. (Bayatı).

SAÇ-BİRÇƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Başda olan saçın, bir-çeyin hamısı.
0 Saç-birçək ağartmaq
bax saç ağart-maq. Saç-birçək dalaşmaq (qoymamaq)
bax saçyolmaya çıxmaq. [Settar bey:] Əla-və, Fatma xala ilə çiçək xanım küçədə saç-birçək dalaşıblar. N.Vezirov. Saçı-birçəyi ağarmaq
1) qocalmaq, ahıllaşmaq (qadın haqqında); 2) bir işe çox zehmet qoymaq, çox elleşmek. [Gülzada:] Ondan xəbərim var ki, Səlbinin saç-birçəyi divanxana qapılarında ağarıb. Ə.Veliyev. Saç-birçəyini yolmaq
dehşet içerisinde olmaq, derd-qem içerisinde olmaq, derin menevi heyecan ve iztirab keçir-mek. Dərd əlindən solmuşam; Saç-birçəyim yolmuşam, Axır bu eşq odundan; Əriyib mum olmuşam. (Bayatı).

SAÇILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Saçılmaq"dan f.is.
SAçILMAQf. Dağılmaq, yayılmaq, sepe-lenmek, etrafı bürümek. Göy səmti açıldıqca könüllər də açıldı; Dünya üzünə zövq, səfa endi, saçıldı. A.Sehhet. Güllərin ətri otların iyinə qarışıb ətrafa saçılmaqda idi. T.Ş.Si-murq. Yamaclarda boynubükük bənövşələrin ətri saçılır, qönçələrə, düymələrə parlaq inci-lər düzülürdü. M.Rzaquluzade.

SAÇQIRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Saçın qırılıb tökülmesine sebeb olan xestelik; muryana.

SAÇLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Saçlamaq"dan f.is.

SAÇLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Saçından tutub dartmaq.
Kərbəlayı Həsən yerindən sıçrayıb arvadı saçladı və baş-göz deməyib, hər yerinə yum-ruqdan döşədi. çemenzeminli. Şahpəri sözü-nün dalını gətirməmiş, qarı yaşına yaraşma-yan bir cəldliklə yerindən oynayıb onu saç-ladı. B.Bayramov.

SAÇLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Saçlanmaq"dan f.is.