Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
SÖZÜTÜR : Turuz Dictionary

-''doğrudur, doğru'', yalançının sözüdür, ''oğrudur, oğru'', yalançının özüdür., ''oğrudur, oğru'', yalançının özüdür

SÖZÜTÜR : Turuz Dictionary

-umut dənizi istəkəndədir, içənlərin sözüdür, umut dənizi istəkəncədir, umanların sözüdür. (umanların sözüdür: umurluların, umutlu olanların, ümidvarların sözüdür)

SÖZÜVƏ : Turuz Dictionary

-sözüm sözüvə, suyum suyuva: bir anlaşılmazlığı gidərmək üçün söylənən deyim, söz

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-bilən sözüvü ayt (söylə), bilməz sözdən qayt (qayıd)

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-danışanda susmağı unutma, susanda sözü

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-dilivi qoru sözüvü yarat, yavuz düşmanın bağrın qarat. (bağrın qarat: umutsuz, mutsuz eylə).¶-qoru gəzəyi dərmanda, sözüvü demə hər yanda. (gəzəyi: sırayı) (dərmanda: dəgirmanda)

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-öz sözüvü batman tut, yüngül otur, ağır uç. (batman: ağır). (yüngül otur: şişib oturma). (ağır uç: ağır, ölçülü davran, təprən)

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-sözüvü dəğişmə!: daşınma!..¶-böylə dar tutma, boğursan sözüvü, açılıq, söz yaradır, hər gözələ söz yaraşır

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary


yalançının yanında bilik bilsən söyləmə, yamanların aldında iç sözüvü aydama. (aldında: önündə). (aydama: aydınlatma. açıqlama. üzə çıxarma. əyan edmə).
düşüncən sözüvü, sözün özüvü, işin yazıvı yazsın. (düşüncən qonuşmavı, qonuşman qılışmavı, qılışın yazıvı yazsın). (düşünü qonuş, qonuşu qılış, yazın doğsun işindən)

SÖZÜVÜ : Turuz Dictionary

-sözüvü kimsəyə sözləmə

SÖZÜVÜN : Turuz Dictionary


sözüvün al dadını söyləmədən, daha dönməz atılan ox gözəlim birdə geri

SÖZÜYLƏ : Turuz Dictionary

-kişiyə tutar sözüylə, sözünə tutar işiylə. (tutar: dəğər)

SÖZÜZ : Turuz Dictionary

-sözüz nə. aydanız nə. deməliz nə

SÖZÜZ : Turuz Dictionary

-sözüz nə: aytınız nə. degiz nə. ¶-arnal sözüz varmı. (arnal: xas)

SÖZÜZ : Turuz Dictionary

-bu dəğişdə sözüz nədir. (dəğiş. üzrə. görə)

SU : Turuz Dictionary


dalqasız su uzta üzən yetirməz
arınmamış bulanlı su başdansa.
balıq onqar su ilə, bilgə onqar el ilə. (onqar: əmələ gələr)
su küzəsi su yolunda sınsada, öz işini sürgəməkdən üzülməz. (sürgəməkdən: qılmaqdan. icra edməkdən)
gənclərin tapatın doyurmaqla yatırmaq gərək, susuz qalıb, susamışı, su ilə qanırmaq gərək. (tapatın: dəliliyin).
su buldunsa ver suya, daş buldunsa vur daşa, acıq adlı nərsəni, ata sözü böylədir,.
acıq gələr göz qızar, acıq gedər üz qızar. (qızar: qızarar)
yanlış bitər çoraqda, doğru bitsə su istər.
lülüşü əğrik, qıvrıq olan su axıdan: ivrik. ibrik. avrıq. sağnaq. sənğək. qırmacay.
qırqır ivriq: kasalı, dəlik qapaqlı ivriq su axıdan qab.
ocağına su tökmək: ocağına əncir tikmək: ocağını söndürmək: ocağına darı əkmək: var yoxun düşürmək, yox edmək.
su ambarı: sərdaba. kəvmə. kəvəm. oluq. oyuq

