Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani

Azerbaijani
ÇONDUR : Az Turkish Farsi

: چغندر. (← چؤن و چوْغان)

ÇÖP : Az Turkish Farsi

: چوب، چوب كوچك، خاشاك. چؤپلو (çöplü)
داراي چوب و خاشاك. چؤپه گولَن (çöpә gülәn)
هرزه خند، نيش باز. چؤپو (çöpü) = چؤپور (çöpür)
در اصل به معني چوب طبل بوده؛ امّا امروزه به معني طبل، دهل و آلت موسيقي و مجازاً به رقص دسته جمعي زنان هم گفته مي‌شود. چؤپور چكمك (çöpür çәmәk)
جلو افتادن رقاص اصلي در رقص هلي. چؤپور چكن (çöpür çәkәn)
آنكه رقص دسته جمعي هلي را شروع كند، پيشرو رقّاصان

ÇOPUQ : Az Turkish Farsi

: چپق، نوعي آلت تدخين كه داراي سر سفالين و دستة چوبي است. (ريشة كلمه از «چؤپ» (چوب) است.)

ÇOQ : Az Turkish Farsi

: فراوان، زياد. (← چوْخ)

ÇOQQA : Az Turkish Farsi

: چقّه، پارچة پشمي كه از آن نوعي ارخالق تهيّه مي‌گردد كه «چوْقّا» مي‌گويند. (اصل كلمه «توْقّا» (بافته شده) (از مصدر «توْقّوماق» (بافتن) مي‌باشد.) چوقّا باغى (çoqqa bağı)
بند چقّه، زنّار، زنهاره، نوعي بند زينتي كه تركان قشقايي قبل از اسلام آن را بر كتف و بازوان خود مي‌بستند؛ بعد از اسلام نيز در مراسم شادي و عروسي قاب قرآن هم به اين رشته بسته مي‌شد و اين رسم تا كنون پا بر جاست

ÇOR : Az Turkish Farsi

: مرض، بيماري. چوْرلو (çorlu)
بيمار، مريض. (در تركي قديم به زني كه فرج او مشكل داشته و مقاربت با او ممكن نبوده، «چوْر» مي‌گفتند.)

ÇÖR : Az Turkish Farsi

: بيماري، مرض. چؤرگه‌مك (çörgәmәk)
بي ميل شدن نسبت به غذا، متنفّر شدن. (← چي، چيگيره‌مك) چؤرلو (çörlü)
بيمار، مريض

CORAB : Az Turkish Farsi

: جوراب

CORĞӘTİ : Az Turkish Farsi

: نوعي قاشق كوچك. (← جور2، جورغَتي)

ÇÖRӘK : Az Turkish Farsi

:
نان. (اصل كلمه «چئوره‌ك» از مصدر «چئويرمك» (برگرداندن) بوده، به اعتبار اين‌كه نان به شكل دايره و مدوّر است و بعد از پختن آن را بر مي‌گردانند.)
روزي، مال و ثروت، نصيب و قسمت.
سود، منفعت. چؤره‌ك اوْتو (çörәk otu)
سياهدانه، نام گياهي كه از دانة آن براي خوشمزه شدن نان در خمير استفاده مي‌كنند. چؤره‌ك سولاما (çörәk sulama)
به نان نم زدن.
باران خفيف كه مانند نم زدن به نان ببارد. چؤره‌كسيز (çörәksiz)
بي نان، فقير و تنگدست.
خسيس، آنكه از مهمان پذيرايي نكند.
بي فايده، بدون صرفه. چؤره‌ك شيرينليك (çörәk şirinlik)
خود شيريني، تملّق و چاپلوسي. چؤره‌ك قاتيغى (çörәk qatığı)
نان خورش، هرچه كه مانند آب عدس، آب ماشك و … خورش نان باشد. چؤره‌كْلَنمَك (çörәklәnmәk)
ثروتمند شدن، غني تر شدن. چؤره‌كْلي (çörәkli)
مالدار، ثروتمند.
مهمان نواز، سخاوتمند.
مفيد، سودمند

ÇORLAYILLI : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايل شش بلوكي. (← چار، چار ماحاللي)

ÇORQӘTİ : Az Turkish Farsi

: نوعي قاشق كوچك كه با آن به بيماران دارو مي‌خوراندند. (ريشة كلمه از «چور» (شرشر، قطره قطره) + «قاتي» (آميخته‌اي از داروها) است. (← چور1)

ÇORTMAQ : Az Turkish Farsi

: تخمك، پسته و امثال آن را خوردن. (← چوْت، چاراز، چاراز ائدمك)

COŞ : Az Turkish Farsi

:
جوش، جوشش و غليان.
فعل امر از مصدر «جوْشماق» (جوشيدن، به هيجان آمدن.)
عمل اتّصال و جوش دادن.
جوانة درخت. جوْشدورماق (coşdurmaq)
به هيجان آوردن، به جوش و خروش واداشتن.
جوشاندن، به جوش آوردن مايعات.
جوانه زدن درخت. جوْشقون (coşqun)
جوانة درخت.
در حال هيجان و جوش و خروش.
متلاطم، توفاني، سيل خروشان. جوْشقون-داشقين (coşqun-daşqın)
پر و لبريز، سيل آسا. جوْشقونلوق (coşqunluq)
تلاطم، جوش و خروش. جوْش گـؤتورمَك (coş götürmәk)
به هيجان آمدن.
عصباني شدن.
جوانه زدن درخت. جوْشما (coşma)
جوشش، عمل جوشيدن. جوْشماق (coşmaq)
به جوش آمدن، جوشيدن مايعات.
به هيجان آمدن، به خروش آمدن.
متلاطم شدن، خروشان شدن.
مهر ورزيدن، علاقمند شدن. جوْش وورماق (coş vurmaq)
جوش زدن و پيوند خوردن.
عصباني شدن.
جوانه زدن درخت. جوْش يئمَك (coş yemәk)
جوش خوردن، لحيم شدن.
علاقمند شدن، مهر ورزيدن

