Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani

Azerbaijani
ÇADIR : Az Turkish Farsi

: چادر، خيمه. (اصل كلمه از «چات + اير» = چاتير (چيزي كه به هم متّصل شود) درست شده است. ← چات) چادير پييي (çadır piyi)
پرده‌اي از پيه و چربي كه اطراف معده و روده‌ها را احاطه كرده باشد. چادير-چاشخور (çadır-çaşxor)= چادير-چاشقين (çadır-çaşqın)
چادر و روسري زنانه. (← چاخچور)
چادر و لوازم متعلّق به آن. چادير شوْو (çadır şov)
چادر شب، نوعي چادر زنانه، نوعي رختخواب پيچ

CADU : Az Turkish Farsi

= جادی (cadı)
جادو، سحر.
ساحر، جادوگر. جادوگر (cadugәr)
جادوگر، ساحر. جادوگرليك (cadugәrlık)
جادوگري، افسونگري. جادولاما (cadulama)
عمل جادوگري، جادو كردن. جادولاماق (cadulamaq)
جادو كردن، سحر كردن. جادولوق (caduluq)
جادوگري، ساحري

CAFA : Az Turkish Farsi

: (ع) جفا، ظلم و ستم. جافا ائدمك (cafa emәk)
ستم كردن. جافا گئدمك (cafa gedmәk)
جفا بر كسي وارد شدن، تحميل شدن

CAĞ : Az Turkish Farsi

:
صداي جوشش و طغيان. جاغ-و-جوغ (cağ-o-cuğ)
صداي جوشش.
سر و صداي كودكان. جاغيلغان (cağılğan)
جوشان و خروشان، رودخانة طغيانگر، سيلابي كه شترك اندازد

ÇAĞ : Az Turkish Farsi

(1)
زمان، هنگام، دوره، زمانه. شام چاغي (شامگاهان، هنگام شب.) چاغداش (çağdaş)
معاصر، همزمان

ÇAĞ : Az Turkish Farsi

(2)
چاق، تنومند.
سالم، تندرست، شاداب و سر حال. چاغلاماق (çağlamaq)
چاق و فربه كردن حيوان قصّابي.
چاق كردن قليان و امثال آن. چاغليق (çağlıq)
چاقي، فربهي

ÇAĞALA : Az Turkish Farsi

: چغاله، ميوة تازه، بادام تازه و كوچك. (← جيغ2، جيغالا) چاغالا بادام (çağala badam)
چغاله بادام، بادام تر و تازه

ÇAĞIR : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «چاغيرماق» (جار زدن) (← جار1، جال1، جاغ، چاق2 و چيغ2) چاغيرما (çağırma)
جار مزن.
عمل جار زدن، سر و صدا.
عمل دعوت كردن. چاغيرماق (çağırmaq)
جار زدن، صدا زدن.
دعوت كردن، به مهماني طلبيدن. چاغيريش (çağırış)
سر و صدا، فرياد.
فرا خواني، دعوت عمومي. چاغيريشماق (çağırışmaq)
دسته جمعي جار زدن، با هم سر و صدا كردن.
همديگر را دعوت كردن، دسته جمعي دعوت كردن. چاغيريق (çağırıq)
نام پرنده اي شبيه مرغابي. چاغيريلماق (çağırılmaq)
جار زده شدن، صدا زده شدن.
دعوت شدن

CAH : Az Turkish Farsi

:
جا و مكان.
جاه، مقام و منزلت. جاهال (cahal)
جوان، آنكه به دنبال جاه و مقام است. (اين كلمه ارتباطي با «جاهل» (نادان) عربي ندارد.) جاهالجا (cahalca)
جوان، جوانك. جاهال-جومّور (cahal-cummur) = جاهال-جوْوان (cahal-covan) = جاهال-جؤهول (cahal-cöhül)
جوان، جوانك.
دار و دستة جوانها. جاهالليق (cahallıq)
جواني، جوان بودن

ÇAH : Az Turkish Farsi

: چاه، گودال. چاهاب (çahab)
چاه آب، چاهي كه داراي آب باشد

CAHAZ : Az Turkish Farsi

(1)
جهيزية عروس.
كجاوه مانندي كه براي درست قرار گرفتن بار بر شتر، در اطراف كوهان شتر جا مي‌گيرد، جل مخصوص شتر

CAHAZ : Az Turkish Farsi

(2)
نام نوعي بوتة گياهي. (← آغ1، آغجا قوْووق و جاز)