SU : Turuz Dictionary

ək. dəki.
ev oğrusu tutulmaz: evdəki oğru tutulmaz..¶-dadlı su, daşdan çıxar, yaxşı söz başdan..¶-qamış sudan doymaz, qadın toydan..¶-acı su: acus.araq..¶-dadlı su: süyüt..¶-suya batıb gedmək: suya vurub gedmək: yox olmaq..¶-suya axızmaq: suya tökmək: suya savmaq: boşuna itirmək, satmaq..¶-suya düşmüş çörək tək: sürnük. bitgin. çox gəvşək, halsız. açıla qalmış..¶-suya çəkmək: aruvlamaq..¶-suyu başından kəsmək: işi bilənə tapşırmaq.
suyu başından kəsseydin işin böylə əngələ düşməzdi..¶-suyu belləmək: suyun önün açmaq. suyu bıraxmaq..¶-sütdən ağ, sudan tınığ. (sütdən arığ, sudan duruğ). (tınığ: duru)..¶-su süzmək: su axıtmaq. yuğmaq..¶-şor (çor) su: şorva. şorağ > şərab. pənir suyu..¶-başqasının suyuna gedən: yumşaq. uysal..¶-bulağusu: bulağ suyu. qaynağ usu. qaynağ suyu..¶-su götürməz, geri dönməz: üzülkəs. qəti'. kəsin..¶-kirtük su: kirtüs: pəsab..¶-arıq su: tə'mid suyu..¶-assular: yer altı sular.
su astı gəmi..¶-aş su: yeyəcək içəcək..¶-aş su: yeyim içim..¶-bir içim su: çox gözəl qız, xanım..¶-su keçirməz: sızdırmaz..¶-suyun bir yerə girəcək yeri: suvacağ. (# suyun bir yerdən çıxacağ yeri: savacağ)..¶-bulğan suya yağ qatmaq: qarışıq bir durumu, yumuşaq nərsəylə yatışdırmaq..¶-ət suyu: suyup..¶-su bağajı: dalba..¶-şor su: şarov. şərov. acın.
pənir acını..¶-yersu: ab o həva.
oranın yersuyu mənə düşmür.
bir yersuyun dəğiş, bəlkə ağrın dinləndi..¶-kökün sudan çıxartmaq: başara bilmək: çöğlənmək.
çöğlənə bisən iyi olur..¶-böyük su qabı: sulav..¶-su yolu: avqın..¶-yeri var su ilə pambıq olasın, islandıqca ağırlanasın, yerdə var odla odun olasın, yandıqca itiləsin..¶-su
şəpir (şəpər, şəpə). ləpir

SU : Turuz Dictionary

-dartışla yar seçilməz, acıqlı su içilməz. (acıqlı: çox şor).¶-qar dağın, su çuxurun tapar.¶-su sığırı: üzücü sığır. camış. (< çimiş. çimgic).¶-su damağından ötməmək: su boğazından keçməmək: çox sıxıntıda olmaq.¶-boylun boylun dağları, oylun oylun yolları, saman asdan su qoyar, daş altından od qoyar, yalan dunya yaman dünya. (boylun: uca. ağır). (oylun: buruq. dolambac) (su qoyar: su yeridər).¶-acı su: şor su.¶-biri susatır, biri su satır. (iş birdirlər).¶-su ilə yel qovuşdu, dağ ilə daş pozuşdu, bir yağu yad küy saldı, elim elgə boğuşdu. (yağu yad: düşman elli). (küy: şayiə). {öz ulağun diri tutan, yad söziylə aldanmaz. (ulağun: xəbər yetirmə, ulatma aracların) (diri tutangözdə saxlayan)}.¶-su başdan ötmüş: iş işdən keçmiş.¶-qayğı qalxsa kişi batırar, su qalxsa qayığ.¶-Iti su axını: sal. sel.¶-su çanın küydürən il acı, dəğirman çanın küydürən gün acı. (çanın: novbətin) (küydürən: yandıran).¶-usuqmuşa, sağuq qamuğ su görünür. (susamışın, tam xiyalları suyu andırar). (usuqmuşa: (us su) susamışa) (sağuq qamuğ: tam xiyalları) (öz istəyini hər gördüyündə arayan kimsəyə söylənir)

SU : Turuz Dictionary

-su axar yolun tapar, külbaş gəzər çulun tapar. {külbaş: alçaq. alşaq (eşşək)}. ¶-su daşı oyar, su daşı utar. (gücün çatmazsa nərsiyə, su kimi çəpərlik, yumuşaqlıq göstər. (dağlar boyda qayalar, suya sığar)

