Multilingual Turkish Dictionary

Ottoman Turkish

Ottoman Turkish
KAYİLE : Ottoman Turkish

(Bak: Kaylule)

KAYKA' : Ottoman Turkish

Tavuk avazı, tavuk sesi

KAYKABAN : Ottoman Turkish

İğde yemişi gibi akça yemişi olan bir ağaç

KAYL : Ottoman Turkish

(C.: Akyâl) Ulu şerif kimse. * Öğle vakti şarap içmek

KAYLULE : Ottoman Turkish

"Kerâhet vakti olmayan kuşluk vakti uykusu, öğle uykusu.(Re'fet, $ âyet-i celilesindeki $ kelimesinin mânasını merak edip sorması münasebetiyle ve hapiste sabah namazından sonra sairler gibi yatmasından gelen rehavet dolayısıyla, elmas gibi kalemini atâlete uğratmamak için yazılmıştır. Uyku üç nevidir:Birincisi: Gayluledir ki, ""fecirden sonra tâ vakt-i kerahet bitinceye kadardır."" Bu uyku, rızkın noksaniyetine ve bereketsizliğine Hadisçe sebebiyet verdiği için, hilâf-ı Sünnettir. Çünkü; Rızk için sa'yetmenin mukaddematını ihzar etmenin en münasip zamanı, serinlik vaktidir. Bu vakit geçtikten sonra bir rehavet ârız olur. O günkü sa'ye ve dolayısıyla da rızka zarar verdiği gibi, bereketsizliğe de sebebiyet verdiği, çok tecrübelerle sabit olmuştur.İkincisi
Feyluledir ki, ""İkindi namazından sonra mağribe kadardır."" Bu uyku ömrün noksaniyetine, yâni uykudan gelen sersemlik cihetiyle o günkü ömrü nevm-âlud, yarı uyku, kısacık bir şekil aldığından maddi bir noksaniyet gösterdiği gibi, mânevi cihetiyle de o gün hayatının maddi ve manevî neticesi ekseriya ikindiden sonra tezahür ettiğinden, o vakti uyku ile geçirmek, o neticeyi görmemek hükmüne geçtiğinden, güya o günü yaşamamış gibi oluyor.Üçüncüsü: Kayluledir ki, bu uyku Sünnet-i Seniyyedir. Duha vaktinden, öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uyku, gece kıyamına sebebiyet verdiği için Sünnet olmakla beraber, Ceziret-ül-Arabta vakt-üz-zuhr denilen şiddet-i hararet zamanında bir tâtil-i eşgal, âdet-i kavmiye ve muhitiye olduğundan, o Sünnet-i Seniyyeyi daha ziyade kuvvetlendirmiştir. Bu uyku, hem ömrü, hem rızkı tezyide medardır. Çünkü: Yarım saat kaylule, iki saat gece uykusuna muadil gelir. Demek, ömrüne hergün bir buçuk saat ilâve ediyor. Rızk için çalışmak müddetine, yine bir buçuk saati ölümün kardeşi olan uykunun elinden kurtarıp yaşatıyor ve çalışmak zamanına ilâve ediyor. L.)"

KAYLÛLE : Ottoman Turkish

öğle uykusu

KAYN : Ottoman Turkish

(C.: Kuyun) Demirci, haddad, * Kul, köle

KAYNAN : Ottoman Turkish

At ve deve ayaklarının ip bağlanacak ve bukağı vuracak yeri

KAYNATA : Ottoman Turkish

Karı ve kocaya göre birbirlerinin babası. * Kayınpeder

KAYS : Ottoman Turkish

Düşmek, sukut

KAYSER : Ottoman Turkish

Eski Roma ve Bizans İmparatorlarının lâkabı

KAYSER : Ottoman Turkish

Bizans imparatorunun lâkabı

KAYSERÎ : Ottoman Turkish

f. Hükümdarlık, imparatorluk, kayserlik

KAYSUM : Ottoman Turkish

Marsama denilen ot

KAYTAS : Ottoman Turkish

Balina balığı. * Kadırga balığı

KAYTUN : Ottoman Turkish

(C.: Kayâtin) Hazine. Kiler. Ziyâfethâne

KAYTUS : Ottoman Turkish

Bir yıldız kümesi

KAYY : Ottoman Turkish

Fakirlik

KAYYİME : Ottoman Turkish

Müstakim, âdil. Çok değerli

KAYYUM : Ottoman Turkish

"Başlangıç, nihayet ve yeniden oluş gibi hallerden münezzeh ve ezelden ebede kaim, dâim ve var olan Allah (C.C.). Bütün eşyanın ancak kendisi ile kaim olduğu Cenab-ı Hak.(... Sırr-ı kayyumiyetin cilvesine bu noktadan bakınız ki; bütün mevcudatı ademden çıkarıp, herbirisini bu nihayetsiz fezada $ sırrıyla durdurup, kıyam ve beka verip, umumunu böyle sırr-ı kayyumiyetin tecellisine mazhar eyliyor. Eğer bu nokta-i istinad olmazsa; hiçbir şey kendi başıyla durmaz. Hadsiz bir boşlukta yuvarlanıp ademe sukut edecek.Hem nasıl ki bütün mevcudat, vücudları ve kıyamları ve bekaları cihetinde Kayyum-u Zülcelâl'e dayanıyorlar; kıyamları onunladır... Öyle de, mevcudatın keyfiyat ve ahvalinde binler silsilelerin; (temsilde hata olmasın) telefon, telgraf silsilelerinin merkezi ve santral direği hükmünde olan sırr-ı kayyumiyette $ sırriyle, uçları bağlıdır. Eğer o nurani nokta-i istinada dayanmazlarsa, ehl-i akılca muhâl ve bâtıl olan binler devirler ve teselsüller lâzım gelecek; belki, mevcudat adedince bâtıl olan devirler ve teselsüller lâzım gelir. Meselâ: Bu şey (hıfz veya nur veya vücud veya rızık gibi) bir cihette buna dayanır; bu da ötekine; o da ona... gitgide herhalde nihayetsiz olamaz, bir nihayeti bulunacak.İşte bütün böyle silsilelerin müntehâları; elbette sırr-ı kayyumiyettir. Sırr-ı kayyumiyet anlaşıldıktan sonra, o mevhum silsilelerde birbirine dayanmak rabıtası ve mânâsı kalmaz, kalkar; herşey doğrudan doğruya sırr-ı kayyumiyete bakar. L.)"

KAYYUM : Ottoman Turkish

toplayıp ihsan eden

KAYYUMİYET : Ottoman Turkish

Allah'ın ezelî ve ebedî oluşu, dâimî mevcudiyeti, bâkiliği. (Bak: Kayyum)

KAYYÛM : Ottoman Turkish

yarattıklarını varlık âleminde tutan Allah

KAYYÛMİYET : Ottoman Turkish

Kayyumluk

KAYYIM : Ottoman Turkish

"İnsanları birbirine kardeşlikte ve sevgide bir araya toplayıp dünya ve âhirette necat ve iyilikler yolunda cem' edici olduğundan; bütün iyilikleri haseneleri toplayıcı ve muhtaçlara çok ihsan edici mânasında Peygamberimiz Resul-i Ekrem'e (A.S.M.) verilen bir isim."