Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SƏTHİLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sethileşdirilmek"-
den f.is.

SƏTHİLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Sethi (
ci
menada) hala salınmaq, besitleşdirilmek, sadeleşdirilmek, bayağılaşdırılmaq.

SƏTHİLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sethileşdirmek"den f.is.

SƏTHİLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Sethi (
ci me-
nada) hala salmaq, sethi etmek; besitleşdir-mek, bayağılaşdırmaq. Bizcə, bu həm Kosa-oğlunun təbiətinə ziddir, həm də surəti səthi-ləşdirir. M.Ibrahimov.

SƏTİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Her hansı bir metnin bir xetde yazılmış hissesi, yazı sırası. İki sətir yazı.
Səmədin köməyilə sətirləri höccələyə-höccələyə oxuduqca çobanın gözlərində qeyri-adi bir parıltı əmələ gəlirdi. I.Hüseynov.

SƏTİRALTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Setirlerin (sehifenin)
altında olan. Sətiraltı qeyd, işarə.
məc. Gizli, örtülü. Sətiraltı məna.

SƏTİRBAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Metnin her hansı bir hisse-sinin birinci setrinin başında buraxılan açıq yer, boşluq; abzas.

SƏTİRBƏSƏTİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. setir ve fars. bitiş-dirici be] Her setri ayrılıqda, setir-setir. Sətirbəsətir təhlil etmək. Sətirbəsətir tərcümə etmək.

SƏTRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Setirbesetir, herfi. Sətri tərcümə.

SƏTTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn. örten, ört-basdır eden.

SƏVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

klas. bax savayı. Candan səva də-hanına yox nəzri Seyyidin; Olsun qəsəm o canına kim, yoxu vardır. S.Ə.Şirvani.

SƏVAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

klas. bax savab. Mənim könlüm olubdur səngdil bütlər evi, Qövsi; Səvab üçün onu mən dəxi viyran etməyim, neylim? Q.Teb-rizi. Halvanın və xeyrat plovlarının səvabı və lazım olmağını dananlar kafir və mürtəddir-lər. Ə.Haqverdiyev.

SƏVAYI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

klas. bax savayı. Munca kim etdim tamaşa, sözlərə asdım qulaq; Kizbü-böhtandan səvayı bir hekayət görmədim. M.P.Vaqif. Qəmdən səvayı qəm günü qəm-xar yox, könül.. X.Natevan. [ömer:] Əvvəla, qızı görməmişəm və ondan səvayı, qız on, ya on bir yaşında. N.Nerimanov.

SƏVlYYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Suyun ve b. bir ma-yenin qalxma, yükselme derecesi. çayda su-yun səviyyəsi xeyli qalxmışdır. Dəniz səviy-yəsi (yer səthində yüksəklikləri müəyyən et-mək üçün əsas götürülən nöqtə).
Bir şeyin hündürlüyünün hüdudunu teş-kil eden şerti üfüqi xett ve ya seth.
Bir şeyin inkişafının keyfiyyet ve ke-miyyet derecesi. Xalqın maddi və mədəni həyat səviyyəsi. Bilik səviyyəsi. Əsərin bədii səviyyəsi aşağıdır.
Yalnız kollektiv təsərrü-fat quruluşu bizim kəndimizi indiki mədəni, varlı səviyyəyə gətirib çatdırmışdır. İ.Əfen-diyev.

SƏY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
çalışma, çalışıb-çapalama, cehd. Səyi bir nəticə vermədi.
Ohdəmizə gö-türdüyümüz vəzifəni əda etməkdə bacarığımı-zı və səyimizi əsirgəməyəcəyiz.. C.Memmed-quluzade. □ Səy etmək (eləmək)
bir işi yerine yetirmek ve ya bir şeyi elde etmek üçün var gücü ile çalışmaq, cehd etmek, ça-lışıb-çapalamaq, elleşmek. Aslan nə qədər səy eləyirdi ki, Əsgərin hüsn-rəğbətini qa-zansın, mümkün olmurdu. C.Cabbarlı. Eşikdə olanlar özlərini evə salmağa səy edirlər. Mir Celal. Səy göstərmək
çalışmaq, elleşmek, cidd-cehd etmek. Sosialistlərə yaxınlaşanda Kərim "səy" göstərdi, gözə girməyə, qabaq cərgəyə çıxmağa cəhd etdi. M.İbrahimov.
Səylə şeklinde zərf
sey göstererek, çox çalışaraq, bacardığı qeder cehd ederek, var gücü ile. Ağdöşlüklü qadınlar müştərilərə səylə qulluq eləyirdilər. M.Hüseyn. Rüstəm kişinin başına [Yarmemmed] xüsusi bir səylə fırlanırdı. M.İbrahimov.

SƏYAHƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Müeyyen meqsedle (elmi, bir yerle tanışlıq, idman ve s.) ayaqla, ya minikle yaşadığı yerden uzaqlara getme, sefer etme. Dağlarda səyahətdə olmaq. Dəniz səyahəti.
Mirzağa elmi tənəzzöhlərə, səya-hətlərə bir kərə də olsun getməmişdi. S.Hü-seyn. Validə məzuniyyətə çıxıb Ibadla təzə maşında səyahətə getmişdi. H.Seyidbeyli. □ Səyahət etmək
bax səyahətə çıxmaq. Səyahətə çıxmaq
gezmek, sefer etmek. Hacı Səlimin övladı yox idi, işlərinə arvadı-nın qardaşı baxırdı, özü ildə bircə dəfə səya-hətə çıxıb şöbələrinə və əmlakına nəzər yeti-rərdi. Ə.Haqverdiyev. [Gündüz Gülüşe:] Bax, bibi, biz dünən məktəbdə uşaqlarla dünya səyahətinə çıxmışdıq. C.Cabbarlı.

SƏYAHƏTÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Seyahet eden, seyahete çıxan adam. çayın üzərində bircə dənə də yelkən yox idi, çünki şəhərin bu tərəfləri uzaq olduğu üçün səyahətçilər mərkəzdə gəzməyi sevirdilər. M.S.Ordubadi. Bir də gördüm
. səyahətçi libasında bir şəxs
. imarətə baxır. S.S.Axundov.

SƏYAHƏTNAMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. seyahet ve fars.
..name] Seyahet zamanı seyahetçinin görüb, gözden keçirdiyi şeylere dair yazdığı kitab ve s. [Mozalanbey:] Iranda da bir səyahət-namə yazaram, axırda genə Qafqaz durur, mən dururam. Ə.Haqverdiyev. Əski səyahət-namələrlə indikilər arasında çox ayrılıqlar var. Qantemir.

SƏYIRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seyirmek"den f.is.

SƏYİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax səyrimək. NaçalnikQu-lam dayının gözlərinin içinə baxdı, onun üst dodağı azca səyirdi. M.Hüseyn.

SƏYIRTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seyirtmek"den f.is.

SƏYIRTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
çapmaq, dördnala sür-
mek (atı). [Ayaz] "Tərlanı" üzüyuxarı kəndə tərəf səyirtdi. Ə.Memmedxanlı. Atımı dörd-nala səyirdərək mən; Nəhayət, Boz dağa gəlib yetişdim. H.Hüseynzade.
Uçurtmaq (quşlar haqqında). [Kerem:] Şahini gəzdirər bəylər qolunda; Quşları sə-yirdər sagü solunda. "Əsli ve Kerem".

SƏYLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Sey eden, çalışqan, cehdli. Səyli tələbə.
.Ağabalanın çənəsindən tu-tub:
Maşallah, çox səyli uşaqdır!
deyirdi. çemenzeminli.
İnadlı, ardıcıl, gergin. Həkimin səyli müalicəsi, verdiyi dərmanlar bu xəstəliyin qabağında acizlik edirdi. S.Rehimov.

SƏYRIMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Seyrimek"den f.is.

SƏYRIMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hirsden, acıqdan ve s. hisslerden esmek, titremek (üz ezeleleri). Ağzı səyrimək. Burun pərəkləri səyrimək.
Ismayılzadənin dodaqları xəfif bir tərzdə səyridi. M.Hüseyn. Hərdən Mirzə Cəlilin ya-naqlarının əti səyriyir, dodaqları tərpənirdi. Ə.Veliyev.