Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani

BUZAĞI : Az Turkish Farsi

: گوساله. بوزاغى بورنو (buzağı burnu)
عقرب.
آبدزدك، نام نوعي حشره. بوزاق (buzaq)
گوساله

BӘXİZ : Az Turkish Farsi

= بخيس (bәxis)
نام گياهي از گياهان دارويي كه به آن ريشكك هم مي‌گويند

:
بخت، شانس، اقبال.
پيروزي و موفّقيّت.
التماس، خواهش زياد. (اصل كلمه «بخ» = «بغ» = «بگ» = «بيگ» (خدا، بزرگ و رهبر) است.) بخت اولوماق (bәxt ulumaq)
شانس آوردن. بخت گتيرمَك (bәxt gәtirmәk)
به پناه آمدن، به التماس آمدن.
شانس و اقبال رو آوردن. بخت وئرمَك (bәxt vermәk)
التماس كردن، خواهش كردن. بخته گَلمَك (bәxtә gәlmәk)
به التماس افتادن، التماس كردن.
گدايي كردن. بخته وَر (bәxtә vәr)
خوشبخت، داراي بخت و شانس. بختي باغلى (bәti bağlı)
اقبال خفته، بخت برگشته، مجازاً به دختري كه خواستگار نداشته باشد، گفته مي‌شود. بختي يار (bәxti yar)
بختيار، خوش بخت، سعادتمند.
مختار و آزاد

BӘXTӘ : Az Turkish Farsi

: اخته، حيواني كه خايه‌اش را كشيده باشند

BӘY : Az Turkish Farsi

:
بيگ، بزرگ، رئيس.
زينت و زيور، آراستن داماد.
داماد.
ثروتمند، متموّل. (← بگ و باي) به‌ي ديللي (bәy dilli)
بيگدلي، نام طايفه‌اي بزرگ از قبايل 24 گانة تركان قديم دنيا كه امروزه در ايلات عمله، كشكولي و … زندگي مي‌كنند. به‌ي‌زا (bәyza)
نام اصلي بيضاي فارس و به معني جايي كه افراد بزرگ پرورش دهد. به‌ي زادا (bәy zada)
بيگزاده، زادة بزرگان، آنكه شرافت خوني و نژادي دارد.
نامي است براي دختران. به‌ي‌لر به‌يي (bәylәr bәyi)
بيگلر بيگي، بزرگ بزرگان، عنوان حاكمان ولايات در گذشته. به‌ي‌ليك (bәylik)
بزرگي، رياست.
دامادي. به‌ي‌ليك رختيني گئيميش. (لباس دامادي پوشيده است.) به‌يه‌نْمَك (bәyәnmәk)
پسنديدن. (← بگ، بگَنمَك)

BӘY BAD : Az Turkish Farsi

: بر باد، نيست و نابود. (شش) به‌ي باد اوْلماق (bәy bad olmaq)
بر باد رفتن، از بين رفتن و نابود شدن

BӘYAT : Az Turkish Farsi

: از طوايف قديمي تركان. (← بايات)

BӘYAZ : Az Turkish Farsi

:
خشك و منجمد، گوشت خشك شده.
برشته، كباب شده.
نياب قليان. (← باياز) بياز بوْين (bәyaz boyn) = بوْينو بياز (boynu bәyaz)
گردن بلند. بيانات (bәyanat)
تعيين، شمارش. بيانات ائدمَك (bәyanat edmәk)
تعيين كردن، شمردن

BӘYBӘL : Az Turkish Farsi

= به‌ي‌وه‌ل (bәyvәl)
خل، احمق، ديوانه. (شش ← به‌ي‌وا، به‌ي‌وا دلي)

BӘYN : Az Turkish Farsi

: مغز، مغز انسان يا حيوان. (← بئين)

BӘYOV : Az Turkish Farsi

: محرّف دو تركيب فارسي «بد» و «آب» (بد آب، بي ميلي نسبت به خوردن آب) (شش)

BӘYӘQ : Az Turkish Farsi

: چند لحظه پيش، همين حالا. (← باياق)

BӘYVA : Az Turkish Farsi

: ديوانه. (← بئيوا) به‌ي‌وا–دلي (bәyva-dәli)
ديوانه، كاملاً ديوانه

BӘZ : Az Turkish Farsi

:
غدّة سفت و سخت زير پوست بدن، غدّة كوچك زير بغل، بظر، دژپيه، دشپيل.
بيضه، خايه. بزه (bәzә)
فعل امر از مصدر «بزه‌مك» (آرايش دادن) (قديمي‌ترين نوع آرايش، مزيّن شدن به منجوقهايي بوده كه همانند «بز» گرد و كروي شكل بوده‌اند.) بزه‌ت (bәzәt)
آرايش بده. بزه‌تْديرمَك (bәzәtdirmәk) = بزه‌تْمَك (bәzәtmәk): آرايش كردن، زينت دادن. بزه‌ديلمَك (bәzәdilmәk)
تزيين داده شدن، آرايش يافتن. بزه‌ك (bәzәk)
زينت، آرايش و پيرايش زنانه. بزه‌كْچي (bәzәkçi)
زينت دهنده، آرايشگر. بزه‌كْسيز (bәzәksiz)
بدون آرايش و زينت. بزه‌كْلي (bәzәkli)
آرايش داده شده، زينت داده شده. بزه‌له‌مك (bәzәlәmәk)
آرايش دادن. بزه‌لي (bәzәli)
آرايش شده. بزه‌مَك (bәzәmәk)
زينت دادن، آرايش كردن. بزه‌نْديرمَك (bәzәndirmәk)
آراستن، آرايش دادن.
لباس نو بر تن كسي كردن. بزه‌نْمَك (bәzәnmәk)
آرايش داده شدن، تزيين شدن.
خود آرايي، آراستن و پيراستن خود

