Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

SÖNDURMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Söndürmek"den f.is.

SÖNDURMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Keçirmek (yanan şeyi). Papirosu söndürmək. İşığı söndürmək. Yan-ğını söndürmək.
Otaqda lampanı söndür-müşdüksə də, ancaq Ayın şöləsi pəncərədən düşüb otağın yarısını işıqlandırmışdı. M.Rza-quluzade.
məc. Yatırtmaq, boğmaq, qabağını al-maq. Həvəsini söndürmək. Ədavəti söndür-mək. Ehtirasını söndürmək.

SÖNDURUCU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. xüs. Yanan bir şeyi, yan-ğını, işığı ve s.-ni söndürmeye mexsus cihaz, alet ve s. // Sif. menasında. Söndürücü mad-dələr.

SÖNDURULMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Söndürülmek"den f.is.

SÖNDURULMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Keçirilmek (ya-
nan şeyi). Beş-on dəqiqədən sonra yanğın da söndürüldü. M.Hüseyn. Bu işıqlar tapdanıb söndürülən (f.sif.) nəhəng bir tonqalın közə-rən qığılcımlarına bənzəyir. M.Rzaquluzade.

SÖNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sönmek"den f.is.

SÖNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Keçmek (yanan şey). Ocaq söndü. Lampa söndü.
.Ocağın alovu sönüb tamam olurdu. A.Divanbeyoğlu. [Pencere] şairin pəncərəsi idi ki, yalnız sübhə yaxın ağ vərəqlərin rəngi sarıya çalanda onun çırağı sönərdi. Ə.Memmedxanlı.
Qaralmaq, işığı kesilmek. Daş əriyər, günəş sönər; çıxmaz o gün yaddaşımdan. R.Rza. Səhər ovuna gecikməmək üçün hələ ulduzlar sönməmiş evdən çıxdıq. M.Rzaqulu-zade.
məc. Sakitleşmek, azalmaq, zeiflemek. Ər-arvad ixtilafı nəinki sönmür, daha da alovlanırdı. Mir Celal.
Bir sıra isimlere qoşularaq mürekkeb feil ve müxtelif ifadeler düzeldilir; mes.: şam kimi sönmek, ümidi sönmek, ocağı sönmek ve s.

SÖNUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf
Parlaq olmayan, parlamayan ve ya çox az parlayan; parıltısız. Sönük işıq.
Dağların, bağların libası sarı; Günəşin də sönük ziyası sarı. A.Sehhet. // məc. Solğun, ölgün, cansız. [Ay] da Vaqif kimi eşq yorğunu olaraq, təpələr arxasından sönük çöhrəsi ilə aləmə tamaşa edir. çemen-zeminli. Lakin bu suala cavab olmayaraq, [Qasımın] sönük gözləri həmişəlik yumuldu. T.Ş.Simurq.
məc. Yekreng, maraqsız, zeif. [Şair Ərestun Şiraslana:] Sənətkarlıqla yazılmış ba-laca şerin özü hər hansı sönük bir poema-dan qat-qat üstündür. S.Rehimov. [Rasim Yavere:] Necə ola bilər ki, xırda və sönük əsərə müasir vəyeni deyəsən? M.İbrahimov.

SÖNUKLUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Sönük şeyin halı.
məc. ölgünlük, ruhsuzluq, cansızlıq; ruh düşkünlüyü. // məc. Yekrenglik, ma-raqsızlıq, zeiflik.
.Təbiətdə bunların əksini
gördükdə, bunun müqabilində rəssamın löv-həsinin sönüklüyünü dərk edir(sən).. M.Rza-quluzade.

SOR-SOKUNTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax söküntü
ci me-
nada.

SOVDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax ekzema.

SOVDALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ekzemalı.

SOVDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Alver, alış-veriş. [Hekim gülüb dedi:] Hacı ağa, belə də sövdə olarmı? Ə.Haqverdiyev. [Əli Serdara:] Sövdənizin baş tutmaması, yəqin ki, heç xoşlarına gəlmədi. P.Makulu. □ Sövdə etmək
alış-veriş et-mek. [Hacı Qara:] Əgər nağd pulunuz yox isə, mən yağ ilə sövdə edərəm, bəşərti ki, xalis inək yağı ola. M.F.Axundzade.

SÖVDƏGƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. sövde ve fars.
..ger] köhn. Parça alverile meşğul olan adam, ta-cir, parça mağazası sahibi. [Hacı Saleh:] Sənə məlumdur ki, bu şəhərin sövdəgərlərinin əksərini mən pullu etmişəm. S.S.Axundov. [Qönçe:] [Mirze Cemil] məni Şuşa qala-sında bir sövdəgər oğluna vermək istəyirdi. Ə.Veliyev.

SÖVDƏGƏRLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Sövdegerin işi, peşesi; parça ticareti ile meşğul olma. [Hacı Qara:]
.Mən bir fağır adamam, peşəm söv-dəgərlikdir. M.F.Axundzade.

SÖVDƏLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sövdeleşmek"den f.is.
məc. Dilleşme, uzlaşma; gizli saziş, razı-lıq, sözbirlik.

SÖVDƏLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. köhn. Alverde, söv-dede razılığa gelmek, saziş bağlamaq, razı-lıq elde etmek, razılaşmaq.
Sonra sövdə-ləşərik,
deyib, tacir qeyri-müəyyən cavab verdi. M.İbrahimov. Gün olmaz ki, qızın özünə, ya nənəsinə deyən olmasın ki, "daha vaxtdır, bir halal süd əmmiş ilə tapışın, Allah xeyir versin, sövdələşin a!" Mir Celal.

SÖVQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]: sövq etmək- 1) getirmek, qabağına qatıb sürmek, aparmaq, ireli getir-mek; 2) tehrik etmek, sebeb olub bir neticeye aparıb çıxarmaq, çekib aparmaq, celb etmek, mecbur etmek, vadar etmek. Nəbini kəskin mübarizəyə, qaçaqlığa sövq edən torpaq mə-sələsi olmuşdur. "Qaçaq Nebi". Fikrimi ver-mərəm əbəs siz kimi nadanlara; Sövq edəsiz oğlumu bir para hədyanlara. M.Ə.Sabir.

SÖVQI-TƏBII : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] bax instinkt. Əl-bəttə, burada sövqi-təbiinin də qüvvətli bir amil kimi böyük rolu vardı. Ə.Əbülhesen. [Süleyman] əlində yalın xəncər durmuş Nüs-rəti görərkən bir sövqi-təbii ilə tez Həmidin yatağına doğru atıldı və elə bu anda Nüsrət də Həmidə sarı cumdu. Ə.Memmedxanlı. Ancaq [Kamalın] əlləri, ayaqları ona tabe olmur, sövqi-təbii ilə bu ölüm təhlükəsindən çəki-nirdi. M.Rzaquluzade.

SÖVT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Ses, seda. çıxanda sövtü o şirin kəlamımın, Seyyid; O sövtə başdan-ayaq guş olduğum gecələr. S.Ə.Şirvani. Xoş sövtlə söylənən sözlər təkcə-təkcə almaz danələri kimi düşüb göz şüşələrinə rəxnə salırdı. çemenzeminli. // Hava, avaz.
.Tamam Gü-lüstan ["Suliko" neğmesini] sövt ilə oxuyur. F.Köçerli.

SÖVTIYYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] köhn. bax fonetika.

SÖYKƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dayaq, söykenecek; söy-kenmek üçün her cür şey. Salman söykəyə dirsəklənərək bir-iki dəfə öskürdü. Ə.Veliyev. Növrəstə evdən mütəkkə gətirib Nəbiyə söy-kək qoydu. Ə.Abasov. □ Söykək vermək
dayaq etmek. Dirsəyə söykək vermək.
Oğlan qolunu Nərgizin başına söykək verdi. B.Bay-ramov. Söykək durmaq
dayaq olmaq.
məc. Kömek, arxalanılacaq, dayanılacaq şey. □ Söykək durmaq
kömek etmek, da-yaq olmaq. Yıxılana söykək durmaq.
Yavanlıq menasında. O kişi, atası rəh-mətlik də bir yük kartof düzəldərdi, gətirib gələrdim, həm yavanlıq, həm də çörəyə söy-kək olardı. S.Rehimov.
Yapışıq, bitişik, söykenmiş, dayanmış, direnmiş. Dağın bir tərəfi meşəyə söykəkdi. Ə.Veliyev. Az keçməmiş, meşəyə söykək bir yerdə tonqal çatıldı. B.Bayramov.

SÖYKƏKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfSöykenmiş halda, söykenerek, dayanaraq. Söykəkli yatmaq.
[Selim] ayaq üstə ağaca söykəkli durdu. S.Rehimov.

SÖYKƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Söykemek"den f.is.

SÖYKƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Dayamaq, diremek, yapış-dırmaq. Əlini başına söykəmək. Belini divara söykəmək.
Ağca başını oğlunun gen sinə-sinə söykəyib mürgüləyirdi. Ə.Əbülhesen. Nəriman yazı masasını şüşəbəndə söykəmişdi. Mir Celal.
.Yaşar tüfəngin lüləsini üst daşa söykəyib nişan aldı. M.Rzaquluzade.