Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
SAĞDIŞ-SOLDIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Toy merasiminde:
gelinin ve ya beyin iki terefinde oturanlar. Görüm, ay bəy, toyun mübarək olsun; Sağ-dışına-soldışına borc olsun. (El mahnısı). [Güneşin] göz yaşlarına baxmayaraq, gə-linlik paltarını geyindirib sağdış-soldış ilə bərabər xınaya oturtdular. A.Şaiq.

SAĞICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnekleri sağan ve onlara qul-luq eden şexs (esasen qadın, qız). Onun təc-rübəsini bütün sağıcılar arasında tətbiq edir-dilər.. Ə.Veliyev. Sağıcılar içində
. Reyhan xala da var idi. İ.Əfendiyev.

SAĞICILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sağıcının işi, peşesi. Fer-mada sağıcılıq etmək.

SAĞILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağılmaq"danf.is.

SAĞILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağmaq"dan məch. Araz boyundakı şor qışlaqlarda; Doyunca nə qo-yun, nə mal sağıldı. S.Vurğun.
Sızmaq, yığılmaq, dolmaq. [Qarı:]
.Mür-dəşir Səkinə nağıl eləyirdi ki, Güləndamın gicgahına qan sağılmışdı. çemenzeminli. [Onun] əlləri əsir, gözlərinin nazik damar-larına qan sağılırdı. M.Hüseyn. [Xosrov] qan sağılmış (f.sif.) gözlərini açdı. B.Bayramov.

SAĞIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Sağmaq işi; sağma. Süd sa-ğımı. Sağıma başlamaq.
Bir defede, ya müeyyen müddet erzinde sağılan südün miqdarı. Sağım ildən-ilə artır.

SAĞIMLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox süd veren, sağmal.

SAĞIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bax sağım. Sabah idi, gün çıxıb xeyli qalxmışdı, mallar yavaş-yavaş sa-ğına gəlirdilər. A.Divanbeyoğlu. Günorta çağında olurdu sağın; Yox idi miqdarı pen-dirin, yağın. H.K.Sanılı.
dan. Südveren heyvan, sağılan heyvan. [Nise xala:] Mən uzaq yerdən gəlmişəm, ma-lım, sağınım gəlin ümidinə qalıb. Qantemir.

SAĞINÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax sağıcı. [Əhmed:] Əntiqənin böyüyü-zadı yoxdur, iki il olar ki, atası ya-talaqdan öldü,
.anası da ki sağınçıdı, yamaq-çıdı. Mir Celal.

SAĞINTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bedenin her hansı bir ye-rine sızan, yaxud çıxan qan.
B a x sağın
ci menada.

SAĞIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Kar. [
ci kor:] Biz eşitdik yığın-yığın kor, lal; Hər tərəfdən sağır, çolaq və topal; Şeyx Sənana iltica edir. H.Cavid. // Mec. menada. Ellər talan olur, vergilər ağır; Göylər cavabsızdır, buludlar sağır. S.Vurğun. Sağır göy altında gələrək vəcdə; Sonsuz bir heçliyə eylədi səcdə. M.Müşfiq. Ancaq minarədən ucaldı elə; Sağır göy üzünə "Allahü-əkbər". M.Rahim.

SAĞIR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

NUN dilç. Burunda teleffüz olunan "n" sesi.
SAĞIRLAŞMA

SAĞIRLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağırlaşmaq"dan f.is.

SAĞIRLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Karlaşmaq.

SAĞIRLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Karlıq.

SAĞLAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Bedeninin bütün üzvleri düzgün, sağ-salamat olan, normal işleyen, bedeni her cehetce saz olan (xəstə ziddi). Sağlam gənc. Sağlam qadın. Sağlam bədən.
- Qırdı şahpərini, kəsdi qolunu; Sağlam bir işçinin iti yumruğu. M.Müşfiq. Sağlam bir kişi alaçığa girdi. İ.Əfendiyev. // Sağlamlıq ifade eden, sağlam olduğunu gösteren. Sağ-lam görünüş. Yanağında sağlam bir qırmızı-lıq görünür. // məc. Düzgün, ağıllı, qüsursuz, dürüst. Sağlam düşüncə. Sağlam tənqid. Sağ-lam olmayan fikir. Sağlam tərbiyə.
[Uluca:] Budur ən doğru və sağlam tədbir; Olsun üç qonşu bu gündən əlbir. A.Şaiq. Azadlığın ver-diyi nemətlərdən istifadə üçün sağlam şüur və beyin lazımdır. M.İbrahimov.
Orqanizm üçün faydalı, xeyirli; temiz,
saf. Sağlam iqlim.
Müsafirlərdən bir çoxu:
- Bu dağılmışda heç vaxt sağlam bir hava görmədik,
deyə, Culfa mühitinə nifrət yağ-dırırdı. M.S.Ordubadi. Şəhər sağlam, müla-yim havanı uda-uda rahatca yuxuya get-mişdi. B.Bayramov. // məc. Normal, lazımi. Sağlam mühit.
məc. Möhkem, sarsılmaz, işe qabil, müq-tedir. Sağlam kollektiv.
məc. Sağ, zedesiz, salamat, xarab olma-mış (çürük eksi). Sağlam qoza. Sağlam şitil. Sağlam dəri.

SAĞLAMBƏDƏNLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bedeni her cehet-ce sağlam olan, bedence möhkem, saz olan. Bu sözləri deyən, cavanların lap ortasında dayanmış enlikürəkli, kök və sağlambədənli, gülərüzlü bir oğlan idi. V.Şıxlı.

SAĞLAMLAŞDIRICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sağlamlığı daha
da yaxşılaşdırmağa yöneldilen. Sağlamlaş-dırıcı tədbirlər. Uzgüçülüyün sağlamlaşdırıcı əhəmiyyəti son dərəcə böyükdür.

SAĞLAMLAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağlamlaşdırıl-maq"dan f.is.

SAĞLAMLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Daha sağ-
lam hala salınmaq, sehhet üçün daha müna-sib bir veziyyete getirilmek. Müəssisədə əmək şəraiti sağlamlaşdırılmışdır.

SAĞLAMLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağlamlaşdırmaq"-dan f.is. Sağlamlaşdırma tədbirləri.

SAĞLAMLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Sağlam etmek, orqanizmin düzgün, normal fealiyyetine ça-lışmaq. // Sağlamlıq üçün daha elverişli şerait yaratmaq. Əmək şəraitini sağlamlaşdırmaq. Ərazini sağlamlaşdırmaq.
məc. Daha normal, daha yaxşı, daha sağ-lam veziyyet yaratmaq. Kollektivdə vəziyyəti sağlamlaşdırmaq. Maliyyə işini sağlamlaş-dırmaq.

SAĞLAMLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Sağlamlaşmaq"danf.is.

SAĞLAMLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Xestelikden sa-
ğalmaq, sağlam olmaq, qüvvetlenmek, yax-şılaşmaq, gümrahlaşmaq.
məc. Möhkem olmaq, sağlam ehvali-ruhiyye yaranmaq, yaxşılaşmaq, qaydaya düşmek. [Qoşqar:] Mən elə bilirdim, Sultan-dan sonra kollektivimiz xeyli sağlamlaşıbdır. İ.Hüseynov.

SAĞLAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Orqanizmin sağlam veziyyeti; beden üzvlerinin hamısının düz-gün işlediyi, normal fealiyyet gösterdiyi hal; gümrahlıq. Mən bu qadını bir az tanıyırdım,
. qarabuğdayı üzündə bir dirilik, yanaqların-da vücudunun sağlamlığından nəşət edən bir qırmızılıq, gözlərində bir dərinlik mövcud idi. S.Hüseyn. Ana bu qollardakı əzələlərin qüv-vət və sağlamlığını hiss edirdi. İ.Əfendiyev.
Sehhet üçün yararlılıq, xeyirlilik, cana xeyirlilik. Dağ havasının sağlamlığı. Sağlam-lığı təmin edən amillər. Ətraf mühitin sağ-lamlığı. □ Sağlamlıq ocaqları
istirahet ve müaliceye xidmet eden, havası sağlam olan yerler
kurortlar, sanatoriyalar, istirahet ev-leri ve s. Azərbaycanda sağlamlıq ocaqları-nın sayı ildən-ilə artır. (Qezetlerden).