BЁH : Az Turkish Farsi

: به، ميوه يا درخت به. بئه بوروک (beh bürük) = بئه بودوک (beh büdük)
گلابي كوهي، نام درختي شبيه گلابي كه در كوهستانهاي معتدل فارس مي‌رويد. بئهچي (behçi)
نام درختچه‌اي شبيه درخت انگور. بئهدانا (behdana)
بهدانه، دانة به

ӘC : Az Turkish Farsi

: سخن نا رسا و نا مرتّب، هر چيز نا منظّم. (به تنهايي كمتر كار برد دارد.) اجَق-وجَق (әcәq-vәcәq)
سخن سفسطه آميز، سخني كه در حال هاج و واج بيان شود. اجَم بايى (әcәm bayı) = اجم وايى (әcәm vayı)
عجم بايي، گويا نوعي آش بوده كه از غذاهاي مختلف تشكيل مي‌شده، مثل آش شلغم همه چي در هم.
سخنان در هم و بي سر و ته، ياوه.
نامرتّب، لا ابالي.
عجيب و غريب. اج-وج (әc-vәc) = اجه-وجه (әcә-vәcә)
سخنان نارسا بر زبان آوردن، تمجمج كردن، كلمات را جويده جويده ادا كردن. اج-وج ائدمك (әc-vәc edmәk)
سخنان نا روا بر زبان آوردن

CA : Az Turkish Farsi

: جا، مكان، جايگاه. (در تركي قديم به صورتهاي «گا» ، «قا» و «غا» ديده مي‌شود.) جا به جا اوْلماق (ca bә ca olmaq)
جا به جا شدن، انتقال يافتن، تغيير مكان دادن. جاكان (cakan) = جا كَند (ca kәnd)
از جا كنده شدن، بار كردن، كوچ كردن. جا كش (ca kәş)
جا كش، قرمساق. جا كولور (ca kulur)
مزرعه‌اي كه بعد از درو شدن كاه و ساقه‌هاي آن بر جا مانده باشد. جا گير (ca gır)
جا گرفته، مستقر، ثابت. جا ناماز (ca namaz)
جا نماز، سجّاده. جاه-و-جوه (cah-o-cuh)
جا و مكان. جايى (cayı)
ساكن، مقيم. جايـی اوْلماق (cayı olmaq)
اسكان يافتن، استقرار يافتن. جاييخماق (cayıxmaq) = جاييقماق (cayıqmaq)
از جاي خود حركت كردن، كوچ كردن. اوْبا يئريندن جاييقدي. (اوبا از محل سكونت خود كوچ كرد.) جايير-جويور (cayır-cuyur)
آنكه در هر لحظه به جايي نگاه كند، سبك، نا موقّر، هيز و بد چشم. جاييقديرماق (cayıqdırmaq)
از جاي خود حركت دادن، كوچ دادن. جاييماق (cayımaq)
از جايي به جايي كوچ كردن، نقل مكان كردن، جا به جا شدن

ÇAB : Az Turkish Farsi

)
(← چاپ 1) چابادا (çabada)
عجول، شتاب زده.
حقّه باز، حيله گر. چاباداليق(çabadalıq)
شتاب و عجله.
نيرنگ و حقّه بازي. چاباشا (çabaşa)
كوشش، فعاليت، جست و خيز.
آشفته حال، حالت حيرت و تعجّب يا شتاب و عجله. چاباشالانماق (çabaşalanmaq) = چاباشاماق (çabaşamaq)
تقلّا و تلاش كردن.
حيرت زده و متعجّب شدن. چابالاق (çabalaq)
كوشش، تقلّا، جنبش. چابالاماك (çabalamak)
تلاش و تقلّا كردن، جان كندن، به سختي كار كردن. چابالانماك (çabalanmak)
به سختي كار كردن، ‌خود را به كار و كوشش زدن

ÇABIK : Az Turkish Farsi

: چابك، كاري و پرتلاش

CABIR : Az Turkish Farsi

= جابور (cabur)
رنگ بور يا قهوه‌اي، بزي كه قسمتي از موهايش قهوه‌اي باشد.
خالهاي سفيد در زمينة سياه، بز سياه رنگي كه در اطراف سر و گردن و دست و پا خالهاي سفيد داشته باشد.
رنگ سفيد و زرد

CABİYӘ : Az Turkish Farsi

: آبشخور، جويي كه در كنار چاههاي آب درست كنند و به حيوانات آب دهند. (← جبييه)

CAC : Az Turkish Farsi

: در لغت قديم به معني پيوستگي، اتّصال و اختلاط است؛ امّا به تنهايي استعمال ندارد. جاجيق (cacıq)
نام غذايي مركّب از دوغ يا ماست با داروهاي گياهي و سبزيجات معطّر. جاجيم (cacım)
جاجيم، از انواع بافته‌هاي ايلات قشقايي

ÇAÇİK : Az Turkish Farsi

: غذايي مركّب از پنير لورك و خرده نان. (ريشة كلمه از «جاج» (اختلاط) است. ← جاج، جاجيق)

ÇAÇIL : Az Turkish Farsi

:
حقّه ، نيرنگ، ريا كاري.
شوخي، بذله. (← جاج) چاچيلاباز (çaçılabaz) = چاچيلباز (çaçılbaz)
حيله گر، مكّار.
بذله گو، شوخ طبع

ÇADAN : Az Turkish Farsi

: عقرب. (بيات)

Azerbaijani