ÇAHI : Az Turkish Farsi

: چاي. چاهيدان (çahıdan)
قوري

ÇAK : Az Turkish Farsi

:
درز و شكاف دو پهلوي پيراهن و ارخالق.
چاك، درز، شكاف، بريدگي.
صداي دريده شدن و چاك خوردن.
مجازاً به معني جذب و تمايل. (گلّه‌زن) (← چاق2) چاكاچاك (çakaçak)
شكافهاي متوالي، ترك ترك.
آواز به هم خوردن شمشيرها. چاكّانا (çakkana)
نوعي سبد كه از برگ نخل سازند و داراي سوراخهاي ريز ريز است.
مجازاً به معني آدم تنبل. چاك توتماق (çak tutmaq)
پسنديدن، انتخاب كردن. (گلّه‌زن) چاكّيمى توتمادي. (مورد پسند من قرار نگرفت.) چاكلاماق (çaklamaq) = چاك وورماق (çak vurmaq)
چاك دادن، پاره كردن. چاك يئمَك (çak yemәk)
شكاف برداشتن، ترك خوردن.
پاره شدن، دريده شدن

ÇAKKUŞ : Az Turkish Farsi

: چكش، وسيلة كوبيدن يا كشيدن ميخ. (اصل كلمه «چكيش» از مصدر «چكمك» (كشيدن) است.) چاكّوشلاماق (çakkuşlamaq)
چكش زدن.
مجازاً به آرامي لنگيدن حيوان را گويند. چاكّوشلو (çakkuşlu)
نام طايفه‌اي از ايلات قشقايي

CAKӘT : Az Turkish Farsi

: (فر) ژاكت، نوعي جامه كه دامن آن تا زانو برسد

CAL : Az Turkish Farsi

(1)
ريزش آب، جاري شدن آب. (← جار1) جالاتديرماق (calatdırmaq)
روان ساختن، جاري كردن.
متمايل كردن، سوق دادن. جالاماق (calamaq) = جالانديرماق (calandırmaq)
متمايل كردن، سوق دادن.
روان كردن، جاري ساختن.
پاشيدن آب، ريختن آب.
وادار كردن، تحريك كردن. جاوشديرماق (calaşdırmaq)
متمايل كردن. (← جالاماق) جالاقلاماك (calaqlamak)
جاق و جوق كردن مايعات.
جاري ساختن، سوق دادن. جالاقّ-و-جولوق (calaqq-o-culuq)
صداي جوشيدن و به هم خوردن مايعات. جالانماق (calanmaq)
جاري شدن، روان شدن.
متمايل شدن سوق داده شدن. جال ائتمَك (cal edmәk)
جاري كردن، روان ساختن.
ريختن. جال-جال (cal-cal)
صداي جوشش آب. جال وئرمك (cal vermәk)
ريختن، با عجله و شتاب ريختن

CAL : Az Turkish Farsi

(2)
تلّه، دام. (← چال1)

ÇAL : Az Turkish Farsi

(1)
لانه، آشيانه. ‌‌‌چال ائتمَك (çal etmәk)
آشيان ساختن، لانه كردن.
جايي را براي كمين كردن در نظر گرفتن، شناسايي كردن، زير نظر داشتن.‌‌

ÇAL : Az Turkish Farsi

(2)
پيسه، دو رنگ، سفيد و سياه، اسبي كه به رنگ سفيد آميخته با قرمز باشد. چالارْتْماق (çalartmaq)
پيسه كردن، چشم را برگرداندن، بيرون زدن چشم از حدقه، دو رنگ شدن چشم. چالارماق (çalarmaq) = چلَرمَك (çәlәrmәk)
پيسه شدن، بيشتر ديده شدن سفيدي چشم، چشم از حدقه بيرون زدن. چالانديرماق (çalandırmaq)
چشم غرنبه نشان دادن، زل زل نگاه كردن. چالَكي (çalәki)
مرغابي سياه، نام پرنده‌اي شبيه مرغابي. چالماق (çalmaq)
به رنگي متمايل شدن. آغ چالير. (به رنگ سفيد متمايل است.) چاليق (çalıq)
گويا پرندة دورنگي است كه در كنار رودخانه‌ها زندگي مي‌كند. مورچاليق چايدان چاليق، كومّوجا كاكام چيت آرخاليق

ÇAL : Az Turkish Farsi

(3)
گودال، چاله، جاي گود. چالا (çala)
چاله، گودال. چالا پـوك (çala pük)
چاله پوك، خالي، تهي. چالا-چوقّور (çala-çuqqur) = چالا-چولا (çala-çula)
چاله چوله، گودالها، فرو رفتگيها. چالاق (çalaq)
چاله، گودال. چاوگاه (çalagah)
مخفي گاه، جايگاه مخصوص. چالا گوْر (çala gor)
چاله گور، مدفون، پنهان. چالون (çalun)
گودال. چالونَك (çalunәk)
كلبه، آلونك

