Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

TÜNLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qelebelik, adam çox olan yer, basabas. Sahənin o biri briqadasının üzvləri də buraya gəldikləri üçün çardağın altında əməlli-başlı tünlük idi. Ə.Əbülhesen. Artyom adasındakı ovlaqda xüsusən istirahət günləri çox tünlük olur. M.Rzaquluzade.

TÜNÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Nazik, zeif. Tünük taxta. Tünük bez.

TÜNÜKLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Tünük şeyin halı; naziklik. Parçanın tünüklüyü.

TÜPÜRCƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ağızdan tüpürülen ağız suyu; belğem.
0 Tüpürcəyi qurumaq məc.
berk qorx-maq, qorxu keçirmek. Keçəl Həmzənin tüpür-cəyi qurudu. "Koroğlu". Tüpürcəyini yala-maq
bax tüpürdüyünü yalamaq ("tüpür-mək"de). [Mezlum:] Mən tüpürcəyimi yala-yan deyiləm. S.Veliyev.

TÜPÜRCƏKQABI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Içine tüpürmek üçün qab. Xəstənin ayrıca cib və üz dəsmalı, qab-qacağı, tüpürcəkqabı olmalıdır.

TÜPÜRCƏKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tüpürceklemek"den f.is.

TÜPÜRCƏKLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Tüpürceye batır-maq, tüpürcek sürtmek.

TÜPÜRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Tüpürmek"den f.is.

TÜPÜRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Ağız suyunu, belğemi, tüpürceyi ve s.-ni ağzından redd etmek, at-maq. Xanlar
. ovcuna tüpürüb, lopatkanı tor-pağa batırdı. M.Hüseyn. Musa kişi demisin-dən dərin bir qullab alaraq kənara tüpürdü. I.Əfendiyev.
Tüpürüm (tüpürəsən) şeklinde
bir şeye, ya şexse qarşı tam etinasızlığı, laqeyd-liyi, saymazlığı ifade etmek üçün işledilir.
0 Tüpürdüyünü yalamaq
evvel dediyi sözden, verdiyi vedden, razı olduğu bir şey-den, evvelki qerarından imtina etmek; sözü-nün üstünde durmamaq, sözünden qaçmaq. [Telli Rüsteme:] Sən özün öz abrını aparmı-san, mən niyə? Bir sədr ki tüpürdüyünü yala-ya, onda abırmı qalar? M.Ibrahimov. Daba-nına tüpürmək
bax daban.

TÜRBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qebir, mezar. // Böyük, yaxud müqeddes sayılan şexslerin qebirleri üzerinde tikilen ve sonradan çox vaxt ziya-retgah olan bina; meqbere, mavzoley. Qızıl Arslan İraqdakı türbələri ziyarət edəndən sonra Bağdada qayıtdı. M.S.Ordubadi. Biz Nizaminin türbəsinə çatarkən yuxarı dağların zirvəsindən qapqara bir bulud parçası qo-pub, günün qabağını tutan buludla birləşdi. I.Əfendiyev.

TÜRBƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Torpaq. Elə bir ölkədə doğulmuşam ki; Onun türbətinə minnətdaram mən. M.Rahim. // məc Müqeddes torpaq. Ana torpağından bir ovuc alıb; Vətən türbəti tək gəzdirən ərlər. N.Xezri.
Keçmişde: dindarların müqeddes say-dıqları yerlerden, müqeddeslerin qebrinin üstünden, pirlerden ve s.-den götürülen tor-paq. [Xortdan:] Bu türbətin təlatüm yatırtma-sı dəfəatla imtahan olunubdur. Ə.Haqverdi-yev.

TÜRFƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif ve zərf [ər.] klas. Zerif, ince, füsunkar, melahetli, qeşeng. Zar ağlar ikən bu rəsmə ol mah; Bir türfə səda eşitdi nagah. Füzuli. Tazə gəlin kimi bəzəndi Bakı; çox türfə bəzənib-düzəndi Bakı. Ə.Cavad.

TÜRFƏTULEYN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] klas. Göz açıb yumunca, bir göz qırpımında, bir anda, bir an içinde, derhal. Türfətüleyndə cəlladi-mü-hib belində xəncər, əlində tənab içəri girdi. M.F.Axundzade.

TURK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türkiyenin esas ehalisini teşkil eden ve türk dillerinden birinde danışan xalq ve bu xalqa mensub adam.
0 Türk demişkən, türkün sözü
"nece deyerler" menasında ara söz kimi işlenir. [Babakişi Sevile:] Bu il, qızım, türkün sözü, nəmişlikolmadı,
.mən də borca düşmüşdüm. C.Cabbarlı. Türk dilləri
müxtelif türk xalq-ları dillerinin daxil olduğu dil qrupu.

TURKCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfTürk dilinde. Türkcə öyrənmək. Türkcə-rusca lüğət.

TURKƏÇARƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xalq tebabetinin müali-ce üsullarından biri; arahekimliyi. Evdə Xan-pəri, Gülpəri, Fatmanisə yığılıb, uşağın dər-dini başa düşməzdilər, olmazın türkəçarə da-vaları ilə bu uşağın qarnını doldurardılar. H.Sarabski. [Dükançının] üstəlik türkəçarə ilə məşğul olan fırıldaqçı bir bacanağı vardı. Ə.Veliyev. □ Türkəçarə etmək
türkeçare yolu ile müalice etmek. [Memmedin] arvadı Banuxanım əri üçün yer salıb, türkəçarə elə-məyə başladı. "Aşıq Qerib". [Reşid:] Bir qə-dər türkəçarə edəndən sonra, belə məlum olur ki, guya Qurbanqulunun bacısı qorxmuş(dur). T.Ş.Simurq.

TURKƏÇARƏÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keçmişde: xesteni tür-keçare yolu ile müalice eden adam; arahe-kimi.

TURKƏSAYA(Q) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Sadedil, sade-
lövh, biclik bilmeyen, üreyisade (bezen "avam" menasında işlenir). Türkəsaya qoca.
[Hesen:] [Zehra] yazıq, türkəsaya adamdır. M.İbrahimov.

TUSTULƏNDIRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

TURKƏSAYA(Q)LIQ is. Türkesayaq ada-
mın xasiyyeti; sadedillik, sadelövhlük, üreyi-sadelik (bezen "avamlıq" menasında işlenir). Rüstəm kişi sədrin fikrini axıra qədər bilmək üçün özünü türkəsayalığa vurdu. M.İbrahi-mov.

TURKMƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türkmenistanın esas eha-lisini teşkil eden türkdilli xalq ve bu xalqa mensub adam.

TURKMƏNCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfTürkmen di- linde. Türkməncə dərs kitabı. Türkməncə da-nışmaq.

TURKOLOGIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türk dillerini ve ede- biyyatlarını, folklorunu öyrenen elmlerin bir yerde adı.

TÜRKOLOJI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Türkologiyaya aid olan, türkologiya ile elaqedar olan.

TURKOLOQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türkologiya mütexessisi.

TURKU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. klas. Mahnı, neğme, şerqi. O yerdə ki quşlar oxur, söylənilən türkülər; An-dırır ki, o torpağın zəngin təbiəti var. S.Vur-ğun. Oxuduğum türkülərin kölgəsidir övla-dım; Mənə məxsus vərəqlər var hər kitabda, hər dildə. M.Müşfiq.