Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ŞƏHƏRTIPLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şehere oxşar, şeher kimi, şeherdeki kimi. Şəhərtipli qəsəbə. Şəhərtipli xəstəxana. Şəhərtipli yaşayış məntəqələri.

ŞƏHƏRYANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax şəhərətrafı.

ŞƏHID : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yüksek amal, meslek, eqide yolunda ölen, helak olan, canını feda eden adam. Bu təmənnadəyəm, ey gül, ki, şəhidin mən olam; Olərəm, qeyrini gər mən bu təmən-nadə görəm. S.Ə.Şirvani. Vətənin yolunda ölən şəhidlər; Olmür, qovuşurlar əbədiyyətə... B.Vahabzade. □ Şəhid olmaq
yüksek amal, eqide, meslek yolunda canını feda et-mek, helak olmaq, ölmek. Şəhid olmaq fəqət hürriyyət uğrunda səadətdir; Əsarətlə həya-tın bisəmər zövqü səfasından. Ə.Vahid.

ŞƏHLA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] İri tünd-mavi. Şəhla göz-lərində səadət gülər; Sanki hər afətdən pərəs-tiş dilər; Sənin Məcnunların Leylanı neylər? H.Cavid.
.Tamam mənə təsəlli verərəksakit edirdisə də
. yaş ilə dolmuş şəhla gözlərin-dən məlum olurdu ki, bu ayrılıq ona da böyük təsir edir. S.S.Axundov.

ŞƏHLAGÖZ(LÜ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Gözleri tünd-mavi
olan. O şəhlagöz, xumargöz; Yar əğyarə yu-mar göz; Bir qəlbim var, verirəm; Canımı da umar göz. (Bayatı).

ŞƏHLALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Şehlalanmaq"dan f.is.

ŞƏHLALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. İri açılmaq (gözler
haqqında). Ala gözlər nərgisi-məstanə tək şəhlalanır; Elə ki süzgünləşir, yüz mərtəbə zibalanır. M.P.Vaqif.

ŞƏHRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Açıq yara.

ŞƏHRIYAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Hökmdar, pad-şah, şah. Maral isə, ahu isə bu şikar; Belə seyd olur layiqi-şəhriyar. M.Ə.Sabir. O söy-lədi:
Yaşasın şəhriyari-hürriyyət. B.Vahab-zade.

ŞƏHRIYARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Şahlıq, xanlıq.
[Elxan:] Iki addımlığında Şirvan şəhriyarlığı da [ereb xilafetine] qarşı vuruşur. C.Cab-barlı.

ŞƏHVANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şehvete, cinsi elaqeye aid. Şəhvani hisslər.

ŞƏHVƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Şehvani ehtiras, cinsi elaqe meyli. Toğrulun xanəndələri hökmdarın şəhvət və nəşəsini coşdura biləcək təzə qəzəl və rübailər öyrənirdilər. M.S.Ordubadi. Şəh-vət hissi Fərhadın ürəyində bir dərəcəyə çatdı ki, tamam dərs, məktəb nəzərindən qeyb oldu.
C.Cabbarlı.

ŞƏHVƏTKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şehvet ve fars.
..kar] bax şəhvətpərəst.

ŞƏHVƏTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şehvetle dolu, şehvet ifade eden, ehtiraslı. Şəhvətli gözlər.
Yüksəldi hər tərəfdən; Şəhvətli, kirli səslər; Alınlarda dolandı; Olüm iyli nəfəslər. Ə.Cavad.

ŞƏHVƏTPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. şehvet ve fars.
..perest] Şehvet düşkünü. O, bu qədər şəh-vətpərəst və kənizpərəst xəlifənin paytaxtın-dan qızları nə cürə qurtara biləcəyi barəsində düşünürdü. M.S.Ordubadi.

ŞƏHVƏTPƏRƏSTLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şehvet düşkün-lüyü.

ŞƏXS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Cemiyyetde ayrıca adam; ferd, kimse. Hər bir şəxs. Bir şəxs sizi gör-mək istəyir.
Vətəni sevməyən insan olmaz; Olsa, ol şəxsdə vicdan olmaz. A.Sehhet. Aslan mərhəmətli və əxlaqı düzgün bir şəxs idi.
C.Cabbarlı.

ŞƏXSƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Arada heç bir şexs işti-rak etmeden, heç bir vasite olmadan, bila-vasite özü (özünü). Bu adamı şəxsən tanı-yıram.
Keçmiş zaman şəxsən [Mirzağanın] özü üçün qaranlıq idi. S.Hüseyn. Imran kişi şəxsən [Tahirin] nə ilə məşğul olduğunu xəbər aldı. M.Hüseyn. Gəldiyevi belə bir tədbirə vadar eləyən o idi ki, şəxsən özü layihə dü-zəltmək niyyətində idi. Mir Celal. // Bilava-site. Məktub şəxsən ona aiddir. Məsələni şəx-sən özünə bildirin.

ŞƏXSI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Bir şexse, adama mexsus (aid) olan, şexsen onun özü üçün olan, özü-nün. Budur, bu məclisə yığışanların hamısı öz şəxsi həyatlarını, hörmətlərini təhlükə al-tına salaraq gəlmişlər. S.Rehman. // Bir şex-sin özüne mexsus olan, onun istifadesinde olan; xüsusi. Şəxsi mülk. Şəxsi maşın. // Ayrıca bir şexse aid olan, ancaq ona xidmet eden. Şəxsi katib. Şəxsi mühafizə dəstəsi. // Müey-yen şexse xas olan. Şəxsi fikir. Şəxsi rəy. Şəxsi təcrübə. // Bir şexsin xüsusi aile heyatına, aile münasibetlerine aid olan. Başqalarının şəxsi həyatına qarışmaq. Şəxsi həyatları yaxşı de-yil. // Şexsiyyete aid. Vətəndaşların şəxsi hüquqları. Şəxsi toxunulmazlıq. Şəxsi vəsiqə. // Müeyyen şexse yöneldilmiş, ona toxunan. Şəxsi təhqir. Mən bunu özümə şəxsi həqarət sayıram.
◊ Şəxsi heyət
her hansı bir idarede, müessisede, herbi hissede ve s.-de xidmet eden şexslerin heyeti. Şəxsi iş
bir idarede, müessisede, herbi hissede xidmet eden ve ya bir yerde oxuyan şexse aid senedlerin mec-musu.

ŞƏXSI-QƏRƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Gizli edavet, gizli düşmençmk, gizli niyyet, meqsed, qerez. Siz bu xəbərin şəxsi-qərəzdən doğmadığını hara-dan bilirsiniz? M.S.Ordubadi. Zeynal.. şöbə müdirinin özü ilə şəxsi-qərəzi olduğundan
. şikayət edirdi. S.Hüseyn. [Semed:] Yoldaş sədr, bu kişi yalan danışır. Ustümə ləkə atır. Mənimlə şəxsi-qərəzi var. B.Talıblı.

ŞƏXSI-QƏRƏZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Birile şexsi eda-veti, qerezi olma; şexsi edavet, qerez.
.Şəxsi-qərəzlik üzündən haqqı inkar etmək kişilik-dən deyildir. M.F.Axundzade. [Barat:] Mən ancaq onu deyə bilərəm ki, bunların hamısı şəxsi-qərəzlikdir. Bizim kəndimizə [Almaz] kimi işləyən müəllimə gəlməmişdir. C.Cab-barlı.
.Nəticədə yazılanların şəxsi-qərəzlik və böhtan olduğu aydın edilir. S.Rehman.

ŞƏXSIYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir şexse xas olub onun ferdiyyetini müeyyen eden xüsusiyyet-lerin mecmusu. Alarsa hər gecə üç-dörd nəfər əşxas gər vədim; Nə qəm, beş-altı da olsa, mənim şəxsiyyətim artır. M.Ə.Sabir.
öz xarakteri, exlaqı, cemiyyetde möv-qeyi ve s. baxımından insan, şexs, sima. Bö-yük şəxsiyyət. Görkəmli şəxsiyyət. Tanınmış şəxsiyyətlər.
[Qadın:] Şairlər nə qədər həs-sas şəxsiyyət imiş. M.S.Ordubadi. Mollayev öz əcəli ilə ölmüş görkəmli şəxsiyyətlərdən də əl çəkmirdi. M.Hüseyn.

ŞƏXSIYYƏTSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Şexsiyyeti, menliyi, siması olmayan; simasız, menliksiz. [Qedim Romada] arvad şəxsiyyətsiz bir parça şey he-sab olunurdu, ona görə də özünə məxsus mal və sərvəti ola bilməzdi. çemenzeminli.

ŞƏXSIYYƏTSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şexsiyyeti, siması, menliyi olmama; simasızlıq; menliksizlik.

ŞƏXSLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. qram. Şexs qrammatik kate-qoriyasını bildiren. Şəxsli cümlə.