Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ŞƏFFAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Baxdıqda o biri terefi görünen, işığı asanlıqla buraxan, içinden keçiren. Şəffaf şüşə. Şəffaf cisim. // məc. Aydın, tertemiz, dumduru. Şəffaf göy. Şəffaf su.
O yerdə kim, göyün üzü şəffafdır; çeş-mələri qayət sərindir, safdır. A.Sehhet. Yu-yundun, darandın, qarlar kimi saf; Tellərin sığallı, gözlərin şəffaf. Ə.Cavad. Qış gecəsi-nin şəffaf havasında mayakın işığı çox yaxşı görünürdü. M.Rzaquluzade.

ŞƏFFAFLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeffaflaşdırmaq"-dan f.is.

ŞƏFFAFLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şeffaf hala sal-maq.

ŞƏFFAFLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şeffaflaşmaq"dan f.is.

ŞƏFFAFLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şeffaf olmaq, açılmaq,
aydınlaşmaq, aydın görünmek.

ŞƏFFAFLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Duruluq, temizlik, aydın-lıq; şeffaf şeyin halı. Suyun şəffaflığından çayın dibi görünür. // Mec. menada. Sona-tada musiqinin şəffaflığı, formanın aydınlığı nəzəri cəlb edir.

ŞƏFIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Şefqetli, merhemetli, üreyinazik. Fəğan ki, tez yetir əncamə, dust-lər, şəbi-vəsl; Rəfiq çox ki, şəfiq oldu, yol iraq gərək. Q.Tebrizi.

ŞƏFQƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Rehm, merhemet, acıma, yazığı gelme, üreyi yanma, riqqet. [Hatemxan ağa:] Sənə lazım olan ərəb, fars, türki, rus dil-ləridir ki, Allaha şükür, dövləti-əmniyyəmizin şəfqətindən açılan mədrəsələrdə hamısını oxuyub öyrənibsən. M.F.Axundzade. [Zey-nebin] kişilərə qarşı olan nifrəti azalır, qəl-bində mərhəmət və şəfqət hissi oyanırdı. Qan-temir. // Ananın övladına olan mehebbeti kimi ürekden gelen derin mehebbet. Ana şəfqəti.
Ana! Sənin tükənməz əməyin, oxşa-yıcı şəfqətin, bəsləyici məhəbbətin, qəlb ül-viyyətin kimə məlum deyil. Mir Celal.
0 Şəfqət bacısı
xestexanalarda: orta tibb tehsili olan tibb işçisi (qadın-qız). Şəfqət ba-cısı özünü saxlaya bilməyib ağlamağa baş-ladı. Ə.Veliyev. Dəstədə on nəfər əla nişançı, iki də şəfqət bacısı vardı. M.Hüseyn.

ŞƏFQƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Merhemetli, riqqetli, meh-riban, şefqeti olan. Qadın! Ey sevgilim, şəf-qətli mələk! Bu qədər səbrü təhəmmül nə demək? H.Cavid. Zeynal indi öz evinə qayıt-maq, ailəsinin şəfqətli qanadları altına sığı-nıb, qənaətkar bir zəhmətkeş həyatı yapmaq istəyirdi. S.Hüseyn. Kamal anasının şəfqətli gözlərinə, mehriban üzünə baxıb dinmirdi. M.Rzaquluzade.

ŞƏFQƏTSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Rehmsiz, merhemetsiz, amansız, daşürekli. Şəfqətsiz adam.

ŞƏFQƏTSIZCƏSINƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf İnsafsızcasına, rehmsizcesine, amansızcasına, qeddarcasına.

ŞƏFQƏTSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Rehmsizlik, merhe-
metsizlik, insafsızlıq, amansızlıq, qeddarlıq.

ŞƏHAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. şihab] klas. Alov, şöle, şerare, qığılcım; ildırım. Düşdü şəhablar, ildırımlar, odlar. A.Sehhet. Firuzun parlaq qılıncı ha-vanı bir şəhab kimi yarır. H.Nezerli.

ŞƏHADƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Şahidlik. [Ağa Sal-man:]
.Gedim, sərbazları görüm, əhvalatxə-bər alım ki, mürafiə vaxtında şəhadətlərini əda etsinlər. M.F.Axundzade. // Delalet, sü-but. Xəlqə şərh etmək qəmi-hicrin nə hacət-dir mənə; Laləvəş sinəmdəki dağlar şəha-dətdir mənə. Q.Zakir. □ Şəhadət etmək
1) bax şəhadət vermək; 2) göstermek, sübut etmek, delalet etmek, tesdiq etmek. Şagirdin cavabları onun zəkalı olmasına şə-hadət edir. Şəhadət vermək
şahidlik et-mek, şahidlik göstermek, gözü ile gördüyü bir işin heqiqeten olduğunu tesdiq etmek. [Axund çimnaza:] Yaxşı, sən öz qızın üçün şəhadət edirsən ki, Səriyyə Qurbana getməyə razıdır? C.Cabbarlı. Oğrular üzə çıxdılar. Amma onlar kor Hümmətin tapşırığı ilə Is-kəndərin əleyhinə şəhadət verdilər. M.Hüseyn.
Şehidlik, şehid olma (b ax şəhid). □ Şə-hadətə yetişmək
şehid olmaq, helak olmaq (yüksek bir amal yolunda). [Şeyx Nesrulla qebiristanlığı gösterib:] Ondan ötrü ki, [bun-lar xudavendi-alemin] göndərdiyi bəladan qaçmayıb şəhadətə yetişiblər. C.Memmed-quluzade.
0 Şəhadət barmağı
baş barmaqla orta barmaq arasındakı barmaq (bir şeyi göster-mek isteyende bu barmaqla gösterilir). Kər-bəlayı Heydər əmi çıxardı küçəyə, sağ əlinin şəhadət barmağını yuxarı qovzuyub, ancaq mənə bircə bunu deyərdi ki: "Qırışmal! Uşağı döymə!" C.Memmedquluzade. Kərbəlayı Xəlil şəhadət barmağını əvvəlcə alnına tərəf uzadıb, sonra üst dodağı qarşısında saxladı. T.Ş.Simurq.

ŞƏHADƏTNAMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. şehadet ve fars.
..name] Bir şeyi tesdiq eden, bir şeye icaze veren sened, resmi kağız; vesiqe. Realni mək-təbin birinci sinfinə
12 yaşından yuxarı şagirdlər qəbul edilməyirdi, buna görə də yaş göstərən təvəllüd şəhadətnaməsi tələb olu-nurdu. T.Ş.Simurq.

ŞƏHD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Şan balı, bal, şire. üst-üstə yığılan pətəklərdən və bağçada qoyulan qır-mızırəngli yeşiklərdən arılar dəstə-dəstə çıxır, dərələrəyayılır, şəhd toplayır və qayıdırdılar. S.Rehimov.

ŞƏHƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] İnzibati idareler, senaye, ticaret ve medeniyyet merkezi olan böyük yaşayış menteqesi. Sənaye şəhəri. Böyük şə-hər.
.Bir saata yavıq [Mehemmed Hesen emi] şəhəri o üzə-bu üzə dolandı ki, bəlkə Xudayar bəyi tapa. C.Memmedquluzade.

ŞƏHƏRBƏŞƏHƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Bir-bir şeherleri gezerek, bir şeherden digerine, şeher-şeher. Şəhərbəşəhər gəzmək. Şəhərbəşəhər axtar-maq.
[İranlı:] Mən sənin sorağını kəndbə-kənd, şəhərbəşəhər alıb, gəlib burada tapmı-şam. Ə.Haqverdiyev. Gəzirəm kəndbəkənd, şəhərbəşəhər; Gəlir qulağıma şirin nəğmə-lər. M.Rahim.

ŞƏHƏRCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Balaca şeher.
Her hansı bir meqsede xidmet eden ya-şayış ve ya müessise binaları qrupu. Fəhlə şəhərciyi. Akademiya şəhərciyi. Universitet şəhərciyi.

ŞƏHƏRƏTRAFI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şehere yapışıq olan, şeherin etrafında, kenarında olan. Şəhərətrafı bağlar. Şəhərətrafı dəmir yolu.
Bakıda və rayonlarda idarələrin çoxu şəhərətrafı təsər-rüfat ilə məşğul olur. M.İbrahimov.

ŞƏHƏRKƏNARI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şəhərətrafı.

ŞƏHƏR(LƏR)ARASI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şeherler arasında
olan, işleyen. Şəhərlərarası telefon stansiyası. Şəhərlərarası avtobuslar işləyir.

ŞƏHƏRLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şeher ehli, şeherde yaşayan. Şəhərli qız.
Səlim
. yağışa düşmüş bir şə-hərliyə bələdçilik etdiyini danışdı. Mir Celal. Gözəl sürü idi,
deyə, şəhərli islığı kəsərək bayaqkı sözlərini təkrar etdi. İ.Əfendiyev.

ŞƏHƏRSALMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şeher bina etme, şeher yaratma.

ŞƏHƏRSAYAĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Şeher qayda-sında, şeherdeki kimi. Şəhərsayağı geyinmək.
Qərənfil bacının əynində indi yaşılparça-dan şəhərsayağı tikilmiş tuman-kofta var idi. İ.Əfendiyev.