CÖŞ : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «جؤشمك» (جوشيدن) جؤشمك (cöşmәk)
جوشيدن، داغ شدن و جوشيدن.
از زمين جوشيدن و فوران زدن.
به جوش و خروش آمدن. جؤشمه (cöşmә)
عمل جوش و خروش.
محل جوشش آب، چشمه. جؤشوک (cöşük)
در حال جوش

ÇOŞ : Az Turkish Farsi

: هُش، صدايي كه براي متوقّف كردن حيوانات بخصوص اسب يا الاغ به كار مي‌برند. چوْشَّك (çoşşәk)
كرّه شتر. (←چؤش2، چؤشَّك)

ÇÖŠ : Az Turkish Farsi

(2)
فعل امر از مصدر «چؤشمَك» (جوشيدن)
كرّه شتر.
صداي «هُش» براي حيوانات. چؤشَّك (çöşşәk)
ديلاق، بچه شتري كه به جوش و خروش مي آيد. ده‌وه اوشاغى چؤشّك، قوْيون اوشاغى شيشك.
نادان، گيج و پريشان احوال. چؤشمَك (çöşmәk)
جوشيدن، فوران زدن.
به جوش و خروش آمدن. چؤشمه (çöşmә)
چشمه، آنچه از زمين جوشيده و فوران كند

ÇÖŞ : Az Turkish Farsi

(1)
نام پرنده‌اي به اندازة كبوتر.
نام حشره‌اي به اندازة زنبور

ÇOT : Az Turkish Farsi

: چوب، چوب كوچك و باريك. (← چيد) چوْتون (çotun) = چوْتونا (çotuna)
اخلالگر، چوب لاي چرخ گذارنده. چوْتونكارليق (çotunkarlıq)
اخلالگري، منافق بازي، چوب لاي چرخ گذاشتن

COV : Az Turkish Farsi

: (ف) جو، از انواع غلات مشهور. جوْو برابر (cov bәrabәr)
از گياهان وحشي شبيه جو. جوْو-جوْو ائدمَك (cov-cov edmәk)
خرد كردن، كوبيدن. جوْو كال (cov kal)
جوكار، كسي كه جو بكارد، كشاورز.
زميني كه در آن جو كاشته شود.
مجازاً به معني سود و درآمد. جوْو ماری (cov marı)
جو برابر، نام گياهي شبيه جو كه از گياهان علوفه‌اي مقوّي به شمار مي‌رود

ÇOV : Az Turkish Farsi

:
چو، شايعه، خبر پر سر و صدا، خبري كه چون باد همه جا پخش شود.
بو، بوي خوش، رايحه. (← چالآ) چوْوال (çoval)
چرك، بوي چرك و كثافت، بوي گنديدگي. چيرْك-و-چوْواللى دير. (چركين و كثيف است.) چوْواماق (çovamaq)
پراكنده شدن بوي گُل، پيچيدن رايحه. چوْو سالماق (çov salmaq)
چو انداختن، شايعه پراكني. چوْوغان (çovğan) = چوْوغون (çovğun)
باد سرد، باد توأم با برف و باران. چوْوك (çovk) = چوْوگ (çovg)
نام گياهي معطّر. چوْوگَن (çovgәn)
بو، رايحه.
جاي معطّر و خوشبو. چوْوگي (çovgi)
بوي خوش. چوْولا (çovla)
شايعه، دروغ.
شايعه ساز، دروغگو، رياكار و لاف زن. چوْولان (çovlan)
بوي گُل.
جايي كه پُر از گل و گياه باشد. چوْوماق (çovmaq)
معطّر شدن، پراكنده شدن بوي گُل. چوْووش (çovuş)
چاوش، درويش، آنكه خبر ورود بزرگان را اعلام كند. چوْووش قوشو (çovuş quşu)
هدهد، شانه به سر، مرغ سليمان. چوْووش-قوْووش (çovuş-qovuş)
سخنان آميخته به شايعه، مفاهيم گنگ و نارسا. چوْوول (çovul)
چويل، مخلّصه، نام گياهي بسيار معطّر. چوْوولماق (çovulmaq)
پخش شدن بوي معطّر. چوْوونتو (çovuntu)
بوي خوش

ÇOVA : Az Turkish Farsi

: چوبك، گياه شستشو. (← چوْغان)

COVAL : Az Turkish Farsi

: جوال، كيسة بزرگ. جوْوالدوز (covalduz) = جالدوز (calduz)
جوال دوز، نوعي سوزن خيّاطي بزرگ

ÇOVALAMAQ : Az Turkish Farsi

: تقلّا كردن. (← چاب، چابالاماق)

COVAN : Az Turkish Farsi

: جوان، برنا. (← جؤن)