ÇAL : Az Turkish Farsi

(4)
فعل امر از مصدر «چالماق» (نواختن، گزيدن و نيش زدن) چالاغان (çalağan)
نوعي از انواع بازهاي شكاري.
نيش زننده، گزنده.
نوازنده، مطرب. چالاق (çalaq)
چاوک، چابك و سريع. چالاقلانماك (çalaqlanmak)
حركت و تقلّا كردن. چاوک (çalak)
چاوک، پرجست و خيز، چابك و سريع. چالاماز (çalamaz)
نام نوعي حشره كه نمي تواند بگزد. چالان (çalan)
نوازنده، ساز زن.
نيش زننده، گزنده.
تكان دهنده، هم زننده. چالان-چاغيران (çalan-çağıran) = چالانچى (çalançı)
نوازنده، مطرب.
مجازاً به كسي كه مسئوليّت امري را به عهده دارد، گفته مي‌شود. چال-چاغير (çal-çağır)
نواختن موسيقي، مراسم جشن و عروسي. چال-چاوک (çal-çalak)
نام گياهي خاردار كه بعد از خشك شدن «ساری تيكان» ناميده مي‌شود. چالديراتى (çaldıratı)
به سرعت، به تندي و عجله. چالديرماق (çaldırmaq)
وادار به نواختن كردن، نوازانيدن.
مجازاً به معني درد سر دادن، اذيت كردن. چالدی-قاچدی (çaldı-qaçdı)
از انواع بازيهاي دسته جمعي كودكان. چالْغى (çalğı)
مطرب، نوازنده.
آلت موسيقي، ساز.
در هر رج قالي به تعداد ضربات شانة قالي بافي يك «چالغي» مي‌گويند.
مسموميت غذايي. چال گچيرْت (çal gәçirt)
قزن قفلي، نوعي گره مخصوص در قالي بافي. چالما (çalma)
مسموميت غذايي، دل به هم خوردگي. چالماق (çalmaq)
نواختن، ساز زدن.
نيش زدن، گزيدن.
مخلوط كردن، هم زدن.
ضربه زدن، كتك زدن.
مايه زدن بر شير جهت تهيّة ماست.
تكان دادن، به جنبش و چالش در آوردن.
دزديدن، ربودن.
طلوع كردن آفتاب يا ماه.
به تار و پود قالي شانه زدن و بافتن.
آب كشيدن و شستن.
حرف زدن. گپ چالما. (حرف نزن)
بر زمين زدن، شكست دادن رقيب. اونو چالدی يئره. (او را بر زمين زد)
چشم زخم وارد كردن. بئله‌سيني چالديلار. (به او چشم زخم رساندند.) چالما-يوْلْما (çalma-yolma)
كاري را نيمه تمام انجام دادن. چالى (çalı)
نوعي درختچة خاردار با گلهاي صورتي يا سفيد كه به آن تنگز هم مي‌گويند.
ساقه‌هاي خاردار درختاني مانند سدر و امثال آن. چاليب-چاغيرما (çalıb-çağırma)
جشن و شادي، مراسم عروسي و جشن. چاليش (çalış) = چاليشْت (çalışt)
فعاليت، جنبش و چالش.
جنگ و دعوا، ستيز و چالش. چاليشان (çalışan)
كوشا و فعّال. چاليشديرماق (çalışdırmaq)
به كار و فعاليت واداشتن.
به دعوا و ستيزه تحريك كردن. چاليشقان (çalışqan)
كوشا و فعّال. چاليشما (çalışma)
سعي، كوشش و تلاش. چاليشماق (çalışmaq)
تقلّا و كوشش كردن.
دعوا كردن.
برخورد داشتن، معاشرت داشتن. چاليشيم (çalışım)
كوشش و تلاش.
معاشرت و برخورد اجتماعي. چالغينْتي (çalğıntı)
بيماري ناگهاني، حمله و صرع. چاليق (çalıq)
فعّال، پرتلاش و پر تحرّك. چاليق آت. (اسب سركش و چابك) چاليقلانماق (çalıqlanmaq)
فعاليت و كوشش كردن. چاليك (çalık)
بازي الك دولك. چاليم (çalım)
چالش، تقلّا. چاليمسيز (çalımsız)
بي تلاش، كم جنب و جوش، دست و پا چلفتي. چالينديرماق (çalındırmaq)
نوازانيدن، امر به نواختن كردن.
سر دواندن، به درد سر انداختن. چالينْماق (çalınmaq)
نواخته شدن.
نيش زده شدن، گزيده شدن.
زده شدن ماية ماست به شير.
مخلوط شدن، هم خورده شدن.
فعاليت داشتن.
شباهت داشتن. (در مورد رنگها)

ÇALAQ : Az Turkish Farsi

: چلاق، لنگ. (← چوْل2، چوْلاق)

CALDUZ : Az Turkish Farsi

: (تر-ف) جوالدوز، نوعي سوزن بزرگ. (← جوْوال، جوْوالدوز)

CALI : Az Turkish Farsi

: چراغ توري و توري چراغ نفتي. (← جار2)