SU : Turuz Dictionary

- su birikintisi: qaznaq-qabıqlı su yumuşaqcası: qazğanaq.
su üzərində daş qaydırmaq: qaymaq almaq.
su basan alan: qapıq. qapız.
qarasu:
bitgilərə korlu, çorlu, toxulu, üzüklü, zərərli olub toprağ altından çıxan acı su.
qarın, mə'də suyu.
gözə

SU : Turuz Dictionary

-su gəlib axar gedər, könüklünü yaxar gedər, bu dünya pəncərədir, hər gələn baxar gedər. (könüklü: armanlı. arzulu. həsrəti olan. həsrətli)..¶-su ösrür otu, köçrür odu. (ösrür: cücətir. göyərtir). (köçrür: keçrir. söndürür). (əlində olan aracın, yaracın bilmək)..¶-ürəyi su üsdə: ürəksiz..¶-od ilə su, əldə ikən yaradır, əldən aşdı, biri yaxar, biri boğar. (yaradır: faydadı).¶-su hoban: su qıran: su dərən: su hopan: su hoban: hovlu. hoplu. hoblu. hovul. hopul. hobul. qırım. qurutma

SU : Turuz Dictionary

-su görür balığa, pişik görür, sıçana (çönür)..¶-axar su, yerin tapar..¶-su kim içmək (qolayca)..¶-axar su, yerin tapar..¶-gün kimi ışıyan, tün kimi yaşuran, su kimi duru, topraq kimi yasağun, ölü kimi dincək. nə olursun ol, oldunğn kimi görkən (görsən), görkəzin (görsətin) kimi ol. (ışıyan: ışıq saçan) (yaşuran: payan. örtən) (yasağun: Mütəvaze') (dincək: aram.) (görkən: görsən) (görkəzin: görsətdiyin) (görsətin: görsətdiyin)..¶-saman altindan su yeritmək: eşib işləmək. bildiyin yapmaq. kələkli iş aparmaq..¶-su astıda, islanmadan duranmaz. (astıda. altında). (tapmaca) (daş)..¶-arxasınca əllərin su atmışdı

SU : Turuz Dictionary

suv. mərkür yıldızı.¶-dövük qab su saxlamaz. (dövük qabda su durmaz)..¶-kişi dilin dansa, su çox yatsa acar.(acar: küflənər)..¶-su axar, daş qalar..¶-su axarı ölən balığda gedir, diri balığda. (yaşamda hər üz var)..¶-su gəldi çörəgi apardı..¶-su olub yerə mandı: yox oldu. (manmq. banmq: nərsənin içinə qoşulmaq, batılmaq).¶(qarqış).
böyüdügündə, su olub yerə keçeydin..¶-su göğüsdən aşan son, öykünüşdə nə kar var. (göğüsdən: köksdən. sinədən)
(öykünüşdə: peşmançılıqda).¶-ağac dibindən su içər..¶-dəgirman kəzin verən günacı, su kəzin verən, ilacı..¶-dəviyə su gərəkirsə, boynun əgir..¶-su küzəsi, su sızdırar. (ot kökündən içər, nə olduğun verər)..¶-su küzəsi, su sızdırar. (ot kökündən içər, nə olduğun verər)

SU : Turuz Dictionary

-tanrıdan su diləndik əkinə, yağış yağdı sel endi yerinə (işlərin uğramazın göstərir)

SU : Turuz Dictionary

-yağlı küyzə su yokmaz. (küyzə: küzə). (yokmaz: yoluğdurmaz. sızdırmaz). ¶-güvən güvəndən su içər, qamış boğundan. ¶-keçmiş tökülən su, qayıtmır geri, keçmişin yeri yaşamda deyil. ¶-çoğra su: coşlu. coşğan. qaynar su. ¶-su görməmiş, dartınma. (soyunma). ¶-durunmadan iş bitməz, su yağmadan ot bitməz. (durunmaq: başlamaq. təşəbbüs, iqdam edmək). ¶-könül başdan, baş könüldən su içsin. (sinik sanıq birbirinə yoluxsun. sinik say sana bir birində tam qopmasın, ayrılmasın. (sinik: atifə) (say sana: hesab kitab) (bir başa maddəçi olmamaq). ¶-sorulsa söz baş şişər, sorulsa su, iç şişər